Utrata ukochanej osoby jest zawsze skomplikowana. Ale co przeżywa osoba, która straciła nienarodzone dziecko? Temat tego artykułu to żałoba okołoporodowa. Jest to niemal niewidoczny temat, na który warto rzucić więcej światła. Żałoba okołoporodowa dotyczy większej liczby ludzi, niż może się wydawać. Co więcej, jest owiana wieloma błędnymi przekonaniami.
W USA śmierć płodu jest zdefiniowana jako „samoistna wewnątrzmaciczna śmierć płodu w dowolnym momencie ciąży”. Zgony płodu w późniejszym okresie ciąży, czyli w 20 tygodniu lub później, a także w 28 tygodniu lub później, są czasami określane jako porody martwe.
W ostatnich latach współczynnik umieralności płodów dla ciąż trwających co najmniej 20 tygodni, 5,96 zgonów płodów na 1000 żywych urodzeń i zgonów płodów, był podobny do wskaźnika umieralności niemowląt wynoszącego 5,98 zgonów niemowląt na 1000 urodzeń żywych.
(Dane dotyczące zgonów płodów są corocznie publikowane przez Narodowe Centrum Statystyki Zdrowia, w raportach i jako dane z indywidualnych rejestrów).
Żałoba okołoporodowa – najważniejsze definicje
WHO w 10. poprawce Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób (ICD-10) opisuje utratę okołoporodową w następujący sposób:
- Wczesna śmierć płodu dotyczy zgonów płodu mających mniej niż 22 tygodnie ciąży i/lub ważących mniej niż 480 gramów. Jest to znane jako aborcja.
- Pośrednia śmierć płodu dotyczy płodów między 22-28 tygodniem ciąży i/lub ważących 480-990 gramów.
- Późna śmierć płodu dotyczy płodów po 28 tygodniu ciąży i/lub ważących powyżej 1 kg.
Niektórzy autorzy rozszerzają pojęcie żałoby okołoporodowej o następujące przypadki:
- Przypadki aborcji (dobrowolne i nieumyślne).
- Dobrowolne przerwanie ciąży z powodu problemów zdrowotnych płodu lub z powodu pogorszenia zdrowia matki.
- Selektywne zmniejszenie liczby płodów w ciąży mnogiej.
- Śmierć płodu wewnątrzmaciczna lub w czasie porodu.
- Utrata płodu ciąży mnogiej i/lub noworodka.
Żałoba okołoporodowa i utrata płodu lub noworodka nie zawsze była tak ważna. Obecnie dzięki większej ilości informacji i większej wrażliwości na to wydarzenie szpitale mogą postępować zgodnie z odpowiednimi protokołami. Ma to na celu wsparcie rodziców podczas żałoby.
Procedury w przypadku utraty płodu
Na tej stronie internetowej można znaleźć wiele dobrych informacji na temat utraty nienarodzonego dziecka. Ponadto istnieje wiele szpitali, w których te protokoły są już przeprowadzane.
W ciągu ostatnich kilku lat zespół pielęgniarek ze szpitala urodzenia Fairview w Cleveland odnowił program żałoby okołoporodowej, aby pomóc rodzicom przejść przez stratę dziecka.
Kathy Ballantine, RN, pielęgniarka pracująca w Fairview Hospital Birthing Centre, kierowała zadaniem rozszerzenia programu szpitalnego na okres okołoporodowy w 2014 roku. Ona i pięć innych pielęgniarek są członkami Birthing Center Families Experiencing Early Loss (F.E.E.L.), komitetu, który wdraża ten program i rozpowszechnia informacje o znaczeniu fachowego wsparcia w trakcie żałby okołoporodowej.
Szpital Good Samaritan oferuje rodzicom pomoc w przejściu żałoby okołoporodowej, aby ułatwić im przetrwanie różnych jej etapów i związanych z nią reakcji.
Żałoba okołoporodowa może być tak przytłaczająca, że często ogromną pomocą jest wiedza o tym, że jej objawy są normalną reakcją na utratę dziecka. Jak w przypadku każdej trudnej sytuacji, nieocenione wsparcie zapewnia rozmowa o tym trudnym doświadczeniu. Dlatego grupy wsparcia spotykają się co miesiąc.
Istnieją różne etapy żałoby po stracie nienarodzonego dziecka. Rola specjalisty jest następująca:
Po otrzymaniu informacji
- Nawiązanie relacji z rodzicami z opartej na zrozumieniu.
- Zrozumienie wpływu wiadomości na rodziców.
- Upewnienie się, że rodzice nie będą sami podczas całego procesu.
- Zaoferowanie jasnych informacji o wielu dostępnych opcjach. Na przykład, gdy po przeprowadzeniu określonych badań medycznych u dziecka nie stwierdza się bicia serca, istnieją dwie możliwości. Jedną z nich jest oczekiwanie, aż ciało w naturalny sposób przejdzie do procesu bardzo podobnego do porodu, mającego na celu przesunięcie przez drogi rodne martwego płodu. Druga opcja to łyżeczkowanie, konieczne, gdy proces porodu nie zaczyna się samoistnie.
Podczas porodu, w chwili urodzenia
Jeśli rodzice nie wyrażają żadnych obaw dotyczących kontaktu z dzieckiem, specjalista powinien postępować tak naturalnie i z takim samym szacunkiem, jak w przypadku każdego rodzica, który chce zobaczyć swojego noworodka.
