Mediacja narracyjna: technika rozwiązywania konfliktów

Ogólnie rzecz biorąc, mediacja narracyjna jest wdrażana w celu ułatwienia wyrażania zainteresowań i osobistych potrzeb każdej ze stron. Oraz interweniowania w sposób sprzyjający zrozumieniu międzyludzkiemu poprzez dekonstrukcję indywidualnych narracji.

Konflikt zaczyna się rozwiązywać, gdy można określić jego istotę. Czasami jedna osoba myśli, że to, co przeszkadza jej w innej to na przykład brak współpracy. Jednak dzięki mediacji narracyjnej można ustalić, że w rzeczywistości irytacja wynika ze sposobu, w jaki osoba ta prosi o współpracę.

Staje się to widoczne, jeśli sposób, w jaki każda ze stron opowiada o konflikcie jest analizowany i kontrolowany.

„Nasze konflikty mają swoje źródło w dwóch najczęstszych źródłach klęski publicznej: ignorancji i słabości”.

-Simón Bolívar-

Mediacja narracyjna – podstawowe pojęcia

Aby zrozumieć, w jaki sposób można zastosować mediację narracyjną należy najpierw określić pewne pojęcia, które są nieodłączne dla tej metody. Te pojęcia to: narracja konfliktu, narracja alternatywna i metanarracje.

• Narracja konfliktu. Odpowiada temu, jak każda osoba opowiada historię konfliktu. Daje to wskazówki dotyczące elementów lub aspektów, które uważa za najbardziej problematyczne i określa stanowisko, jakie przyjmuje.
• Alternatywna narracja. Odnosi się do idealnej sytuacji, która pozwala każdej ze stron przezwyciężyć konflikt. Tutaj znowu każda osoba wyraża poprzez swój język, czego chce i w jaki sposób jest gotowa przyczynić się do rozwiązania sytuacji.
• Metanarracje. To zasady i wartości, które pojawiają się w narracji konfliktu i narracji alternatywnej.

Elementy narracji

Charakterystyka narracji to kolejny aspekt, który należy wziąć pod uwagę przed rozpoczęciem stosowania mediacji narracyjnej. Takie elementy są podstawą urzeczywistnienia procesu dekonstrukcji konfliktu. Charakterystyczne elementy narracji to:

• Wątek. Geneza sytuacji, zmiany, która powodują konflikt, co go komplikuje i co pozwoli go rozwiązać.
• Temat. Jest to specyficzny aspekt, do którego odnosi się konflikt.
• Kontekst. Odnosi się do środowiska fizycznego i społecznego, w którym występuje problem.
• Postacie. Odnosi się do wszystkich, którzy w taki czy inny sposób uczestniczą w problematycznej sytuacji.

Zwykle konflikt opowiadany przez  jedną osobę bardzo różni się od konfliktu opowiadanego przez drugą osobę. Czasami jest tak, jakby opowiadali o dwóch różnych rzeczywistościach.

Mediacja narracyjna polega właśnie na ujednoliceniu języka.

Techniki mediacji narracyjnej

Mediacja narracyjna wykorzystuje różne techniki do rozwiązywania konfliktów. Ostatecznym celem jest zbudowanie wspólnej historii między stronami, która będzie reprezentować obie strony i doprowadzi do wspólnej alternatywnej narracji. W tym celu można zastosować jedną lub więcej z następujących technik:

• Podwójne słuchanie. Polega na odnotowaniu negatywnych opisów, aby przekształcić je w pozytywne afirmacje. Na przykład, jeśli ktoś mówi: „Martwi mnie, że jest samolubna” należy ująć to w ten sposób: „Chciałbym, żeby była bardziej bezinteresowna”.
• Parafrazowanie. Polega na maksymalnej syntezie tego, co opowiada każda ze stron. Należy to zrobić na podstawie fabuły i najpierw podsumować pochodzenie, następnie zmianę, a następnie komplikacje. To sprzyja słuchaniu między stronami z wykorzystaniem mediatora.
• Przemyśleniea Polega na zbieraniu agresywnych wypowiedzi między stronami i pogodzeniu. Jeśli ktoś mówi: „On jest kłamcą”, mediator wkracza i mówi: „Możesz mieć na myśli to, że dostrzegasz niespójności w tym, co mówi druga osoba”.
• Uzewnętrznienie. Polega na zidentyfikowaniu najbardziej intensywnego negatywnego uczucia, które generuje lub wytwarza druga strona. Tak więc, jeśli na przykład uczucie jest złością należy przeanalizować, w jaki sposób jest doświadczane lub manifestowane.
• Włączenie innych narracji. Jest to technika podobna do odgrywania ról. Każda ze stron ma stanąć w miejscu kogoś z zewnątrz, aby stamtąd zobaczyć konflikt. Na przykład: Co pomyślałby policjant o tym, co właśnie powiedziałeś?

Wszystkie te techniki mają na celu dekonstrukcję narracji każdej z części. Starają się zmniejszyć jej sztywność i uczynić ją bardziej zrozumiałą dla wszystkich stron. Techniki te zwykle dobrze sprawdzają się w kontekstach organizacyjnych.