Zagubienie emocjonalne: kiedy przytłacza cię brak pewności siebie

Napisane i zweryfikowane przez psycholog Gema Sánchez Cuevas.

Ostatnia aktualizacja: 27 grudnia, 2022

Zagubienie emocjonalne może okazać się dużym ciężarem na naszej drodze przez życie. Wątpienie we wszystko, a w szczególności wątpienie w siebie jest ogromną przeszkodą na drodze do własnego szczęścia. Kroczenie przez życie ze strachem, brakiem pewności i paraliżem w podejmowaniu decyzji jest jak chodzenie po linie żonglując tysiącem przedmiotów

To zagubienie emocjonalne może towarzyszyć nam odkąd byliśmy jeszcze dziećmi. Może być ono skutkiem nieszczęśliwego dzieciństwa. Być może jako dzieci nie czuliśmy się chronieni, czy bezpieczni. Z drugiej strony istnieje możliwość, że nasze zagubienie ma swój początek w zupełnie odmiennych okolicznościach. Być może nasi rodzicie byli nadopiekuńczy, gdy byliśmy mali, co sprawiło że czuliśmy się gorsi i niestosowni. Zagubienie może również być skutkiem silnie traumatycznych sytuacji.

Zagubienie emocjonalne jest naczelnym wrogiem rozwoju, dominującym utrudnieniem wysokiej samooceny i największą przeszkodą w budowaniu silnych relacji. Jeśli pozwolimy by zagubienie emocjonalne znalazło drogę do naszego umysłu, zdominuje nas niekończący się cykl wątpienia we własne możliwości. Możemy jednak się ochronić, tak by sytuacja ta nie miała miejsca. Jeśli już czujemy się emocjonalnie zagubieni, możemy odbudować swoją pewność. Przyjrzyjmy się temu bliżej.

Czym jest zagubienie emocjonalne?

Emocjonalny niepokój bierze się z naszego stałego wątpienia we własne możliwości, uczucia i ze sposobu postępowania. Jest to stan trwałego zwątpienia, który nas paraliżuje. Kiedy jesteśmy niestabilni emocjonalnie, potrzebujemy potwierdzenia od innych ludzi aby osiągnąć stan fałszywej szczęśliwości.

Nie należy zapominać o tym, że zagubienie  i niepewność są po prostu częścią życia. W prawdzie hiszpański filozof i eseista Ortega Y Gasset powiedziałby, że radykalny niepokój może przestać występować w dowolnym momencie. Problem w tym, że nie zawsze jesteśmy świadomi swoich lęków. Marnujemy czas na planowaniu i organizowaniu tworząc iluzje przyszłości. Jesteśmy niemal pewni, że wszystko będzie tak jak tego oczekujemy. Nagle, kiedy wszystko rozpada się na tysiące kawałków, musimy pozbierać wszystko w całość i ułożyć nowy plan.

Życie w częściowym zagubieniu

Świadomość faktu, że wszystko może odmienić się w ułamku sekundy pozwoli nam żyć bardziej intensywnie. Nie znaczy to jednak, że powinniśmy zaprzyjaźnić się z naszym zagubieniem. Naszym zadaniem jest raczej wzięcie pod uwagę idei niepewności. Musimy czuć się komfortowo z myślą, że zagubienie i niepewność może zaatakować nas w dowolnym momencie. Najlepsze co możemy zrobić to przygotować się na ich przyjście.

Czy znaczy to, że lepiej być zagubionym i nie brać niczego za pewne? Nie, chcemy powiedzieć, że najlepiej jest unikać życia w wyimaginowanym doskonałym świecie, gdzie wszystko idzie po naszej myśli. Nadmierne zagubienie emocjonalne jest szkodliwe. Oprócz podważania naszej pewności siebie, zagubienie emocjonalne może rozszerzyć swój wpływ na inne dziedziny naszego życia. Jak możemy iść naprzód, jeśli niczego nie jesteśmy pewni?

