Tlenek azotu - poznaj ten niesamowity neurotransmiter!

Czy wiesz, jak ważną rolę pełni w twoim organizmie tlenek azotu? Jest niezbędny w procesach związanych ze snem, fizyczną pracą, a nawet seksem.

Napisane i zweryfikowane przez psycholog María Alejandra Castro Arbeláez.

Ostatnia aktualizacja: 27 grudnia, 2022

Tlenek azotu to neuroprzekaźnik pełniący bardzo ważne funkcje w ludzkim organizmie. Od niego w dużej mierze zależy jakość naszej pamięci, snu, a nawet życia intymnego. W naszym ciele nieustannie krążą miliony substancji. Część z nich to neuroprzekaźniki, które odpowiadają między innymi za nasz nastrój. Jednym z takich neuroprzekaźników jest właśnie tlenek azotu.

Co to jest tlenek azotu?

Tlenek azotu to substancja obecna w naszym układzie nerwowym, posiadająca zdolność do przenikania błony komórkowej. Rozprzestrzenia się ona dużo łatwiej niż cząsteczki innych neuroprzekaźników. Co więcej, tlenek azotu “przenika komórki i działa na komórki sąsiadujące” (Bear, Connors & Paradiso, 2016, p. 162).

Cząsteczki tlenku azotu rozpuszczają się w tłuszczach, a w naszym układzie nerwowym pełnią rolę neuroprzekaźników. Oprócz tego biorą udział w licznych procesach zachodzących w ludzkim organizmie. Odkrycie tlenku azotu było początkiem całego szeregu badań. Na przykład Duarye, Espinoza, Díaz, Sánchez, Lee Eng, Mijangos i Barragán badali implikacje kliniczne związane z tlenkiem azotu, a wyniki opublikowali w artykule naukowym w Journal of Internal Medicine of Mexico.

Jaką rolę pełni w organizmie tlenek azotu?

Aby przekonać się, jak ważnym neuroprzekaźnikiem jest tlenek azotu w naszym ciele, wystarczy spojrzeć na listę funkcji, jakie pełni ta substancja w ludzkim ciele:

• Wpływa korzystnie na działanie układu odpornościowego.
• Przyspiesza procesy zapamiętywania.
• Poprawia jakość działania niektórym zmysłów, np. węchu.
• Obniża ryzyko wystąpienia zatorów i stanów zapalnych.
• Podwyższa wytrzymałość mięśni i pomaga je wzmocnić.
• Odgrywa bardzo ważną rolę w procesach trawienia.

Niektórzy naukowcy twierdzą, że tlenek azotu nie spełnia wystarczającej ilości kryteriów, aby można go nazwać neurotransmiterem. Inni z kolei uważają, że substancja ta pełni rolę neuromodulatora.

Tlenek azotu – ciekawostki

Oprócz udziału we wszystkich powyższych procesach, tlenek azotu pełni również inne, zaskakujące funkcje w naszym organizmie. Jest on na przykład niezbędnym składnikiem tkanki erekcyjnej i odpowiada w dużej mierze za regenerujący sen.

Znaczenie tlenku azotu podczas stosunku

W przypadku tkanki erekcyjnej, tlenek azotu współpracuje z innym neuroprzekaźnikiem, acetylocholiną. Wazoaktywny peptyd jelitowy jest uwalniany przez zakończenia nerwowe przywspółczulnego układu nerwowego, co prowadzi do rozluźnienia komórek mięśni gładkich w naczyniach krwionośnych łechtaczki i penisa.

W wyniku tego procesu tkanki, które przez większość czasu są wiotkie wypełniają się krwią i stają się nabrzmiałe. Innymi słowy, nasze organy płciowe powiększają się dzięki tlenkowi azotu. W związku z tym można powiedzieć, że tlenek azotu jest niezbędny do odbycia stosunku płciowego, ponieważ umożliwia prawidłowe funkcjonowanie łechtaczki i penisa.

Leki zażywane w przypadku zaburzeń wzwodu wykorzystują między innymi dobroczynne działanie tlenku azotu i jego zdolność pompowania krwi do penisa. Viagra jest obecnie najbardziej znanym lekiem stosowanym w takich przypadkach, a jej skuteczność wynika właśnie z wykorzystania do jej produkcji tlenku azotu, który szybko dociera do zakończeń nerwowych.

Wpływ tlenku azotu na sen

Inną bardzo ważną rolą tlenku azotu w naszym organizmie jest regulowanie długości i jakości snu. W jaki sposób to robi? Sprawia, że niektóre sygnały docierają do określonych neuronów z opóźnieniem, dzięki czemu zmniejsza się poziom aktywności mózgu. To z kolei pozwala ciału na odpoczynek bez wybudzania się.

Procesy, jakie zachodzą przy użyciu tlenku azotu podczas snu są skomplikowane. Najwyższe stężenie tej substancji można zarejestrować w naszym organizmie, gdy nie śpimy. Szybkie skoki są również zauważalne, kiedy człowiek nie śpi od bardzo wielu godzin.

Tlenek azotu pobudza wydzielanie adenozyny. Jest to substancja, która wspomaga sen wolnofalowy, następujący tuż po fazie REM. To właśnie podczas snu wolnofalowego, nazywanego również snem głębokim, następuje najlepsza regeneracja organizmu.

Podsumowując, bez tlenku azotu nie mogłyby zachodzić w naszym organizmie bardzo ważne procesy, które mają wpływ na nasze zdrowie i dobre samopoczucie. Dzięki niemu nasza krew prawidłowo krzepnie, dobrze śpimy, wzmacniamy mięśnie, lepiej rozpoznajemy zapachy, a nawet łatwiej osiągamy orgazm.