Bycie rodzicem swoich rodziców

Mówią, że to tylko część życia, ale kiedy zostajesz rodzicem swoich rodziców, coś się w Tobie zmienia. To tak, jakby na Twojej wewnętrznej mapie został zaznaczony nowy etap. W wielu przypadkach Wasz związek ulega przemianie.

Napisane i zweryfikowane przez psycholog Valeria Sabater.

Ostatnia aktualizacja: 11 lutego, 2023

Mamy tendencję do myślenia, że starość przychodzi stopniowo i spokojnie, jest płynnym przemijaniem. Jednak bardzo często starość pojawia się nagle, niemal jak niespodzianka. Wtedy każdy z nas może doświadczyć, czym jest bycie rodzicem swoich rodziców.

Zwykle jakaś konkretna, szczególna sytuacja zmusza Cię do uświadomienia sobie wieku i stanu zdrowia Twojego rodzica. Może to być upadek i złamanie biodra, usilny ból kolana, który kończy się potrzebą operacji, lub problemy z pamięcią, które stają się coraz bardziej częstsze. Nagle Twoja matka lub ojciec, którzy pomimo swojego wieku do tej pory radzili sobie ze wszystkim, teraz potrzebują ogromnej pomocy.

Zależność Twoich rodziców od Ciebie jest zawsze punktem zwrotnym. To emocjonalne wydarzenie, które pokazuje Ci, że prawdziwa starość, taka, która ogranicza jednostkę, może nagle pojawić się wraz z różnymi chorobami. Kiedyś to oni byli zawsze u Twojego boku – teraz to Twoi rodzice potrzebują Ciebie.

Nikt – a przynajmniej prawie nikt – nie jest przygotowany na to wydarzenie. Bycie rodzicem swoich rodziców może być naprawdę trudne.

Bycie rodzicem swoich rodziców – jak sobie z tym radzić?

Pewna część Ciebie prawdopodobnie przyjęła za pewnik, że Twoi rodzice nigdy się nie zestarzeją. Co więcej, myślałeś, że będą sobie radzić sami, dopóki nie będą dość starzy. Sądziłeś, że będą dla Ciebie dostępni w dzień i w nocy, zapewniając Ci stałe wsparcie, 24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu. Niemniej jednak, jak wspomnieliśmy wcześniej, nadchodzi dzień, w którym otrzymujesz telefon i dowiadujesz się, że Twoja mama lub tata jest w szpitalu.

Lekarze powiedzą Ci, że to po prostu część życia. Jednak Ty patrzysz na swoich rodziców, a oni patrzą na Ciebie i w tym momencie oboje zdajecie sobie sprawę, że upływ czasu jest okrutny. Niesie ze sobą także niepewność i zmianę.

Bycie rodzicem swoich rodziców oznacza, że najpierw musisz poradzić sobie z trudnym procesem akceptacji. To rola, która wydaje się nienaturalna, a nawet zniekształcona. Niemniej jednak tak właśnie może wyglądać Twoja rzeczywistość. Wymaga to od Ciebie aktów odpowiedzialności, miłości i człowieczeństwa.

Jak radzić sobie w tej nowej sytuacji? Spójrzmy.

Szczególny proces żałoby: od zaprzeczenia do akceptacji

Kiedy Twoi rodzice nie są w stanie sami o siebie zadbać, stajesz się ich opiekunem. Nie jest łatwo zintegrować tę nową rolę z dynamiką rodziny lub własnym życiem codziennym. Dlatego musisz wiedzieć, jak radzić sobie z tym zestawem sprzecznych uczuć.

Często odczuwamy smutek zmieszany ze strachem, gniewem i ciągłymi pytaniami (Dlaczego im to się przytrafiło? Byli tak wysportowani i zdrowi). Staraj się unikać wyciszania swoich emocji i uczuć. Zaakceptuj również, że nie wszystkie pytania mają odpowiedź. Dobrym początkiem będzie uobecnienie każdej emocji, zaakceptowanie nowej sytuacji i wyładowanie uczuć z ludźmi, którzy Cię słuchają i rozumieją.

Twoi rodzice muszą nauczyć się, jak zostać „dziećmi”

Prawdopodobnie Twoi rodzice byli przyzwyczajeni do posiadania autorytetu. Przez całe swoje życie mieli nad nim pełną kontrolę i podejmowali własne decyzje. Co więcej, jeśli jest coś, do czego są przyzwyczajeni, to bycie rodzicami, czy nawet dziadkami. Nie jest im łatwo nagle uzależnić się od własnych dzieci. Utrata autorytetu, a także zdolności do samodzielnego radzenia sobie, może być dla nich niezwykle traumatyczna. Ważne jest, abyś był świadomy ich uczuć.

Badanie przeprowadzone przez kilka uniwersytetów w Stanach Zjednoczonych wykazało, że depresja może wydawać się rzadsza u osób starszych, ponieważ nie zawsze jest diagnozowana. Ma ona jednak poważniejsze skutki i może prowadzić do demencji. Należy o tym pamiętać.

Specjalistyczne porady i wsparcie ze strony środowiska

W tej sytuacji potrzebujesz wsparcia zarówno dla swojego rodzica, jak i dla siebie. Ważne jest, abyś miał dostęp do porad wyspecjalizowanych profesjonalistów, takich jak lekarze lub gerontolodzy. W końcu troska oznacza nie tylko troskę o chore ciało. Musisz być wrażliwy na umysł i emocjonalne samopoczucie rodzica. Powinieneś także upewnić się, że nie poczuje się on odizolowany. Musi pozostać w kontakcie ze swoim środowiskiem społecznym, przyjaciółmi i całą siecią rodzinną, a także z Tobą.

Upewnij się również, że Ty również masz wsparcie. Twoi przyjaciele i Twój partner powinni być Twoimi codziennymi sojusznikami.

Nauczyć się kochać rodziców w nowy sposób

Być może Twoje relacje z ojcem lub matką nie były zbyt dobre. Tego rodzaju więzi rodzinne są często utkane tarciami, nieporozumieniami, różnicami wartości, a nawet nierozwiązanym bólem.

Jednak, gdy Twoi rodzice stają się od Ciebie zależni, może się okazać, że Wasza relacja się zmieni. Ich postawy i Twoja własna wrażliwość mogą się zmienić, co zaowocuje czystszą więzią, wolną od urazy.

Ten etap życia, choć czasami trudny, może być również wzbogacający i pełen pełniejszej i piękniejszej miłości, którą warto przeżyć i zapamiętać. Wreszcie, bycie rodzicem swoich rodziców jest bolesne, ale nie ma drugiej czynności, która byłaby tak naturalna, przyzwoita i miła.