Ważne jest by umieć rozgraniczyć między ogólnym zagubieniem i ekstremalnym emocjonalnym zagubieniem. Zagubienie emocjonalne to znacznie bardziej szczególny stan, który dotyczy nas i tego w jaki sposób budujemy własną wartość. Pewność emocjonalna towarzyszy nam i sprawia, że postrzegamy życie na zupełnie inny sposób. Jej brak sprawia, że nie ufamy sobie i aby czuć się dobrze szukamy potwierdzenia u innych.

Jakie cechy charakteryzują ludzi zagubionych emocjonalnie?

Aby lepiej zrozumieć zagubienie emocjonalne oraz sposób w jaki na nas wpływa, warto poznać cechy, które charakteryzują zagubioną osobę. Oto kilka z najbardziej powszechnych cech tych osób:

• Lęk przed krytyką, oceną i ewaluacją ze strony innych.
• Ciągła potrzeba chwalenia się osiągnięciami i otrzymywania pochwał w celu zachowania poczucia wartości i umiejętności.
• Tendencja do bycia perfekcjonistą i poszukiwanie konkurencji.
• Przyjmowanie defensywnej pozycji.
• Niska samoocena.
• Przenoszenie wątpliwości i zagubienia na innych.
• Nadużywanie fałszywej skromności.
• Ogromny brak zaufania do samego siebie.

Umysł osoby zagubionej emocjonalnie

Osoby zagubione emocjonalnie często postępują tak, jakby stale toczyli wewnętrzną walkę. Wojna ta toczy się między ich potrzebą do postawienia się i udowodnienia swojej wartości innym oraz głębokim poczuciem niekompetencji i bezwartościowości. W najbardziej poważnych przypadkach, kiedy zagubiona emocjonalnie osoba odczuwa, że nikt nie docenia jej wartości, staje się niewidzialna dla samego siebie.

Austriacki psychoanalityk Alfred Adler zaproponował koncepcję kompleksu mniejszości do opisania tego rodzaju osób. Zgodził się, że zagubieni ludzie toczą nieustanną walkę o przodownictwo. Ta potrzeba dominacji może mieć negatywny wpływ na ich relacje. Ich brak szczęścia czyni innych ludzi nieszczęśliwymi. Co więcej, Adler zaklasyfikował tego rodzaju zachowanie jako typową nerwicę.

Nie wszyscy zagubieni ludzie są jednak klasyfikowani w ten sposób. Wszystko zależy od tego jak bardzo wątpią oni we własne możliwości i osiągnięcia.

Klucze do opanowania zagubienia emocjonalnego

Pozbycie się rządzącego nami ciągłego zwątpienia i zagubienia jest możliwe. Ważne jest, aby wiedzieć, że konieczne jest włożenie w to pracy. Jeśli jednak przywykliśmy do niedoceniania własnego potencjału to proces ten może potrwać.

Wiara we własne możliwości jest jednym z solidnych filarów, które możemy postawić, aby uniknąć popadania w zagubienie emocjonalne. Aby poczucia dyskomfortu i nawrotu tego zjawiska, musimy każdego dnia pracować nad poprawą. Wymaga ona uwzględnienia kilku czynników:

• Unikaj porównań.
• Akceptuj zarówno swoje słabości jak i mocne strony.
• Nie obracaj krytyki w coś osobistego.
• Ulecz rany przeszłości. One tworzą nasiona zmartwień i ciągłego wątpienia.
• Rozwiń poczucie humoru.
• Nie szukaj potwierdzenia u innych.
• Doceniaj każdy krok wykonany w dobrym kierunku.
• Zapomnij o pragnieniu bycia doskonałym.
• Zwracaj uwagę na wewnętrzny dialog.

Od teraz znana jest Ci ścieżka. Dlaczego by nie zacząć od razu? Docenianie samego siebie to jeden z najpiękniejszych darów, jakie możemy sobie przekazać. Wiara w siebie i we własne możliwości będzie początkiem wspaniałego rozwoju.