Demeter, złotowłosa bogini ze starożytności

Demeter, złotowłosa bogini ze starożytności
Gema Sánchez Cuevas

Przejrzane i zatwierdzone przez: psycholog Gema Sánchez Cuevas.

Napisany przez Edith Sánchez

Ostatnia aktualizacja: 13 kwietnia, 2023

Demeter to bogini rolnictwa, cyklu życia i śmierci oraz płodności.

Demeter to niezwykle ważna bogini w greckiej mitologii. Była czczona jako wielka matka wszystkich ludzi i była stawiana ponad innymi ważnymi boginiami, takimi jak Rea czy Gaja.

Uważano ją za opiekunkę zbóż, zbiorów i płodności ziemi. Była strażniczką małżeństw, świętego prawa oraz cyklu życia i śmierci. To córka Chronosa, ojca czasu i Rei, matki wszechświata. Jej dziadkowie to Uranos i Gaja. Należała do głównego panteonu bogów zamieszkujących Olimp.

W greckiej mitologii jest przedstawiana jako przepiękna złotowłosa kobieta. Miała córkę, Persefonę, zrodzoną ze związku ze swoim bratem, Zeusem. Jednak inne wersje tego mitu wspominają, że ojcem Persefony jest w rzeczywistości Jason, bratanek Zeusa i Elektry.

Bez względu na to, która z tym wersji jest prawdziwa, fakty jest faktem, że Demeter urodziła piękną i zachwycającą dziewczynkę.

“I malować czy rzeźbić umiały swych bogów postacie,
Obraz by powstał niechybnie lwom, koniom, wołom podobny,
Jak gdyby taki właśnie bogowie musieli mieć wygląd.”

-Ksenofanes-

Demeter i jej córka Persefona

Demeter bardzo kochała swoją córkę Persefonę. Persefona biegała po polach, wypełniając je życiem. Pewnego dnia dojrzał ją Hades, bóg świata podziemnego, i od razu się w niej zakochał. Zeus oddał w tajemnicy Persefonę Hadesowi, nie informując o tym jej matki.

Porwanie Persefony

Pewnego dnia Persefona jak zwykle biegała po polach. Znajdowała się w okolicy Sycylii i zbierała kwiaty razem ze swoimi przyjaciółkami, córkami Okeanosa. Nagle zatrzęsła się ziemia, a z Podziemia wyłonił się Hades i zabrał ze sobą Persefonę. Krzyczała ze swoją matką, ale na próżno.

Gdy Demeter dowiedziała się o tym, co zaszło, wpadła we wściekłość i zamieniła córki Okeanosa w syreny. Chciała ukarać je za to, że nie udało im się obronić Persefony. Następnie wędrowała po Ziemi przez dziewięć dni szukając swojej córki. Nie jadła niczego ani nie piła. Zanosiła się jedynie bezsilnym płaczem.

Nowa przygoda

Po dziewięciu dniach jej płacz usłyszała Hekate, bogini magii i czarnoksięstwa. Zabrała Demeter do Heliosa, boga słońca, który widział i wiedział wszystko, co się dzieje. To on powiedział Demeter, że jej córka znajduje się w podziemnym królestwie Hadesa.

W akcie desperacji Demeter zdecydowała się opuścić Olimp i chodzić po ziemi. Nie wiedziała, jak dostać się do podziemnego królestwa. Przebrała się za starą kobietę, dotarła do Eleusis i usiadła przy studni. Znalazły ją tam córki króla Keleosa i królowej Metanejry, które przyszły, aby zaczerpnąć wody. Demeter zdecydowała się je okłamać.

Zeus i Jupiter

Powiedziała im, że pochodzi z Krety i że została porwana przez piratów, a następnie uwolniona. Zapewniła je, że potrafi zajmować się domostwem. Słysząc to król Keleos przyjął ją na nianię dla swojego syna, Demofonta.

Demeter polubiła chłopca i zapragnęła podarować mu nieśmiertelność. W tym celu musiała przeprowadzić kilka rytuałów, takich jak choćby podpalanie jego skóry w ognisku.

Któregoś dnia królowa ujrzała, jak Demeter wykonuje rytuał, i spanikowała. W tym momencie bogini zdecydowała się wyjawić prawdę. Nie udało jej się zapewnić dziecku nieśmiertelności, ale przekazała mu obszerną wiedzą związaną z rolnictwem, którą później podzielił się z innymi mieszkańcami miasta.

Radosne zjednoczenie

Gdy Demeter poszukiwała swojej córki, zapomniała o swoich obowiązkach jako strażniczki zbiorów, a ziemia stała się bezpłodna. Nic nie wzrastało, a ludzie zaczęli głodować. Zeus, zaniepokojony takim obrotem sytuacji, zdecydował się zawrzeć umowę z Hadesem.

Koniec końców zdecydowali, że Persefona będzie spędzała sześć miesięcy w podziemnym królestwie z Hadesem, a kolejne sześć miesięcy na Górze Olimp, razem ze swoją matką. Gdy Persefona przebywa w królestwie Hadesa, ziemia nie rodzi żadnych plonów. Gdy z kolei jest ze swoją matką, pola stają się płodne. Właśnie w ten sposób powstały pory roku.

Demeter poprosiła również, aby czcić Eleusis, miejsce, które przyjęło ją tak ciepło. Kult ten owiany był tajemnicą, a żaden z jego członków nie mógł go ujawnić. Jedna z kapłanek była torturowana aż do śmierci, ale niczego nie zdradziła.

Słysząc o tym wydarzeniu, bogini zesłała plagę. Z ciała kapłanki wyleciały pszczoły, królowe płodności pól.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Diestre, J. A. P. (2004). Deméter y Ceres: Las diosas de la fertilidad. Graffylia: revista de la facultad de filosofía y letras, 4, 53-57.


Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.