Trema i strach przed popełnieniem błędu

Trema i strach przed popełnieniem błędu to znane nam wszystkim uczucia. Doświadczanie ich jest normalne w sytuacji ekspozycji na oceny innych. Zwykle występują w parze i prowadzą do niepokoju i lęku przed byciem ocenianym.

Chociaż strach przed tego typu sytuacjami jest normalny, jego nadmierna intensywność może nas blokować i skutkować odrzucaniem wartościowych możliwości. Dlatego opisujemy to zjawisko i jego objawy oraz podpowiadamy, jak sobie z nim radzić.

Trema i jej charakterystyka

Trema blokuje bowiem możliwości jednostki i skutkuje złym samopoczuciem.

Z jej powodu niektóre osoby odsuwają od siebie lub całkowicie porzucają pewne aktywności. Chęć kontrolowania tego typu odczuć często jest prawdziwą przyczyną problemu. Oto niektóre z objawów tremy:

• Drżenie kończyn.
• Suchość w ustach.
• Nadmierna potliwość.
• Zaciśnięte gardło.
• Ucisk w klatce piersiowej i w żołądku.
• Tachykardia.
• Nudności.
• Poczucie oderwania od rzeczywistości.
• Strach przed utratą kontroli nad sytuacją.
• Strach przed porażką i opinią innych.

Trema i strach przed popełnieniem błędu

To normalne, a nawet zdrowe, że bycie ocenianym przez innych generuje w nas pewne pobudzenie. Trema to jednak nadmiernie intensywny zespół objawów negatywnie wpływających na osiągnięcia jednostki lub blokujących ją całkowicie i zniechęcających do kontaktu z publicznością.

W wielu przypadkach motorem tego problemu są nadmierne wymagania wobec siebie samego.

Czasami antycypowanie porażki sprawia, że jednostka stosuje serię strategii zorientowanych na wyeliminowanie uczuć, które są zasadniczo normalne. Techniki te dodatkowo uwypuklają problem i przykuwają do niego jeszcze większą uwagę

Co robić, gdy ogarnia nas trema i strach przed popełnieniem błędu?

Przede wszystkim, trzeba sobie uświadomić, że trema dotyczy każdego, nawet najbardziej doświadczonych w publicznych wystąpieniach osób.

Czasami mamy bowiem tendencję do koncentrowania się na ludziach z konkretnymi sukcesami i myślenia, że strach i niepewność ich nie dotyczą. Jednak jedyną różnicą jest zwykle fakt, że “nie postrzegają sytuacji poprzez objawy, lecz dostrzegają to, co poza objawami”.

Zapewne symptomy tremy towarzyszą ci, gdyż sytuacja jest dla ciebie ważna. Jak daleko pozwolisz im sięgnąć? Co możesz zrobić, by się od nich zdystansować?

Przydatne wskazówki

Poznaj zalecenia, które warto wziąć pod uwagę:

• Nagraj swoje przemówienie czy inną czynność, jaką masz za zadanie wykonać publicznie (taniec, gra na instrumencie, wypowiedź na dany temat, obrona projektu itd.). Patrzenie na siebie/słuchanie siebie samego wystawia cię w pewnym stopniu na okoliczności, które wywołują strach. Możesz celowo robić błędy, by sprawdzić, do jakiego stopnia wpływają na ogólny obraz twojego wystąpienia.
• Baw się i kombinuj. Jakie inne aspekty codzienności wywołują w tobie objawy podobne do tremy? Co wtedy robić? Jak nie powinieneś na nie reagować? Co możesz zmienić, by delikatnie wpłynąć na sytuację?
• Obserwuj objawy jak naukowiec pracujący nad odkryciem. Techniki mindfulness mogą pomóc ci ustosunkować się do tremy i złapać do nich dystans zanim zepsują ci samopoczucie.

Co więcej, trema i strach przed popełnieniem błędu często idą w parze z innymi nieprzyjemnymi odczuciami. Mogą one nas paraliżować lub wydawać się nie do przeskoczenia. Jednak niestety niektóre strategie konfrontacji z własnym strachem dają odwrotne efekty, szczególnie gdy są oparte na cenzurowaniu własnych myśli czy unikaniu ekspozycji na stresujące sytuacje.