Niewystarczająca ilość snu tworzy fałszywe wspomnienia

Zbyt krótki sen może spowodować, że Twój umysł będzie generował fałszywe wspomnienia. W tym kontekście mówimy o tak zwanym „efekcie matrixa”.

Napisane i zweryfikowane przez psycholog Valeria Sabater.

Ostatnia aktualizacja: 22 września, 2022

„Więc wcale się tak nie stało? Mówisz mi, że to, co właśnie powiedziałem, tak naprawdę nigdy się nie wydarzyło?” Czy zdarza Ci się mówić takie rzeczy? Myślisz, że pewne rzeczy miały miejsce, choć wcale tak nie było? W takiej sytuacje warto mieć świadomość pewnego zjawiska. Chodzi o fakt, że niewystarczająca ilość snu tworzy fałszywe wspomnienia.

Wszystkim nam zdarza się czasem wątpić w nasze własne wspomnienia. Czasami możesz kłócić się z kimś o pewne sytuacje, o których jesteś przekonany, że rzeczywiście się wydarzyły. Możesz się nawet zastanawiać, czy Twoi przyjaciele i rodzina Tobą nie manipulują. Niewiele jest bardziej niezręcznych momentów, niż te, w których słyszysz od innych: „O czym Ty mówisz? To się nigdy nie zdarzyło!”

Niektórym osobom może się wydawać, że tracą pamięć. Jeśli jednak miałeś tego rodzaju doświadczenia, najlepszą rzeczą, jaką możesz zrobić, jest zastanowienie się nad swoim stylem życia. Stres może na przykład wpływać na pamięć w taki sam sposób, jak brak snu. Musisz być w pełni świadomy tego, że sen jest jednym z Twoich najlepszych przyjaciół, jeśli chodzi o zdrowie mózgu.

Dowiedzmy się trochę więcej na ten temat.

Niewystarczająca ilość snu tworzy fałszywe wspomnienia

Kiedy myślisz o sytuacji z mniej lub bardziej odległej przeszłości, nie przypominasz jej sobie w takim stopniu, jakbyś miał przed sobą zdjęcie z albumu fotograficznego. To dlatego, że Twoja pamięć nie jest w 100 procentach doskonała. W większości przypadków interpretujesz tylko drobne szczegóły. Niemniej jednak tego rodzaju interpretacje nie zmieniają znaczenia i formy tego wspomnienia.

Wyobraź sobie, że zepsuł Ci się samochód i chcesz go zabrać do tego samego warsztatu, z którego usług korzysta Twój brat. Wiesz mniej więcej na jakiej jest ulicy, bo kiedyś tam z nim byłeś, ale nie pamiętasz nazwy ulicy ani numeru budynku. Jednak ten rodzaj pamięci jest nadal funkcjonalny: pozwala działać w obliczu konkretnej potrzeby.

Jeśli cierpisz na bezsenność , zawsze będziesz mieć trudności z odzyskaniem określonych danych lub informacji. Na przykład w tym konkretnym scenariuszu możesz pomyśleć, że warsztat polecił Ci Twój współpracownik, a nie brat. Uciekasz się do fałszywej pamięci.

Dlaczego tak się dzieje? Co powoduje te wyczerpujące psychicznie wydarzenia?

Mózg i nocny odpoczynek

W 2016 roku Duke University przeprowadził interesujące badanie dotyczące snu i fałszywej pamięci. Wykazało ono, że w wielu krajach nastolatki śpią mniej niż 8-10 godzin dziennie, co jest zalecane dla ich wieku. Wpływa to na ich wyniki w nauce.

Jednak wraz z upływem lat wpływ ten jest jeszcze większy. Mózg wymaga średnio 8-9 godzin snu w celu wykonania zadań związanych z przechowywaniem, zarządzaniem i przywracaniem danych. Jeśli nie osiągniesz fazy snu REM, wiele z tych funkcji nie jest wykonywanych skutecznie.

Innymi słowy, prawidłowy sen w nocy zapewnia idealne warunki neurobiologiczne do prawidłowego utrwalania wspomnień zarówno krótkotrwałych, jak i długotrwałych. Niewystarczająca ilość snu utrudnia ich odzyskanie.

Konsekwencje takiej sytuacji są oczywiste. W obliczu potrzeby przywoływania przeszłych doświadczeń Twój mózg nie ma innego wyboru, jak je wymyślać. To dlatego, że jego impulsem zawsze będzie „wypełnianie luk”. Uniwersytet w Lubece (Niemcy) przeprowadził badanie, w którym stwierdzono, że ludzie często są przekonani, że dane wydarzenia miały miejsce, gdy tak naprawdę nigdy się nie wydarzyły.

Drzemki i „efekt matrixa”

Ponieważ wiemy, że niewystarczająca ilość snu tworzy fałszywe wspomnienia, istnieje duże prawdopodobieństwo, że po nieprzespanej nocy zdecydujesz się na drzemkę w ciągu dnia. Nie jest to jednak dobry pomysł — na pewno nie jeśli chodzi o Twoją pamięć. Badacze i eksperci w dziedzinie higieny snu mają kilka interesujących danych na ten temat.

Twierdzą, że to prawda, że krótki okres snu, szczególnie po posiłku, relaksuje i sprzyja czujności. Problem pojawia się jednak, gdy w nocy śpisz zbyt mało, a po południu robisz sobie zbyt długie drzemki. Wtedy pojawia się tak zwany „efekt matrixa”.

Twoja drzemka generuje wzorce snu, które nie są szczególnie odpowiednie do utrwalania nowych wspomnień. Mózg wchodzi w ten stan w pojedynczych seriach i zamiast przechowywać dane w pamięci długotrwałej, przekształca je. Tworzy fałszywe wspomnienia, zniekształcając Twoje przeżyte doświadczenia.

Znaczenie snu w nocy

Pozbawienie kogoś snu jest od dawna stosowane jako narzędzie tortur. Wpływ, jaki ma to na mózg, jest ogromny. W przypadku braku snu mogą zdarzyć się nie tylko zaniki pamięci, ale także halucynacje. Dlatego tak ważne jest, aby zadbać o swoją rutynę snu. Pamiętaj o następujących kwestiach:

• Mózg potrzebuje snu w nocy, w ilości od 7 do 8 godzin.
• Spanie w ciągu dnia nie ma dużej wartości.
• Częste budzenie się nie jest zdrowym nawykiem.

Jeśli zauważysz, że cierpisz na bezsenność, nie wahaj się poprosić o pomoc eksperta. Twoje zdrowie fizyczne i psychiczne zależy od dobrego snu w nocy.