Historia rodziny: czy skazuje na powtarzanie błędów?

Historia rodziny: czy skazuje na powtarzanie błędów?
Angela C. Tobias

Napisane i zweryfikowane przez psycholog Angela C. Tobias.

Ostatnia aktualizacja: 27 grudnia, 2022

Prędzej czy później nadejdzie moment, w którym zorientujemy się, że cechy, których nie lubimy u naszych najbliższych opiekunów znajdują się również w nas. Czy historia rodziny skazuje nas na porażkę?

Nie ma nic gorszego niż zauważenie samego siebie w wadach Twoich rodziców. Ciężko nam myśleć o tym, jak trudno było radzić sobie z tymi defektami, a teraz, bez względu na to, czy Ci się to podoba czy nie, stają się one także częścią Twojego życia. Czy to część czegoś większego, jak historia rodziny?

Dyskomfort wywoływany przez to podobieństwo jest tak duży, że czasami nie jesteśmy w stanie zrobić nic innego niż mu zaprzeczać. W rezultacie to zaprzeczenie prowadzi nas do przypisywania takich wad innym. W terminologii psychoanalitycznej nazywamy to projektowaniem.

Dość często powtarzamy wzorce z historii naszej rodziny w innych związkach. To, czego nauczałaś się dorastając pozostaje z Tobą po dziś dzień. Gdy to zrozumiesz, możesz zacząć się zastanawiać: “Czy jestem z góry skazana na porażkę przez historię mojej rodziny?” albo “Czy popełnię te same błędy co oni?”.

Dlaczego historia rodziny jest aż tak ważna?

Historia Twojej  rodziny wykracza poza badania genetyczne. Od momentu wyjścia z łona matki stale się uczysz. Co więcej, dowiedziałaś się już kilku rzeczy jeszcze przed swoimi narodzinami. Naśladowanie tego, co widzisz każdego dnia, jest całkowicie normalne.

W mgnieniu oka wyrażasz siebie w taki sposób, jak czynią to osoby w Twoim otoczeniu. Nauczyłaś się nawet radzić sobie ze swoimi emocjami w taki sposób jak oni. W pewien sposób takie osoby stają się dla Ciebie wzorem.

Zmartwiona kobieta

W rzeczywistości istnieje etap rozwoju, w którym dzieci nie są w stanie odróżnić siebie samych od swoich opiekunów. Jednak w późnieszych stadiach dziecko rozwija swoje “ja” i zaczyna rozumieć, że stanowi oddzielny byt niż jego opiekunowie.

Ten etap jest zwłaszcza widoczny w okresie nastoletnim, gdy jednostki chcą potwierdzić istnienie własnego “ja” i zaprzeczają swojej historii rodzinnej.

Co więcej, tacy opiekunowie nie stanowią jedynie jakiegoś tam wzoru. Oni są najważniejszym wzorem. W dzieciństwie dzieci idealizują swoich rodziców. I to na tyle, że według teorii psychoanalitycznych, pojawia się zauroczenie rodzicami, znane jako kompleks Edypa czy Elektry.

Czy popełnię te same błędy co moja rodzina?

Nie, historia rodziny nie stanowi wyroku. Jeśli chcesz być inna niż Twoja rodzina, to będziesz. Wszystkie wzorce, które widziałaś lub których się nauczyłaś, są zapisane w Twojej osobowości. Właśnie dlated możesz czasami rozpoznać je u siebie. Jednak nie są to jedyne wzorce, jakie posiadasz. Twoje doświadczenia zapewnią również strukturę tej całej sieci!

Nowe związki, które nawiązujesz, bez względu na to, czy są to związki romantyczne, przyjaźń czy braterstwo, zmieniają wszystkie wzorce, które w sobie nosisz.

Biorąc to pod uwagę, możesz uznać, że historia Twojej rodziny stanowi ciężar. Mimo tego jest to coś cennego, co musi przetrwać, abyś przetrwać mogło również Twoje pokolenie. Nawet jeśli w to nie wierzysz, możesz dopracować i poprawić historię swojej rodziny.

Anna Freud, córka słynnego psychiatry Sigmunda Freuda, wniosła wiele do psychiatrii dzięki swoim teoriom na temat mechanizmów obronnych. Widzisz więc, że Anna Freuda nie zerwała z dziedzictwem swojego ojca, ale poszła o krok dalej.

Anna Freud i Sigmund Freud

Poprawa historii rodziny

Widzisz więc, że zrozumienie historii Twojej rodziny jest niezwykle ważne, ponieważ pozwoli Ci w pełni pojąć sposób, w jaki Twoi najbliżsi opiekunowie wpływali na Ciebie przez wiele lat. Jednak nie oznacza to, że jesteś skazana na powtarzanie tego, co zrobili członkowie Twojej rodziny.

Pamiętaj, że nie musisz powtarzać działań, z którymi się nie zgadzasz. W końcu jesteś odrębną jednostką.

Jedna z metod psychoterapeutycznych, która koncentruje się na takiej perspektywie to terapia rodzinna, ponieważ stara się dokładnie wyjaśnić Twoją obecną pozycję w rodzinie, a nawet to, co działo się całe pokolenia temu. To pozwoli Ci przyjąć aktywną rolę w nieświadomych wzorcach rodzinnych, które powtarzają się i wywołują ból.

Koniec końców jesteś spadkobiercą swoich członków rodziny. Zarówno tych pozytywnych kwestii, które sprawiają, że odczuwasz dumę, jak i tych, przez które odczuwasz dyskomfort. Jednak musisz pamiętać, że to Ty musisz poprawić tą historię i przekazać najlepsze części siebie następnemu pokoleniu.


Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.