Zaburzenia psychiczne dotykają dużego odsetka światowej populacji. Cierpi na nie około 450 milionów ludzi. Oznacza to, że jedna na cztery osoby na pewnym etapie swojego życia cierpi na zaburzenia psychiczne.
Nic dziwnego, że scenarzyści wprowadzali coraz to inne zaburzenia psychiczne u swoich bohaterów. Precedens ten można obserwować w całej historii kina.
“Jesteś szalony, brak Ci piątej klepki, jesteś wariatem ale tylko wariaci naprawdę są coś warci”
-Alicja w krainie czarów, Tim Burton-
Zaburzenia psychiczne w kinematografii
Prezentując ich osobliwości psychiczne, nadają swoim postaciom nowy wymiar i większą złożoność. Wzbogacają ich opowieść i dają swoim widzom nowy pogląd na kwestię problemów psychicznych.
Suspens, komedia romantyczna i dramatyczna, science fiction, dramat… Prezentujemy pięć filmów różnych rodzajów, których tematem są zaburzenia psychiczne.
1. Siedlisko Węży (Anatole Litvak, 1948)
Ten film, będący ekranizacją bestsellera autorstwa Mary Jane Ward z 1946 przedstawia straszliwe męczarnie jakich doznał główny bohater przebywając w szpitalu psychiatrycznym.
Olivia de Havilland doskonale odgrywa rolę świeżej mężatki – pisarki, która zostaje wysłana do szpitala dla psychicznie chorych, po tym jak występują u niej pierwsze zaburzenia psychiczne.
Leczenie okazuje się być gorsze od choroby. Straszliwe metody takie jak “siedlisko węży” wykorzystywane w instytucjach zajmujących się badaniem chorób psychicznych, okazują się jedynie pogłębiać jej stan.
Siedlisko Węży było pierwszym hollywoodzkim filmem, który poruszał ówczesny temat tabu – powojenną sytuację pacjentów w placówkach psychiatrycznych.
Ten thriller zyskał tak wielką popularność, że nominowano go do sześciu Oskarów. Prawdopodobnie ze względu na powstałe wokół niego zamieszanie zdobył zaledwie jeden – za dźwięk.
2. Fisher King (Therry Gilliam, 1991)
W tym komediodramacie Jack Lucas (Jeff Bridges) jest zgryźliwym prezenterem radiowym, który nie waha się stosować obrażania słuchaczy, którzy dzwonią na antenie jego programu. Jeden z nich źle zrozumiał przekaz i ostatecznie zamordował siedem osób w pubie.
Poczucie winy w połączeniu z narcyzmem bohatera sprawia, że załamuje się on emocjonalnie. Trzy lata później spotyka Jacka Parry (Robin Williams), niezrównoważonego bujacza z urojeniami, który stracił swoją żonę w masakrze w barze.
Jack staje się wyjątkowym partnerem Parryego, który cierpi na tę samą psychozę urazową i urojenia prześladowcze (paranoję) w połączeniu ze schizofrenią.
W całym filmie zachowana jest paralela z legendą Fisher Kinga. Główni bohaterowi poszukują recepty na swoje problemy i jednocześnie stanowią swoje wzajemne ocalenie na ścieżce w poszukiwaniu Świętego Graala. Wszystko to w Nowojorskiej miejskiej dżungli.
3. Benny i Joon (Jeremiah S. Chechik, 1993)
W tej komedii romantycznej miłość między dwojgiem ludzi pokonuje ich zaburzenia psychiczne. Benny (Aidan Quinn) jest opiekunem swojej siostry Joon (Mary Stuart Masterson), która choruje na schizofrenię.
Po szalonym zakładzie pokerowym zmuszeni są mieszkać z Samem (Johnny Depp), ekstrawaganckim mężczyzną, który pracuje jako mim. Jak mówią, każdy ma swoją parę i Joon oraz Sam zakochują się w sobie.
4. Donnie Darko (Richard Kelly, 2001)
Science fiction również wykorzystuje możliwości niestabilności psychicznej w tworzeniu światów fantazji. Przykładem tego jest kwestia rzeczywistości równoległych i podróży w czasie.
Film ten, w którym występują Jake Gyllenhaal, Drew Barrymore i Patrick Swayze, opisuje historię niezwykłych doświadczeń schizofrenicznego lunatyka (w tej roli Gyllenhaal), który posiada niesamowitą wyobraźnię i inteligencję.
Donnie unika śmierci dzięki pomocy gigantycznego, demonicznego królika imieniem Frank, który oprócz nadawania mu supermocy, przewiduje również dzień końca świata.
Donnie Darko nie został zaprezentowany w kinach ze względu na ataki na World Trade Center, jednak to nie zatrzymało jego sukcesu.
5. Take Shelter (Jeff Nichols, 2011)
Ten film indie, który podpatruje styl Davida Lyncha, prezentuje życie Curtisa LaForche, dbającego o rodzinę mężczyzny z małego miasteczka w Ohio.
Curtis zaczyna mieć dziwne apokaliptyczne sny. W tym samym czasie jego życie zaczyna popadać w ruinę i postanawia wybudować schron na tyłach swojego domu.
Jego wizje i niecodzienne zachowanie sprawiają, że zaczynamy zastanawiać się, czy prawdziwym powodem dla którego powstaje schron jest ochrona rodziny przed zagrożeniem, jakie widzi w swoich snach, czy też przed nim samym.
Miłego seansu!