Begoña Rojí jest profesorem na Wydziale Osobowości, Ewaluacji i Leczenia Psychologicznego (Wydział Psychologii UNED). Jej wkład w praktykę psychoterapii znajduje odzwierciedlenie w jej pracach. Są one skierowane do profesjonalistów z dziedziny psychologii.
W swoich publikacjach podkreśla znaczenie umiejętności komunikacyjnych terapeuty z zakresu psychologii klinicznej. Odpowiada również na pytania, na jakie zjawiska powinni zwracać się profesjonaliści, myśląc o relacji pacjent-terapeuta.
Begoña Rojí i Raúl Cabastrero napisali książkę “Entrevistas y Sugerencias Indirectas: Formación Comunicativa para Psicoterapeutas Jóvenes” (Wywiady pośrednie i sugestie: trening komunikacyjny dla młodych psychoterapeutów). Jest to podstawowy przewodnik dla profesjonalistów, którzy chcą rozwinąć niezbędne umiejętności komunikacyjne w praktyce psychologii klinicznej. W tym artykule przyjrzymy się niektórym aspektom tej książki.
Wywiad terapeutyczny według Begoñy Rojí
Wywiad terapeutyczny jest zabiegiem w psychoterapii. W tym wywiadzie terapeuta obserwuje i analizuje zachowanie pacjenta. Następnie na podstawie uzyskanych informacji ustalają dla pacjenta odpowiednie leczenie.
Według Rojí wywiad terapeutyczny opiera się na komunikacji między pacjentem a terapeutą. W rzeczywistości to wtedy terapeuta poznaje problem pacjenta i otaczający go kontekst.
Z tego powodu niezwykle ważny jest sposób komunikacji między terapeutą a pacjentem. Techniki stosowane przez terapeutę podczas wywiadu odgrywają kluczową rolę w całym procesie terapeutycznym.
Begoña Rojí i werbalne techniki interwencji
Komunikacja werbalna odnosi się do komunikatów wyrażonych słowami. Wywiad terapeutyczny opiera się w dużej mierze na werbalnej wypowiedzi zarówno terapeuty, jak i pacjenta.
Begoña Rojí sugeruje, że to, co mówi terapeuta, ma wpływ na terapię. Z tego powodu działania takie jak krytyka, pouczanie, oskarżenia czy bombardowanie pacjenta pytaniami mają negatywny wpływ na cały proces.
Terapeuta może odwoływać się do różnych technik prowadzenia wywiadów. W tym sensie Rojí rozróżnia techniki dyrektywne i niedyrektywne. Techniki dyrektyw składają się ze wszystkich werbalnych interwencji terapeuty, gdy wiadomość jest z góry ustrukturyzowana i zaplanowana.
Przy technikach dyrektywnych pacjent przyjmuje bierną rolę. Jednym z przykładów techniki dyrektywy jest kwestionariusz. Wiąże się to z tym, że terapeuta pyta pacjenta bezpośrednio o jego problemy. Na przykład „Co masz na myśli?”
Z drugiej strony Rojí stwierdza, że techniki niedyrektywne odnoszą się do rodzaju interwencji, w której terapeuta aktywnie słucha, a następnie wypowiada pewne stwierdzenia. Będą się różnić w zależności od tego, co powiedział pacjent. W ten sposób pacjent odgrywa aktywną rolę w sesji terapeutycznej.
Jednym z przykładów techniki niedyrektywnej jest refleksja. Terapeuta przejmuje emocjonalny element komunikatów klienta i zamienia je w wypowiedzi. Na przykład „Czułeś się wtedy smutny” lub „Ta zmiana Cię przestraszyła”.
Interwencja niewerbalna
Komunikację niewerbalną można zdefiniować jako komunikację nie wyrażaną słowami, ale mową ciała. Dotyczy to między innymi postawy, mimiki twarzy i kontaktu wzrokowego.
Podczas wywiadu terapeutycznego niewerbalna komunikacja pacjenta stanowi ważne źródło informacji o jego uczuciach i myślach. W tym sensie komunikacja niewerbalna jest wyrazem jaźni.
Znaczenie zachowań niewerbalnych różni się w zależności od osoby, kultury i kultury. Istnieje jednak pewien ogólny konsensus co do jego znaczenia. W każdym razie terapeuta zawsze musi indywidualnie analizować każdego pacjenta, aby zrozumieć jego sytuację.
Bezpośredni kontakt wzrokowy między pacjentem a terapeutą wskazuje na zainteresowanie i chęć komunikacji. Jednak sztywność nóg i ramion może być oznaką napięcia. Być może pacjenci czują się zaniepokojeni rozmawiając na przykład na konkretny temat.
W relacji terapeutycznej ważne jest nie tylko zachowanie niewerbalne pacjenta. Rzeczywiście, terapeuta musi zwracać równą uwagę na wiadomości, które wysyła pacjentowi. W rzeczywistości stopień, w jakim pacjenci postrzegają swojego terapeutę jako profesjonalistę, ma ogromny wpływ na wynik procesu terapeutycznego.
Z tego powodu terapeuta musi sprawować pewną kontrolę i być świadomym wysyłanych komunikatów niewerbalnych. Poza tym oczywiście zwracanie uwagi na pacjenta.
Interakcja jako główny czynnik
Twoje postrzeganie innych jest podstawowym mechanizmem w każdej interakcji, jaką masz. Dzieje się tak, ponieważ kiedy spotykają się dwie lub więcej osób, najbardziej wpływowym czynnikiem jest to, jak każda z nich postrzega siebie nawzajem. (pascuccirestaurant.com)
Na przykład, jest prawdopodobne, że jeśli uważasz kogoś za nieprzyjemnego, nie będziesz dla niego aż tak miły. Z drugiej strony, jeśli wydają się w porządku, prawdopodobnie będziesz miły.
Z tego powodu terapeuta powinien zastanowić się, w jaki sposób pacjenci wchodzą z nimi w interakcję. Powinni także zastanowić się, w jaki sposób wchodzą w interakcję ze swoimi pacjentami. Rzeczywiście, percepcja interpersonalna między terapeutą a pacjentem jest niezwykle ważna. Przewiduje, w jakim stopniu terapia będzie skuteczna. Co więcej, ma tendencję do odkrywania wszelkich problematycznych elementów w interakcji.
Begoña Rojí i jej prace
Begoña Rojí w swoich publikowanych pracach wykorzystuje własne doświadczenie i przygotowanie zawodowe, w których dzieli się praktycznymi ćwiczeniami z przykładami z codziennego życia psychoterapeuty.
Jak wspomnieliśmy powyżej, ten artykuł podkreśla niektóre z najważniejszych aspektów książki Rojí, którą napisała we współpracy z Cabastrero. W tej książce ukazują zarówno praktyczne, jak i teoretyczne perspektywy zjawisk życia codziennego dla wszystkich profesjonalistów z dziedziny psychologii.
