Socjologia – czym jest i czym się zajmuje?

Jak myślisz, jaka nauka pomaga nam w lepszym zrozumieniu otaczającego nas świata i ulepszaniu go? Socjologia. Ta nauka, która dąży do osiągnięcia bardziej egalitarnych społeczeństw w różnych sferach (płeć, religia, migracja, praca…).

Jej przedmiotem badań są różne społeczeństwa, życie społeczne i grupy. Socjologia zajmuje się badaniem tego, co dzieje się (lub co się działo lub wydarzyło) w społeczeństwie.

Socjolog musi mieć świadomą postawę krytycznego spojrzenia na społeczeństwo. Co jeszcze wiemy o tej dyscyplinie? Jakich metodologii używa do swoich badań? Gdzie i nad czym może pracować socjolog? Dowiedz się więcej na ten temat!

„Dziedzina socjologii jest niezwykle szeroka. Rozciąga się od analizy efemerycznych spotkań między jednostkami na ulicy po badanie globalnych procesów społecznych”.

–Anthony Giddens–

Czym jest socjologia i czym się zajmuje?

Socjologia to nauka, a konkretnie nauka społeczna, której przedmiotem badań jest społeczeństwo. W związku z tym zajmuje się naukową analizą społeczeństwa ludzkiego lub populacji regionalnej. Zgodnie z definicją PWN, socjologia to nauka badająca w systematyczny sposób funkcjonowanie i zmiany społeczeństwa.

Socjologowie badają społeczne reguły (normy), procesy i struktury, które łączą i dzielą ludzi, tworzą lub są przejawem więzi między ludźmi, a także proces ich zmian.

W ten sposób analizuje relacje międzyludzkie. To, jak ludzie wchodzą w interakcje w różnych środowiskach lub w odpowiedzi na różne problemy lub wyzwania (dlatego ma wiele punktów wspólnych z psychologią społeczną). Ponadto bada również, jak powstają struktury i społeczności społeczne, itp.

W jej początkach odnajdujemy autorów takich jak: Karol Marks, Auguste Comte, Beatrice Webb, Max Weber i Talcott Parsons. Ale czym konkretnie zajmuje się socjologia?

Analizuje wszystkie zbiorowe zjawiska generowane przez społeczną aktywność ludzi w kontekście historyczno-kulturowym, w którym są zanurzeni. Innymi słowy, zawsze uwzględnia kontekst społeczny, kulturowy, polityczny… społeczeństwa lub populacji, które analizuje.

Co obejmuje socjologia?

Widzieliśmy, że socjologia bada społeczeństwo i ludzkie zachowania społeczne, to znaczy ich tendencje. Ale w jakim zakresie?

Według Giddensa i in. (1991) studia nad socjologią mogą rozciągać się od poziomu „mikroskopowego” (mikrosocjologia), to znaczy takiego, który bada interakcje i organizacje, do poziomu bardziej makro, który obejmowałby różne systemy i struktury społeczne.

A jakie tematy obejmuje socjologia? Zasięg jest bardzo duży: klasa społeczna, religia, płeć, dewiacja społeczna, zdrowie, gospodarka, zakłady karne, internet, edukacja, wiedza naukowa… czyli wszystko, co ma związek z zachowaniami społecznymi w ogóle.

Bada sfery, które bezpośrednio wpływają na społeczeństwo i życie ludzi, indywidualnie lub zbiorowo.

Jakiej(-ich) metodologii używa?

Jak każda nauka, socjologia wykorzystuje szereg metodologii do badania przedmiotu swoich badań. W tym przypadku wykorzystuje interdyscyplinarne metodologie badawcze, czyli z różnych dyscyplin i dziedzin.

Przy im pomocy analizuje i interpretuje przyczyny i znaczenia, które motywują pojawienie się pewnych trendów w zachowaniach społecznych.

W szczególności socjologia używa trzech rodzajów metod podczas analizy społeczeństwa. Są to:

• Metody jakościowe: według Babbiego (2014) „właściwości jakościowe to naukowa metoda obserwacji służąca zbieraniu danych nienumerycznych”.
• Metody ilościowe: obejmują systematyczne empiryczne badanie obserwowalnych zjawisk za pomocą technik statystycznych lub matematycznych.
• Metoda porównawcza: to ta, która bada korelację między jednym lub kilkoma zjawiskami badawczymi.

Jakie ma zastosowania?

Zastosowania tej nauki zależą od konkretnej dziedziny socjologii. Niektórzy socjologowie prowadzą badania, aby móc zastosować swoje wyniki w polityce społecznej i opiece społecznej. Inni z kolei starają się zrozumieć procesy społeczne. A jak wyglądają możliwości kariery zawodowej? Co może robić socjolog?

Możliwe ścieżki kariery socjologa

Socjolog może pracować zarówno w sferze publicznej, jak i prywatnej. Ponadto socjolodzy stanowią kluczowe postacie w trzecim sektorze (czyli takim, do którego należą organizacje pozarządowe, stowarzyszenia, fundacje…). Jakie mają możliwości kariery? Niektóre z działalności, które może rozwinąć socjolog, to:

• Nauczanie.
• Szkolenia w organizacjach i firmach.
• Tworzenie i prowadzenie ankiet.
• Badania rynku.
• Marketing i komunikacja.
• Dynamizacja i usprawnienia społeczne i kulturowe.
• Badania naukowe (w naukach społecznych i interdyscyplinarnych).
• Zarządzanie projektami publicznymi.
• Zasoby ludzkie.
• Itp.

Jak widać, socjologia jest dziedziną dość rozległą, a także bardzo wszechstronną, gdyż obejmuje wiele dziedzin. Koncentruje się na badaniu ludzkiego społeczeństwa, a to oznacza studiowanie, analizowanie i zrozumienie, jak zachowuje się społeczeństwo.

Ponadto ma również na celu poprawę rzeczywistości społecznej poprzez zrozumienie jej zjawisk. Jej badania i studia obejmują obszary (i elementy) tak różne, jak edukacja, praca, zdrowie, role płciowe, stereotypy, moda, rasizm, solidarność itp.

„Socjologia pozwala nam zrozumieć motywacje i zachowania różnych grup społecznych oraz uzyskać świadomą wizję otaczającego nas świata”.