Narcystyczne odrzucenie

Czy kiedykolwiek czułeś się jak zwykła zabawka w rękach narcyza? Czy czujesz, że wykorzystywał Cię przez jakiś czas, a potem odrzucił, jakbyś nic dla niego nie znaczył? Takie zachowanie ma swoją nazwę. Możesz się o tym dowiedzieć tutaj.
Narcystyczne odrzucenie
Valeria Sabater

Napisane i zweryfikowane przez psycholog Valeria Sabater.

Ostatnia aktualizacja: 08 czerwca, 2023

Niepisana zasada mówi, że około 60 procent ludzi w pewnym momencie swojego życia spotka się ze zjawiskiem, jakim jest narcystyczne odrzucenie. To sytuacja, w której narcyz odrzuca jednostkę i zostawia ją, tak jak ktoś odrzuca przedmiot, który już go nie interesuje ani nie jest użyteczny. Może miałeś kiedyś styczność z takim zachowaniem?

Wiele osób szuka pomocy psychologicznej po byciu porzuconym przez narcyza. Robią to, ponieważ czują się zmanipulowani i wykorzystan, jak marionetka. Emocjonalna trauma pozostawiona przez tego rodzaju związek jest głęboka i bolesna. Jeśli byłeś ofiarą narcyza, bez wątpienia będziesz chciał dowiedzieć się więcej o tym, czym jest narcystyczne odrzucenie.

Osoby z narcystycznym zaburzeniem osobowości zwykle nie mają długotrwałych związków.

Narcystyczne odrzucenie

Niektórzy ludzie posiadają tylko pewne cechy narcystyczne, takie jak egoizm i poczucie wyższości. Z drugiej strony są tacy, których definiuje pełnowymiarowe narcystyczne zaburzenie osobowości. To właśnie te osoby powodują bardziej szkodliwe szkody interpersonalne. Charakteryzują się zdolnością do budowania relacji, które rzadko kiedy trwają przez dłuższy czas.

Zostało to podkreślone w badaniu opublikowanym w Journal of Personality and Social Psychology. Wiele osób ucierpiało z powodu tego rodzaju doświadczeń. Narcyzi nie tylko są doskonali w manipulacji związkami; ta szkodliwa dynamika jest również często spotykana w sferach rodziny, pracy i przyjaźni.

To wyjaśnia, dlaczego psychologia ukuła termin narcystyczne odrzucenie. Odnosi się do sytuacji, gdy narcyzi nagle zrywają z nami relacje, pozostawiając nas z poczuciem, że zostaliśmy wykorzystani.

Pozostaje w nas przekonanie, że byliśmy jedynie środkiem do celu, hobby lub przedmiotem jednorazowego użytku, który można zastąpić innym. Dlaczego jednak tak się dzieje?


Możesz też chcieć przeczytać Definicja narcyza dr Brené Browna


Mężczyzna ignoruje kobietę z powodu narcystycznego zwolnienia
Narcyzi często postrzegają innych jako przedmioty, które należy wyrzucić, gdy nie są już nimi zainteresowani.

Przyczyna narcystycznego odrzucenia

Kiedy zostajesz odrzucony przez narcyza, pierwszą rzeczą, o której myślisz, jest to, co zrobiłeś źle, że tak się stało. To naprawdę częste uczucie. Nie jest jednak właściwe, ponieważ ofiara nigdy nie jest winna własnego bólu. Winny jest ten, kto nas krzywdzi. W tym przypadku jest to narcyz.

Dlaczego więc narcyzi odrzucają innych tak szybko i z taką łatwością? Dlaczego nie są w stanie utrzymać długotrwałych relacji?

  • W chwili, gdy ktoś nie wzmacnia ani nie pielęgnuje już ego narcyza, nie jest mu przydatny.
  • Jeśli osoba przestaje być uległa i łatwa “w obsłudze”, narcyz traci nią zainteresowanie.
  • Narcystom brakuje odpowiedzialności emocjonalnej. W rezultacie nie mogą dbać o długotrwałe relacje.
  • Osoby te działają tylko dla własnych celów. Dlatego jeśli ktoś nie spełnia już jakiejś funkcji, zostawiają go na uboczu.
  • Ich empatia jest instrumentalna. Oznacza to, że łączą się z emocjami innych ludzi, aby nimi manipulować. Nigdy nie czują bólu innych.
  • Odrzucanie tłumaczy się też chęcią jak najszybszego znalezienia „czegoś lepszego”. Na przykład ludzi, którzy są bardziej stymulujący lub którzy są przydatni dla narcyza.
  • Badania przeprowadzone przez Queensland University of Technology (Australia) dowodzą, że wielu narcyzów cierpiało w dzieciństwie na braki emocjonalne. Chociaż nie usprawiedliwia to ich zachowania w wieku dorosłym, pomaga zrozumieć złożone skutki rodzicielstwa opartego na odległych lub niepewnych stylach przywiązania.

Jeśli narcyz spisuje Cię na straty, to nigdy nie jest ostateczne. Zwykle wraca po jakimś.

