Ubuntu, południowoafrykańskie rozważanie o życiu

Ubuntu to zasada etyczna, egzystencjalna wartość, która zachęca nas do łączenia się, wspólnego życia i wzajemnego szacunku. Jest to termin pochodzenia afrykańskiego, a dokładniej z języków Zulu i Xhosa. Wśród rdzennej ludności RPA istnieje piękne i popularne powiedzenie, które brzmi „umuntu, ngumuntu, ngabantu”. Można to przetłumaczyć jako „jestem, ponieważ jesteśmy” lub „ludzkość wobec innych”.

Nawiązywanie kontaktu z dziedzictwem językowym innych kultur jest czymś niezwykle interesującym. W końcu język to sposób, w jaki rozumiemy i reprezentujemy świat. W przypadku słowa ubuntu należy zauważyć, że przywołuje ono pojęcie człowieczeństwa i było symbolem rewolucji zapoczątkowanej przez Nelsona Mandelę w 1990 roku.

Duchowny i polityk Desmond Tutu również uczynił to słowo swoim własnym. Zintegrował je z moralnym kompasem, który próbował zaszczepić ludziom tego kraju przez całe swoje życie. Pokora, empatia, szacunek, spójność. To pomysł równie sugestywny, co filozoficzny. Przyjrzyjmy się temu bliżej.

„Osoba z Ubuntu jest otwarta i dostępna dla innych, afirmuje innych, nie czuje się zagrożona, że inni są zdolni i dobrzy, w oparciu o właściwą pewność siebie wynikającą ze świadomości, że należy do większej całości i jest umniejszana kiedy inni są poniżani lub poniżani, kiedy inni są torturowani lub uciskani”.

-Desmond Tutu-

Ubuntu, dobro wspólne jest dobrem własnym

Kiedy osiągamy pewien wiek, zastanawiamy się nad sensem życia. Jednak bardziej wzbogacające i praktyczne byłoby zacząć to robić od naprawdę młodego wieku. Moglibyśmy na przykład rozważyć rolę filozofii, pojęć, które zawierają w sobie całe kompendium wartości, idei i szlachetnych znaczeń. Moglibyśmy przyjąć je jako własne, gdy tylko bylibyśmy w stanie.

Ubuntu oznacza „jestem, bo jesteśmy” i jest kilka idei, które dobrze podsumowują, czym jest (lub powinna być) ludzkość. Jak powiedział Desmond Tutu, termin ten ma na celu przypomnienie nam, że istota bycia człowiekiem jest powiązana ze społecznością i pełnym szacunku połączeniem z innymi. Wszyscy się liczymy, każde życie jest ważne i zasługujemy na godność, szacunek i uwagę.

Kiedy szanujemy się nawzajem, razem tworzymy znaczącą jednostkę. Dlatego jeśli kogoś krzywdzimy, odczłowieczamy również siebie. Jeśli spojrzymy wstecz na epokę apartheidu i system segregacji rasowej, jakiego doświadczyła Afryka Południowa na przełomie lat 80. i 90., możemy zrozumieć znaczenie tej idei.

Życzliwość łączy nas i nadaje autentyczny sens życiu

Życzliwość to emocjonalny klej, który łączy nas ze sobą. Nadaje ona życiu prawdziwy sens. Osoba z ubuntu nie tylko praktykuje dobroć, ale także ją czuje i rozumie, że bez niej nic nie może być zachowane. Celowa krzywda szkodzi nam wszystkim, a horror wszelkich form agresji żyje w nas od pokoleń.

Warto przypomnieć refleksję Ericha Fromma o zdehumanizowanym społeczeństwie i jego obawę, że postęp technologiczny przyniesie nam zimniejszy, bardziej samolubny i mniej empatyczny świat. Praktyka ubuntu oznacza, że tak się nie dzieje. Przypomina nam, że tylko wtedy, gdy szukamy dobra wspólnego, zwycięża również nasze własne.

Case Western Reserve University (USA) przeprowadził badania, które wykazały, że altruizm powraca do własnego szczęścia. Jak podkreśla filozofia ubuntu: „Jestem, bo jesteśmy i skoro jesteśmy razem, to jestem”.

Ubuntu to rodzaj filozofii, która podkreśla jedność ludzkości. Jest to wartość obecna od pokoleń w wielu afrykańskich ludach.

Filozofia ubuntu: przezwyciężyć przepaść między nami

Naszym społeczeństwem rządzi technologia. Pojawiają się także różnice społeczne, niepewność i głębokie poczucie samotności. Jesteśmy bardziej połączeni niż kiedykolwiek, ale jednocześnie czujemy pustkę, brakuje nam znaczenia. Czasami patrzymy w przyszłość z nadzieją, ale prawie zawsze ze strachem.

W tym zróżnicowanym świecie, rządzonym przez nieskończone interesy i z wielkimi niedociągnięciami, bardziej niż kiedykolwiek potrzebujemy tej koncepcji, tej filozofii. Ubuntu to ćwiczenie tolerancji i troski o innych. Nie możemy traktować innych jak istoty jednorazowe, ponieważ wtedy tworzymy podziały i budujemy mury, które nas dzielą.

Sensem życia jest osiągnięcie jedności z otaczającymi nas ludźmi, szacunek dla innych, umiejętność słuchania, empatia i tworzenie mostów. To prawdziwe szczęście, rozwiązanie, które łagodzi i rozpuszcza nasze lęki i samotność. „Jestem, bo jesteśmy” to piękna i pełna nadziei wiadomość, która jest warta wygłoszenia naszej mantry.