Osobowość typu eko: definicja i cechy charakterystyczne

Osobowość typu eko: definicja i cechy charakterystyczne
Marián Carrero Puerto

Napisane i zweryfikowane przez psycholog Marián Carrero Puerto.

Ostatnia aktualizacja: 27 grudnia, 2022

Ludzie o osobowości typu eko nie chcą, aby inni sprawili, że poczują się wyjątkowo, ponieważ czują się niekomfortowo, a nawet nerwowo będąc w centrum uwagi.

Możemy zdefiniować osobowość typu eko słowami Craiga Malkina w następujący sposób: „Im mniej wyjątkowi czują się ludzie, tym bardziej skromni się stają, aż w końcu mają tak niskie poczucie własnej wartości, że czują się bezużyteczni i bezradni. Ja nazywam tych ludzi eko-istami ”(Malkin 2015: 11).

Innymi słowy, osobowość typu eko nie oznacza skromności, ale strach przed projekcją egocentrycznego, narcystycznego i samolubnego obrazu, który powoduje odrzucenie i krytykę. W rezultacie osoby te starają się całkowicie uciszyć swoje „ja” i własne potrzeby.

Oznacza to, że nie chcą, aby inni sprawili, że czują się wyjątkowo. W rzeczywistości, gdy tak się dzieje mogą czuć się bardzo nieswojo, a nawet się zdenerwować.

Osobowość typu eko: opowieść o Narcyzie i Echo

«Echo była nimfą, która mieszkała w lesie. Miała piękny i słodki głos, uwielbiała też rozmawiać. Echo zawsze chciała mieć ostatnie słowo.

Pewnego dnia bogini Hera ukarała Echo za oszustwo i powiedziała:

– Od tego momentu nie możesz już rozmawiać o czym chcesz. A ponieważ tak bardzo lubisz mieć ostatnie słowo, od teraz będziesz powtarzać tylko ostatnie ze słów, które usłyszysz…

Pewnego dnia idąc przez las Echo spotkała Narcyza, przystojnego młodego pastora, w którym zakochane były wszystkie nimfy. Ale on odrzucał ich zaloty.

Echo także zakochała się w nim i postanowiła pójść za nim przez las. Nagle Narcyz usłyszał hałas między gałęziami i zapytał:

– Czy ktoś tam jest?

– Jest – powiedziała Echo.

– Chodź –  krzyknął Narcyz.

– Chodź – powtórzyło Echo.

Kiedy się spotkali, Echo przytuliła Narcyza, a on odepchnął ją, jak wszystkie inne nimfy.

Bogini Nemezis ukarała Narcyza. Gdy pił wodę z krystalicznego źródła, widział w niej swoje odbicie. Myślał, że jest ono prawdziwą istotą i głęboko się sam w sobie zakochał.

Nic innego już go nie interesowało. Pozostał w tym samym miejscu już na zawsze, w obawie przed utratą tego wizerunku. Narcyz powoli zamienił się w piękny kwiat.

Echo z rozpaczy schroniła się w jaskiniach i na szczytach gór, gdzie jej ciało w końcu zniknęło, pozostawiając tylko głos, który zawsze powtarza ostatnie wypowiedziane słowo».

Kobieta w wodzie

Psychologia zainspirowała się tym mitem w przypadku osobowości narcystycznej, ale wszyscy zapomnieli o nimfie Echo. Przynajmniej do teraz. Amerykański psycholog Craig Malkin był zafascynowany rolą Echo, ponieważ reprezentowała antytezę narcyzmu.

Znalazł w jej zachowaniu podobieństwa do cech, które wykazują niektórzy ludzie. Poświęcił się zatem badaniu tego, co później nazwał osobowością typu eko (złączenie słów “eko” i “Echo”).

«Musimy postępować w taki sposób, aby nie rumienić się przed nami samymi».