Narcystyczne odrzucenie jest częścią cyklu

Narcystyczne odrzucenie stanowi część cyklu nadużyć ze strony tych osobowości. Co więcej, nie jest to ostatni etap. Narcyzi wierzą, że każdy może okazać się przydatny w najbliższej przyszłości. Dlatego nigdy nikogo całkowicie nie porzucają. Pozostawiają uchylone drzwi, konfigurując wyrafinowaną technikę emocjonalnego znęcania się.

Spójrzmy na cykl narcystycznego nadużycia. Zastanów się, czy możesz zidentyfikować każdą z tych faz.

1. Idealizacja

Narcyzi mają wrodzoną zdolność olśniewania, przymilania się i sprawiania, że wierzysz, że znalazłeś idealnego partnera. Ale bądź ostrożny, ponieważ w ich technice najważniejszym etapem jest zniewolenie ofiary. Wybierają ludzi, którzy z jakiegoś powodu wzbudzają ich zainteresowanie. Oto, co z nimi robią:

  • Dowiadują się o ofierze różnych rzeczy.
  • Nie zawahają się powiedzieć, że druga osoba jest najlepszą rzeczą, jaka im się kiedykolwiek przydarzyła.
  • Będą przyjaźni, opiekuńczy i zainteresowani wszystkim, co pasjonuje ich ofiarę.
  • Sprawią, że jednostka uwierzy, że istnieje między nimi magiczna harmonia.
  • Mają osobowość kameleona. Dlatego nie jest im trudno pokazać komuś, że mają takie same zainteresowania jak inni.

Ofiary narcyzów często doświadczają traumy psychicznej. Czują złość z powodu tego, co się stało i wstyd, że nie zareagowali wcześniej.

2. Dewaluacja

Do narcystycznego odrzucenia prowadzi kręta ścieżka. Ku Twojemu zdziwieniu partner nagle zaczyna Cię krytykować i poniżać. Przestajesz być jego ideałem, a on zaczyna Cię atakować. To wzmacnia jego ego. Dewaluacje dają mu moc i stają się codziennością. Osoba ta może mieć również tendencję do:

  • Infantylizowania Cię.
  • Pokazywania Ci, że coś jest z Tobą nie tak.
  • Porównywania Cię z innymi.
  • Dewaluacji Twoich upodobań, cnot i mocnych stron.
  • Przekonywania Cię, że jesteś od niej zależny.
  • Uczynienia Cię głównym dostawcą dla jej ego i poczucia własnej wartości.
  • Izolowania Cię od przyjaciół i rodziny.

3. Narcystyczne odrzucenie

Narcystyczne odrzucenie jest trzecim etapem cyklu nadużyć. To moment, kiedy po okresie złego traktowania i pogardy, nagle ktoś Cię odrzuca bez słowa wyjaśnienia.

Najbardziej złożoną rzeczą jest to, że doświadczasz narcystycznego odrzucenia w traumatyczny sposób, ponieważ uzależniłeś się od tej osoby i nie jesteś już w stanie dbać o siebie. Oto ważne aspekty tej fazy:

  • Porzucenie następuje szybko, a nawet gwałtownie.
  • Często narcystyczne odrzucenie ma miejsce, ponieważ sprawca znalazł już inną osobę, która jest dla niego bardziej interesująca.
  • Twoja tożsamość, wraz z poczuciem własnej wartości, były zależne od narcyza. To sprawia, że odczuwasz porzucenie jako naprawdę niepokojące.

4. Powrót

Narcyz, jak czarny bohater w horrorze, zawsze wraca. Kiedy to robi, żywi się Tobą emocjonalnie, ponieważ nie ma nikogo innego, kto mógłby podnieść jego zardzewiałe ego. W tej części cyklu narcyz:

  • Prosi o przebaczenie za to, co się stało.
  • Obiecuje, że się zmieni, tylko po to, by zapoczątkować nową serię nadużyć.
  • Jeszcze raz zwróci na siebie uwagę, jeśli mu na to pozwolisz
  • Powie, jak niemądrze postąpił, opuszczając Cię i jak źle się czuł od tamtej pory.

Może zainteresuje Cię również Czy narcyzi powodują choroby?


Kobieta robi terapię psychologiczną z powodu odrzucenia narcystycznego
Terapia pomaga wyleczyć ranę spowodowaną narcystycznym odrzuceniem.

Jak uleczyć ranę po narcystycznym odrzuceniu

Jeśli doświadczyłeś narcystycznego odrzucenia, musisz wiedzieć, jak uleczyć ranę tego traumatycznego związku. Zwykle te szkodliwe relacje pozostawiają po sobie niezliczone urazy psychiczne. Poczucie winy i wstydu to niektóre z nich. Możesz zadać sobie pytanie, jak mogłeś wpaść w pułapkę i dlaczego tak bardzo tęsknisz za tą osobą, która tak źle Cię traktowała.

Po każdym doświadczeniu przemocy psychicznej wskazane jest rozpoczęcie terapii u profesjonalisty. Specjalista może pomóc Ci naprawić poczucie własnej wartości, wzmocnić swoją tożsamość i odzyskać siły. Na koniec warto pamiętać, że ofiarą narcyza może paść każdy, bez względu na płeć, status społeczny czy historię życia. Więc jeśli zostałeś porzucony, pracuj nad sobą, aby nie dać się ponownie złapać w tę szkodliwą pułapkę.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.



Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.