Prawa, którymi kierują się osoby asertywne opierają się na podstawach lojalności w stosunku do nas samych i szacunku do innych. To ćwiczenie z zakresu inteligencji emocjonalnej, poprzez które możemy określić naszą autentyczność, mówiąc „oto jestem ja, myślę w ten sposób, czuję w ten sposób i to jest to, czego chcę”.
Decía Tácito, znany historyk Imperium Rzymskiego twierdził, że nic nie może uczynić nas bardziej szczęśliwymi, niż życie w epoce, gdzie możemy myśleć to, co chcemy i, co więcej, mówić o tym głośno. Jednak, najbardziej zaskakujący jest fakt, że chociaż żyjemy w czasach, gdzie mamy do naszej dyspozycji niezliczone środki ekspresji, nadal nie opanowaliśmy tej sztuki do perfekcji. Osoby asertywne nadal należą do rzadkości.
“Asertywność to nie to, co robisz, ale to kim jesteś”.
-Cal Le Lun-
Pomyślmy o tym przez chwilę. Coś, czego doświadczamy każdego dnia to komunikacja agresywna. Ale nie powinniśmy też zapominać o komunikacji biernej. Nie zawsze jesteśmy do końca szczerzy lub po prostu nie potrafimy bronić naszych osobistych praw.
Odnaleźć tę równowagę między komunikacją agresywną i pasywną wcale nie jest tak łatwe, jak mogłoby się to wydawać. Udowania nam to również psycholog Daniel Ames z uniwersytetu w Kolumbii. Większość z nas, według tego badacza, ma nadal mylną opinię na ten temat. Cały czas wydaje nam się, że jeśli chcemy przejąć kontrolę lub dowodzenie w danej sytuacji powinniśmy zachowywać się w sposób agresywny.
Jest to błąd, co więcej, osoby, które odnoszą najwięcej sukcesów i są szczęśliwe zazwyczaj określa się jako asertywne, spokojne i intuicyjne.
1. Prawa, którymi kierują się osoby asertywne: wyrażanie opinii i uczuć
Prawa, którymi kierują się osoby asertywne, nie są czymś wyćwiczonym z dnia na dzień. Nikt nie rodzi się z podręcznikiem asertywności w ręku. I chociaż jest to coś, co powinniśmy wynieść z domu lub ze szkoły, nie zawsze tak się dzieje. Lub nie robi się tego tak, jak powinno.
Potrafić wyrażać nasze zdanie bez strachu lub bez narzucania go innym w sposób agresywny jest w rzeczywistości czymś, co będziemy ulepszać każdego dnia. By to osiągnąć potrzebna jest chęć i, przede wszystkim, świadome decyzje na wszystkich naszych życiowych płaszczyznach (szkoła, rodzina, przyjaciele, praca, związek). Podstawą jest wiedzieć, jak wyrażać emocje, pomysły, uczucia…
Co więcej, jeśli tego nie zrobimy, jeśli damy się komuś podporządkować, nie wyrazimy własnego zdania i zawsze będziemy ustępować, prawdopodobnie prędzej czy później rozwiniemy agresywne zachowania, spowodowane długotrwałą presją.
2. Prawo do niepotrzebowania aprobaty innych
Każdy z nas chce się dopasować w dzieciństwie i latach dojrzewania. W tych okresach wydaje nam się, że nasze przetrwanie i szczęście od tego zależy. Jednak z biegiem czasu udaje nam się zrozumieć, że życie wcale tak nie działa. Nie osiągniemy równowagi będąc częścią, która dopasowuje się do wszystkich.
Dobre samopoczucie znajdziemy będąc najlepszą wersją nas samych. Będąc wiernym swoim ideałom i zachowując naszą godność. Powinniśmy być wierni naszym ideałom zachowując równowagę pomiędzy tym, co czujemy i tym, co robimy. Pomiędzy tym co myślimy i tym co mówimy. Nie powinniśmy zbytnio martwić się o tym, by wszystkim dogodzić, by nasze czyny i opinie podobały się wszystkim.
3. Prawo do nie brania odpowiedzialności za innych
Wśród praw, którymi kierują się osoby asertywne znajduje się bardzo zdrowa zasada, by nie brać odpowiedzialności za wszystko to, co inni mówią, robią, myślą lub czego potrzebują.
Powinniśmy wziąć odpowiedzialność jedynie za nas samych. Wykraczanie poza tę granicę nie należy do naszych obowiązków. Nie powinniśmy umiejscawiać nas samych kontekstach psychologicznych, które nas nie dotyczą.
4. Prawo do popełniania błędów
Pośród praw osób asertywnych znajduje się też prawo do popełniania błędów. Kto powiedział, że musimy być nieomylni? Każdy popełnia błędy, jesteśmy wolni by je popełniać, by popełnic jeden, dziesięć czy dwadzieścia pomyłek. Ale pamiętajmy, że naszym obowiązkiem jest uczyć się na nich i upewnić się, że następnym razem unikniemy błędu.
5. Prawo do niewiedzy
Niewiedza to nie zbrodnia, ani czynna napaść na naszą godność osobistą lub oznaka nieudolności.
Nauka zawsze zaczyna się od przyznania do niewiedzy i przyznać na głos, że czegoś nie wiemy daje nam szansę na bycie lepszą wersją nas samych. Dlatego też nie powinniśmy bać się pytać za każdym razem, gdy potrzebujemy odpowiedzi, wyjaśnień lub kiedy potrzebujemy pomocy eksperta.
6. Prawo do zmiany zdania
“Nie mówiłeś ostatnio, że pomysł ci się podobał i że się zgadzasz? Nie mówiłeś wcześniej, że twoim marzeniem było to i tamto?”
Każdy z nas był w takiej sytuacji, kiedy rozmawiamy z kimś, kto czuje się oszukany, nie rozumie, czemu nagle mamy inne zdanie lub odmienne spojrzenie na życie. Musimy zrozumieć, że zmiana zdania, zmiana preferencji lub obrona innych wartości nie zawsze oznacza niestabilność lub niespójność. Dojrzewamy i jako dorośli widzimy świat z innej perspektywy.
Dlatego też, wśród praw osób asertywnych znajduje się prawo do zmiany zdania, kiedy uważa się to za konieczne lub odpowiednie. Koniec końców, bycie podatnym na zmiany pozwala nam posuwać się do przodu z większą pewnością i mądrością.
7. Prawo do bycia dumnym z nas samych
Nikt nie ma większego prawa do świętowania sukcesów, osiągnięć lub po prostu faktu, że jesteśmy i istniejemy niż my sami. Doceniać to, kim jesteśmy jest częścią czczenia życia. Jesteśmy cennym podarunkiem, o którym często zapominamy. Bycie dumnym z nas samych jest jednym z praw asertywności.
Mówienie nam samym, że jesteśmy wiele warci i obdarowywać nas pozytywnymi słowami nie jest czymś egoistycznym lub próżnym, wręcz przeciwnie. Dlatego też, nic nie powinno nas powstrzymywać przed kochaniem każdej komórki naszego ciała, każdej niedoskonałości i każdego włókna osoby, którą widzimy każdego dnia w lustrze.
Podsumowując, te prawa, których używają osoby asertywne są bez wątpienia narzędziami pomagającymi w osiągnięciu dobrego samopoczucia i zdrowia psychicznego, które są w zasięgu wszystkich nas. Używajmy ich, pamiętajmy o nich i ćwiczmy szacunek do nas samych i szacunek do innych.