Geniusz czy osoba wybitnie uzdolniona? Poznaj różnice.

Czy wiesz, że w latach 2017/2018 w Hiszpanii 34 113 uczniów spośród wszystkich 8 161 144 określono jako wybitnie uzdolnionych? Chociaż obecnie dane mogą wyglądać inaczej, z pewnością trudno w warunkach szkolnych dostrzec wyjątkowy talent czy geniusz dziecka.

Zwykle pozostają one niezauważone. Czym właściwie różni się mały geniusz od dziecka wybitnie zdolnego?

Te dwa pojęcia określają dwa różne zjawiska. Dzieci wybitnie uzdolnione mają IQ powyżej 130 (średnia to 100), podczas gdy geniusze wyróżniają się konkretnym talentem.

Geniusze niekoniecznie wykazują ponadprzeciętną inteligencję. Ich osiągnięcia są natomiast znaczące dla społeczeństwa. Jakie jeszcze różnice można wskazać? Przyjrzyjmy się im.

“Nie jest ważne jak bardzo jesteś inteligentny, ale jaka jest twoja inteligencja”.

-Howard Gardner-

Geniusz czy wybitnie uzdolnione dziecko?

Przed zagłębieniem się w tajniki różnic pomiędzy dziećmi genialnymi a wybitnie uzdolnionymi warto poznać definicje. Geniusz to osoba o nadzwyczajnych zdolnościach do tworzenia nowych i godnych podziwu wynalazków. Osoba wybitnie uzdolniona to z kolei człowiek, którego cechuje ponadprzeciętny intelekt.

Definicje te wyjaśniają wiele wątpliwości. W psychologii wybitne uzdolnienia odnoszą się do potencjału przejawianego w określonych dziedzinach.

Iloraz inteligencji osób określanych jako wybitnie uzdolnione powinien przekraczać 130. Definicja odwołuje się do cech społecznych, a zdaniem psychoterapeuty specjalizującego się w tych tematach, Leandro Quiroza, wybitne zdolności przejawiają się na wielu polach.

Osoby je posiadające funkcjonują inaczej na poziomie mentalnym, poznawczym i praktycznym. Mają też zwykle nietypową osobowość.

Geniusz to z kolei osoba wyróżniająca się na konkretnym polu, która ma znaczące dla społeczeństwa osiągnięcia. Chodzi o wyjątkowy talent, innowacyjność i kreatywność. W skrócie – osoba wybitnie uzdolniona wyróżnia się na wielu polach, a geniusz na jednym.

Różnice pomiędzy geniuszem a dzieckiem wybitnie uzdolnionym

Przyjrzyjmy się najważniejszym różnicom pomiędzy geniuszem a osobą wybitnie uzdolnioną. Odnoszą się one do typu inteligencji, obszaru, jakiego ona dotyczy oraz motywacji do uczenia się.

Jeśli pracując w warunkach szkolnych czy też u psychologa lub pedagoga napotkamy dziecko o wyjątkowych uzdolnieniach, należy dokładnie mu się przyjrzeć przed wyciągnięciem wniosków i ustalić plan, który wesprze jego rozwój, jakość życia i samoocenę.

Mocne strony

Dziecko wybitnie uzdolnione przejawia dużą inteligencję w różnych obszarach takich jak matematyka, języki itp. Obejmuj więc ona różnorodne aspekty.

Z kolei geniusz wyróżnia się na jednym polu i na nim koncentrują się jego osiągnięcia.

Inteligencja a talent

Dziecko wybitnie uzdolnione ma wrodzoną umiejętność rozwiązywania problemów. Innymi słowy, jego inteligencja przejawia się wyraźnie i przedwcześnie, więc łatwo ją dostrzec.

Geniusz nie musi być szczególnie inteligentny. Definiuje go jego talent i osiągnięcia w danej dziedzinie (na przykład na gruncie plastyki czy matematyki).

“Najlepszym sposobem na zyskanie talentu jest rozwijanie talentów, które mamy”.

-Edward Bickersteth-

Wczesne oznaki inteligencji

Inną różnicą między geniuszem a dzieckiem wybitnie uzdolnionym jest wczesne pojawienie się oznak ponadprzeciętnej inteligencji. Osoby wybitnie zdolne są od wczesnych etapów życia bardzo inteligentne (wykazują umiejętność rozwiązywania problemów trudniejszych niż typowe dla ich wieku). U geniuszy nie musi tak to wyglądać.

Geniusz nie zawsze cechuje się wybitną inteligencją. Jego główną właściwością jest stosowanie wyjątkowego talentu w praktyce i jego osiągnięcia.

Motywacja do nauki i tworzenia

Motywacja do rozwijania konkretnych talentów w danej dziedzinie to kolejna różnica pomiędzy geniuszem a dzieckiem wybitnie uzdolnionym.

Zasadniczo, dzieci wybitnie zdolne motywowane są w szkole i dlatego tak ważne jest wykrycie ich ponadprzeciętnych cech (by się nie nudziły). Geniusz mają więcej wewnętrznej, wrodzonej motywacji do realizacji swoich talentów (bo lubią to, co robią).

Geniusze tworzą w wyniku swojej pasji i zarażają nią innych.

“Pasja pozwala zrozumieć, że ograniczenia są tylko w głowie”.

-Anonim-

Diagnoza

Chociaż dzieci wybitnie uzdolnione nie zawsze zauważane są w szkole (lub przynajmniej nie od razu), z pewnością dostrzega się je częściej niż geniuszy. Można wyjaśnić to tym, że osoby wybitne zdolne uczą się szybciej (lub wręcz przeciwnie – mają słabe wyniki w nauce, gdyż nudzą się w szkole), więc ich ponadprzeciętność jest zauważalna.

Z kolei geniusze niekoniecznie cechują się większą inteligencją, w szkole nie zawsze się wyróżniają (biorąc pod uwagę oceny), ale przejawiają wyjątkowy talent w określonej dziedzinie (na przykład w muzyce).

Każdy przypadek należy analizować indywidualnie, gdyż różnice potrafią pomiędzy dziećmi potrafią być ogromne.

Grunt to zaoferować każdemu dziecku wsparcie (ze strony rodziców i specjalistów) oraz nauczyć się odpowiadać na jego potrzeby oraz wspomagać rozwój jego mocnych stron. Trzeba zawsze dbać o dobre samopoczucie malucha i pozwalać mu na realizowaniu się w wybranej przez niego dziedzinie.