Mit o syrenach i ich magicznych pieśniach

Mit o syrenach jest jednym z najstarszych na świecie. Istnieje wiele wersji tej historii związanych z różnymi mitologiami. Niektóre z nich poprzedzają nawet najbardziej znaną grecką wersję.

Pierwotnie mit o syrenach przedstawiał te stworzenia jako trzy byty w jednym. Były to ryby od pasa w dół, miały ptasi tors i głowę kobiety, prawie zawsze z długimi włosami. Stopniowo ich wygląd został uproszczony i ostatecznie były opisywane, jako połowa ciała kobiety i połowa ryby.

Uważa się, że przedstawiały dusze zmarłych lub istoty, które zaprowadzały ich dusze w zaświaty. Ta ostatnia rola została później przejęta przez boga Hermesa. Utrzymano jednak powiązanie syren ze światem zmarłych. Dlatego mit ten kojarzy się ze śmiercią i tajemnicą.

“ Uważaj na swoje sny: to syreny duszy. Śpiewają. Wołają nas. Podążamy za nimi i nigdy nie wracamy ”.

-Gustave Flaubert-

Mit o syrenach i jego pochodzenie

Istnieje kilka wersji mitu o syrenach. Jedna z nich twierdzi, że były córkami Melpomeny i Acheloosa. Melpomena była początkowo muzą pieśni i muzyki, ale w końcu stała się muzą tragedii. Acheloos był bogiem rzeki o tej samej nazwie.

W mitologii greckiej jest pewien epizod, w którym Acheloos zostaje zaatakowany przez Herkulesa. Według innej wersji mitu o syrenach, narodziły się one z krwi, która płynęła z jego rany. W tym przypadku uważa się, że mają ojca, ale nie mają matki, ponieważ zostały poczęte bez udziału kobiet.

Inna historia mówi, że syreny były córkami Forkosa, boga morza, pochodzącego od Okeanosa i Tetydy. Jego żoną była Ceto, ohydny morski potwór. Jednak w tej wersji nie była matką tych stworzeń – Forkis spłodził je sam lub z udziałem muz Sterope, Melpomene i Terpsichore.

Morfologia syren

Jak wskazuje mit o syrenach, stworzenia te nie zawsze miały hybrydową formę. Owidiusz powiedział, że były to piękne kobiety, towarzyszki Persefony, która została porwana przez Hadesa, boga podziemi. Mówi się, że kiedy to się stało, jej przyjaciółki poprosiły bogów o skrzydła, aby mogły jej poszukać i ciała ryb, by przeprawić się przez rzekę do piekła.

Persefona była córką Demeter, greckiej bogini rolnictwa. Jedna z historii mówi, że była ona bardzo przygnębiona, gdy jej córka została porwana. Oślepiona bólem straty, ukarała przyjaciółki porwanej kobiety za to, że nie zapobiegły tragedii. Z tego powodu odebrała im ludzką postać.

Nawiązanie do mitu powstałego na Bliskim Wschodzie wskazuje, że niezwykle piękna kobieta imieniem Derceto obraziła Wenus. Aby ją ukarać, bogini sprawiła, że Derceto zakochała się w pasterzu, z którym miała córkę. Jednak gdy tylko urodziła dziecko, Wenus sprawiła, że ich miłość zniknęła. Wściekła Derceto porzuciła swoją małą córeczkę, kazała zabić pasterza i próbowała popełnić samobójstwo, rzucając się do rzeki. Bogowie jednak uniemożliwili jej to i zamiast tego zmienili ją w płaza.

Syreny i Odyseusz

Główną cechą syren był ich piękny głos. Śpiewały pieśni, które całkowicie oczarowywały mężczyzn. Ich głosy były tak doskonałe, że kiedy marynarze je słyszeli, wpadali w stan niemal hipnozy. Zachwyceni, podążyli za słodkim dźwiękiem i wyskakiwali z łodzi, aby lepiej je słyszeć. W ten sposób ginęli, tonąc w morzu.

Syreny mieszkały na wyspie Sorrento. Ich obowiązkiem było śpiewać i fascynować marynarzy, aby doprowadzić do ich śmierci. Jeśli nie udało im się wywrzeć hipnotycznej mocy na słuchających ich mężczyznach, jedna z nich musiała umrzeć.

Najwybitniejszy punkt mitu o syrenach miał miejsce, gdy Odyseusz chciał wrócić do domu po wojnie trojańskiej. Ostrzegany przed mocą syren i poinformowany przez Kirke, nakazał marynarzom zatkać uszy woskiem, aby nic nie słyszeli. Następnie przywiązał się do masztu statku, mówiąc załodze, żeby go nie odwiązywała, nawet jeśli będzie o to błagał.

Statek przepłynął przez terytorium syren i Odyseusz błagał o uwolnienie go, ale marynarze to zignorowali. Ostatecznie wywiązał się ze swojego zadania, a syreny, spełniając swoją tradycję, oddały życie jednej z nich, Partenope. Jej ciało zostało wyrzucone na brzeg i na jej cześć zbudowano miasto, które nazwano jej imieniem. Później nazwę tego miasta zmieniono na Neapol.