Po urodzeniu
- Wyjaśnienie wszystkiego w delikatny i zindywidualizowany sposób, kiedy rodzice „poznają” swoje dziecko.
- Unormowanie profesjonalnego kontaktu ze zmarłym dzieckiem, aby wskazać rodzicom drogę naprzód.
- Zaoferowanie możliwości upamiętnienia dziecka.
- Uszanowanie i pełne wsparcie dla rodziców, którzy nie chcą widzieć zmarłego dziecka ani spędzić z nim czasu.
- Ocena, czy rodzice pragną otrzymać pamiątkę przed jej zaoferowaniem.
Od 21 marca 2012 r. przepisy zaczęły zezwalać na wydawanie zaświadczeń o martwych urodzeniach w przypadku zgonów płodów, które spełniają definicję „martwych urodzeń”. Prawo definiuje „martwy poród” jako niezamierzoną wewnątrzmaciczną śmierć płodu, która ma miejsce po ocenie klinicznej po dwudziestym tygodniu ciąży.
Etapy żałoby okołoporodowej
Kiedy ktoś musi stawić czoła utracie ukochanej osoby, szczególnie jeśli chodzi o nienarodzone dziecko, należy szanować wolność tej osoby. Najlepszym sposobem, aby ją wesprzeć i jej pomóc, jest próba zrozumienia, jak ta osoba się czuje.
Etapy żałoby u rodziców, którzy stracili dziecko, zazwyczaj są następujące:
- Po pierwsze, szok i odrętwienie. Ponadto zawroty głowy i trudności w funkcjonowaniu – towarzyszy im tęsknota za dzieckiem.
- Po drugie, dezorientacja i dezorganizacja codziennej rutyny. Jest to związane z poczuciem pustki i bezradności.
- Wreszcie rodzice zaczynają się reorganizować i odbudowywać swoje życie. Ponadto odzyskują zdolność cieszenia się życiem, ale nie zapominają o swojej stracie.
Istnieją zasoby i środki wsparcia dla rodziców przechodzących żałobę okołoporodową:
- W dziedzinie zdrowia.
- Skierowanie i informacje o możliwościach wsparcia po zwolnieniu ze szpitala.
- Informacje dla rodziców i członków rodziny dostępne w sieci, organizacjach, grupach samopomocy itp.
- Specjalista ułatwia wyrażanie emocji, w żaden sposób nie osądzając rodziców.
- Zapewnia też wsparcie podczas procesu hospitalizacji. Jednym z najpotężniejszych narzędzi terapeutycznych jest słuchanie. Ponadto specjalista informuje i prowadzi rodziców, by ułatwić im samodzielne podejmowanie decyzji.
- Podobnie należy odpowiednio przeszkolić personel medyczny. To znaczy, zapewnić im umiejętności, narzędzia i techniki, które poprawią świadomość personelu na temat utraty i nieopisanego bólu rodziców w pierwszych chwilach.
Żałoba okołoporodowa poza polem zdrowia
- Tworzenie i rozwój kampanii informacyjnych i świadomości społecznej.
- Tworzenie i dynamizacja grup wzajemnej pomocy: skierowanych do matki i ojca, rodzeństwa, dziadków itp.
- Wsparcie i towarzystwo podczas żałoby.
- Informacje o procedurach formalnych, tj. dokumentacji.
- Doradztwo i terapia dla rodziców i rodziny.
Krótko mówiąc, konieczne jest przeszkolenie profesjonalistów, aby mogli oni uczestniczyć, być z rodzicami i środowiskiem rodzinnym oraz wspierać ich. Wszystko to należy robić, pamiętając, że tylko rozpaczający rodzice mogą nadawać tempo ich własnej żałobie po stracie dziecka.
Bibliografia
Wszystkie cytowane źródła zostały dokładnie sprawdzone przez nasz zespół, aby zapewnić ich jakość, wiarygodność, trafność i ważność. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i posiadającą dokładność naukową lub akademicką.
- Asociación Umamanita (2009): Guía para la atención a la muerte perinatal y neonatal. (en linea) https://www.umamanita.es/wp-content/uploads/2015/06/Guia-Atencion-Muerte-Perinatal-y-Neonatal.pdf
- García, M. C., Soto, B. R., & Ingelmo, A. O. (2016). PROTOCOLO-GUIA MUERTE FETAL Y PERINATAL.
- González Castroagudín, S., Suárez López, I., Polanco Teijo, F., Ledo Marra, M., & Rodríguez Vidal, E. (2013). Papel de la matrona en el manejo del duelo perinatal y neonatal. Cad Aten Primaria, 19(1), 113-117.
- Oviedo-Soto, S., Urdaneta-Carruyo, E., Parra-Falcón, F. M., & Marquina-Volcanes, M. (2009). Duelo materno por muerte perinatal. Revista Mexicana de Pediatría, 76(5), 215-219.
- Paneque, M. D. C. M. (2012). Duelo perinatal: atención psicológica en los primeros momentos. Hygia de enfermería: revista científica del colegio, (79), 52-55.
- Vicente, N. (2014). Duelo perinatal. El duelo olvidado. Recuperado de https://gredos.usal.es/jspui/handle/10366/128540?fbclid=IwAR1tcqob0J973xlFTzwY3ZYs_c1qwJLNITa7MbyqOY4ghZp4W5-4gnHHQ3E