Panofobia, czyli strach przed wszystkim

Przejrzane i zatwierdzone przez: psycholog Gema Sánchez Cuevas.

Napisany przez Pedro González Núñez

Ostatnia aktualizacja: 27 grudnia, 2022

Każdemu czasem zdarza się doświadczyć w pewnym stopniu uczucia strachu, którym cechuje się panofobia. Jest to dziwne uczucie strachu przed czymś nieznanym, niewytłumaczalnym, czymś, co pozostaje w ukryciu.

Niektórzy mówią, że nie ma lekarstwa na strach. Gdyby to było prawdą, dla osób cierpiących na panofobię nie byłoby żadnej nadziei.

Jak wspomnieliśmy, strach przed nieznanym określany jest jako panofobia. Jeśli cierpisz na panofobię, nie martw się. Tę fobię można skutecznie leczyć. W tym artykule porozmawiamy, czym jest panafobia, jakie są jej najpowszechniejsze symptomy i sposoby leczenia.

Podobnie jak w przypadku innych fobii, unikanie bodźców nie pomoże!

Czym jest panofobia?

Panofobia to niejasny lęk przed niewytłumaczalnym zagrożeniem pochodzącym z nieznanego źródła. To irracjonalny strach, dla którego nie ma logicznego wyjaśnienia. Podobnie jak w przypadku innych fobii, osoba ciepiąca na panofobię rozumie, że jej fobia nie ma żadnego sensu.

Eksperci nazywają tę fobię „strachem przed wszystkim”, omnifobią, panfobią lub pantofobią. Nazwa pochodzi od starożytnego greckiego boga Pana, który wzbudzał strach u ludzi.

Osoby cierpiące na panofobię martwią się nadmiernie wydarzeniem lub serią wydarzeń. Psychologowie uważają to za ograniczającą fobię, ponieważ wpływa ona i warunkuje zachowanie osoby, która cierpi z jej powodu.

Przyczyny panofobii

Panofobia ma wiele możliwych przyczyn. Ogólnie rzecz biorąc, pacjenci nie pamiętają, kiedy po raz pierwszy odczuwali ten rodzaj lęku. Często jednak pamiętają, kiedy zaczęło to być dla nich znaczącym źródłem niepokoju.

Eksperci zgadzają się, że panofobia zwykle wynika z innych, bardziej specyficznych fobii. Niektóre przykłady to arachnofobia lub aerofobia. Te inne fobie mogą sprawić, że odczuwająca je osoba stanie się bardziej podatna na panofobię.

Jedną z najczęstszych przyczyn są traumatyczne wydarzenia i czynniki genetyczne. Inną możliwą przyczyną są osobiste doświadczenia, na przykład przyjmowanie przez dzieci lękliwej postawy ich rodziców.

Objawy panofobii

Jak rozpoznać panofobię? Cechuje się ona wieloma możliwymi do zidentyfikowania symptomami, takimi jak irracjonalny strach przed przedmiotami, sytuacjami, ludźmi i zwierzętami. Chodzi o stały i trudny do wyjaśnienia strach, którego przyczyny nie można zdefiniować.

Ta fobia może sprawić, że zaczniesz unikać pewnych sytuacji i ludzi. Jeśli to się zacznie, powinieneś oddać się w ręce profesjonalistów. Jeśli Twoje zaburzenie jest w bardzo poważnym stadium, możesz wpaść w stan nadmiernej czujności, typowy dla zespołu stresu pourazowego. W tym stanie Twoje ciało nieustannie wytwarza adrenalinę w odpowiedzi na tę niepotrzebną czujność.

Co więcej, problem ten zwykle idzie w parze z innymi problemami ze zdrowiem psychicznym, takimi jak depresja, stany lękowe czy smutek. Pojawia się także u osób o niskiej samoocenie, silnym poczuciu winy i niskim poczuciu kontroli.

Czasami panofobia wyraża się jako lęk przed utratą kontroli lub stała chęć ucieczki od stresującej sytuacji, która wywołuje strach u danej osoby. Może również powodować fizyczne objawy, takie jak drżenie, potliwość, zawroty głowy, kołatanie serca, przyspieszony oddech, wymioty, ból brzucha lub całego ciała i napięcie ciała.

Leczenie panofobii

Na szczęście panofobia może być skutecznie leczona. Oczywiście, rozpoczęcie leczenia jest możliwe tylko po ocenie pacjenta przez wykwalifikowanego psychologa. Po dokonaniu tej oceny specjalista dostosowuje plan leczenia do potrzeb pacjenta. Niektóre z narzędzi, których psychologowie używają do leczenia panofobii, to:

• Systematyczne odczulanie: zabieg ten ma na celu zredukowanie lękowych reakcji podczas ekspozycji na sytuacje i przedmioty, których pacjent się boi.
• Terapia poznawczo-behawioralna: ten typ terapii bada irracjonalne i zniekształcone przekonania, które doprowadziły osobę do rozwinięcia fobii. Dzięki tej terapii pacjent może przestać postrzegać określone zdarzenia, ludzi lub obiekty jako niebezpieczne.
• Samokształcenie: Rodzaj leczenia, oparty na terapii poznawczo-behawioralnej, który polega na zmianie zachowania poprzez werbalizację sytuacji, która wywołuje lęk.
• Uważność: Jest to technika uzupełniająca, która zachęca pacjenta, by żył chwilą obecną. Celem jest skupienie się na tu i teraz, zaakceptowanie nieprzyjemności jako części doświadczenia i zrezygnowania z prób kontrolowania otoczenia.
• Leki: W ciężkich przypadkach konieczne mogą być również leki na receptę. Lekarze mogą przepisać je, jeśli pacjent cierpi na ciężką panofobię.

Podsumowując istnieje wiele metod leczenia panofobii. Jednak jest jedna rzecz, o której nie wspomnieliśmy. Mianowicie, kluczowym składnikiem leczenia jest postawa pacjenta. Osoba zmagająca się z panofobią musi być gotowa ciężko pracować i zaufać specjalistom odpowiedzialnym za jej leczenie.