Mala i Edek – historia wielkiej miłości

Mala i Edek – historia miłości, która narodziła się, rozkwitła i stała się wieczna w piekielnych okolicznościach – w obozie koncentracyjnym w Auschwitz. Ta para została puszczona w niepamięć, dopóki dziennikarka Francesca Paci nie odświeżyła ich historii w książce Miłość w Auschwitz.

Mala i Edek byli bardzo młodzi, gdy trafili do obozu. Musieli szybko dorosnąć.

Nie dożyli razem starości, o czym marzyli, ale dali przykład, że miłość silniejsza jest od okrucieństwa i nadaje wszystkiemu wartość.

Ich historia została odzyskana dzięki wspomnieniom tych, którzy przeżyli Auschwitz. Ludzie ci inspirowali się tą miłością nawet w dramatycznych warunkach, jakie ich otaczały. Wielka miłość jest w stanie zmieniać także otoczenie.

“Gdy mój głos zamilknie, moje serce nie przestanie do ciebie mówić”.

-Rabindranath Tagore-

Mala i Edek, dwoje więźniów

Bohaterami tej historii są Mala Zimetbaum i Edward Galiński, pseudonim “Edek”. Pierwszy do Auschwitz trafił Edek. Miał wtedy 16 lat, był Polakiem. Podczas nazistowskiej łapanki został aresztowany i wysłany do więzienia w Tarnowie.

Parę miesięcy później, w czerwcu 1940, wysłano go do obozu w Auschwitz. Dotarł wraz z jedną z pierwszych grup i szybko się przystosował. “Trzeba wiedzieć, kogo i czego unikać i czego się trzymać, by przeżyć” – mówił.

Dwa lata później przekonał strażników, że potrzebny jest w obozie warsztat ślusarski. Jego inicjatywa i dynamizm zyskały uznanie, w związku z czym otrzymał uprzywilejowany status. Wykorzystał swój pomysł, by w warsztacie zatrudniać słabszych więźniów, którzy źle znosili wysiłek fizyczny.

Miłość w Auschwitz

Mala Zimetbaum urodziła się w Polsce, ale od dziecka mieszkała w Belgii. Była dobrą uczennicą, wyróżniała się w matematyce i językach. W 1942 roku została zatrzymana w Amberes i deportowana do obozu koncentracyjnego. Jako że znała pięć języków, naziści wykorzystywali ją do tłumaczenia i przekazywania wiadomości. 

Mala również była uprzywilejowana i wykorzystywała to, by pomagać innym. Mala i Edek poznali się, gdy Edka przypisano do grupy monterów w Brzezince. Miłość wybuchła natychmiast. Zaczęli się potajemnie spotykać; w obozie nazywano ich “Romeo i Julia”.

Miłość obudziła w nich wolę walki o wolność. Wiedzieli, że świat nie zdaje sobie sprawy z tego, co odbywa się w obozach koncentracyjnych. Zamierzali więc uciec i puścić wiadomość w świat.

Chcieli być razem na zawsze. Tak powstał szalony plan, który jednak wypalił.

Nieszczęśliwy finał

W ramach planu ucieczki, Edek miał założyć mundur SS. Przebrany, musiał dotrzeć z Malą na kraniec obozu.  Ona była ubrana jak mężczyzna, a głowę miała zakrytą umywalką – chodziło o to, by razem wyglądali jak strażnik i więzień udający się zamontować zlew.

Przy wyjściu pokazali przepustki, które udało im się zdobyć. Uciekli dnia 24 czerwca 1944 roku. Dotarli aż do granicy z Polską. Jednak pewnego dnia Mala próbowała w sklepie wymienić pierścionek na coś do jedzenia. To wzbudziło podejrzliwość ekspedientów, którzy powiadomili Gestapo.

Mala została zatrzymana na oczach Edka. Przysięgli sobie być razem na zawsze, więc on też oddał się w ręce nazistów. Zabrano ich do strefy kaźni w Auschwitz. Rozdzielono ich i zamknięto, ale i tak pisali do siebie wiadomości na ścinkach papieru. Edek śpiewał ukochanej włoskie arie ze swojej celi.

Edka zaprowadzono na szubienicę. Przed egzekucją próbował sam się powiesić, ale mu się nie udało. Przed śmiercią wykrzyknął: “Viva Polonia!”.

Mala podcięła sobie żyły przed planowaną egzekucją przez powieszenie. Z tego powodu skazano ją na spalenie żywcem. Jednak strażnicy odpuścili jej i pozwolili się wykrwawić przed wysłaniem do krematorium. Mala i Edek zginęli tego samego dnia, w odstępie niecałej godziny.