-Baltasar Gracián-

Osobowość typu eko: cechy charakterystyczne

1. Strach przed wyjątkowością 

Osoba z osobowością typu eko obawia się, że będzie postrzegana jako próżna lub, że znajdzie się w centrum uwagi skupiając na sobie wzrok innych, nawet jeśli dzieje się tak z ważnych powodów.

Charakterystyczną cechą osobowości typu eko jest lęk przed wyglądaniem na narcyza zapatrzonego w samego siebie.  W rezultacie często czują się nieswojo, gdy zwracają na siebie uwagę innych, szczególnie jeśli jest to pozytywne. Dlatego ludzie ci wolą pozostać niezauważeni, nie przyciągać uwagi.

2. Tłumienie potrzeb

Ludzie o osobowości typu eko nigdy nie wyrażają swoich pragnień w swoich relacjach osobistych. Jak zauważa Craig Malkin: „Boją się stać się ciężarem i nie jest przesadą stwierdzenie, że nienawidzą posiadania potrzeb”. Więc je ukrywają.

Płacząca kobieta
Mocno wierzą, że aby zasłużyć na miłość innych muszą żądać jak najmniej i dawać jak najwięcej. To powoduje, że zaniedbują swoje potrzeby oddając się zbytnio innym. To zwykle powoduje niezadowolenie i brak satysfakcji, ponieważ ich potrzeby emocjonalne nadal istnieją, ale nie są zaspokajane.

3. Ekstremalna wrażliwość emocjonalna

Ekoizm jest ściśle związany z wrażliwością emocjonalną. Ludzie ci często rodzą się niezwykle wrażliwi. Z powodu tej wrażliwości czują się bardzo zawstydzeni, kiedy są karani lub ganieni. W rzeczywistości zakłada się, że ekoizm jest rodzajem introwersji obronnej. Ludzie ci myślą: „Jeśli pozostanę niezauważony nikt nie będzie mógł mnie upokorzyć, zawstydzić ani skrzywdzić”.

«Jeśli dusza martwi się wstydem i poświęca swój czas, aby móc o nim zapomnieć nie może odczuwać przyjemności».

-Stendhal-

4. Osobowość typu eko i niska samoocena

Osobowość typu eko powiązano też z niską samooceną. Poczucie braku wyjątkowości lub myślenie, że nie są godni wzięcia pod uwagę oznacza negatywny wizerunek samych siebie.

Ten brak zaufania w swoje umiejętności staje się samospełniającą się przepowiednią, dlatego ludzie ci rzadko podejmą się nowych projektów lub realizacji marzeń. Mają tak mało miłości własnej, że życie ich pochłania.

5. Trudności ze zrozumieniem własnych potrzeb

Ludzie z osobowością typu eko poświęcają tyle wysiłku, aby zaspokoić potrzeby innych i ukryć swoje pragnienia, że mogą utracić połączenie ze swoim „ja”. Do tego stopnia, że gdy ktoś zapyta ich, czego pragną, mogą nie wiedzieć jak odpowiedzieć.
Ta niezdolność połączenia się z własnymi potrzebami zwiększa u nich prawdopodobieństwo uzależnienia emocjonalnego od innych. Coś, czego tak naprawdę próbują uniknąć.

6. Osobowość typu eko przyciąga narcyzów

Te wzorce zachowań prowadzą, według artykułu opublikowanego w Psychology Today, do dość powszechnej zasady w życiu ekoistów: często zakochują się w narcyzach. Wynika to z faktu, że ekoiści tak bardzo boją się skupiać na sobie uwagę innych, że gdy pojawia się ktoś, kto uwielbia być w centrum uwagi, odczuwają ulgę.

Problem, jak mówi psycholog, polega na tym, że „kiedy narcyzi stają się agresorami, ekoiści obwiniają siebie samych za tę agresję” używając zwrotów takich jak „oczekuję zbyt wiele”, „jestem zbyt wrażliwy” lub „nie powinienem był wracać”.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Malkin, C. (2015). Repensando el narcisismo: el mal-y sorprendente bien-sobre el sentimiento especial . Harper Collins Editores.

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.