Sztuczna inteligencja – wyzwania według Erica Sadina

Eric Sadin to francuski filozof, który wzbudził duże zainteresowanie swoimi głębokimi refleksjami na temat zjawiska, które dotyczy nas wszystkich. Jest nim sztuczna inteligencja. Dla tego myśliciela nie jest to kwestia prostego postępu technologicznego, ale złamanie cywilizacji, jaką znamy. Nie waha się wręcz twierdzić, że sztuczna inteligencja jest najważniejszym wyzwaniem filozoficznym XXI wieku.

Sadin stwierdza, że ewolucja technologii w ostatnich latach przebiega wykładniczo. Początkowo wiązało się to z funkcjonalnym traktowaniem informacji, zwłaszcza gdy było ich niezwykle dużo. Jednak dzisiaj, zdaniem tego eksperta, technologia jest zdolna do „tworzenia prawd” i kontrolowania ludzkich działań.

Co więcej, sztuczna inteligencja jest według niego coraz bardziej inteligentna. Jednak podmioty, na które ona wpływa, nie tylko jej nie odrzucają, ale przyjmują to z fascynacją. Rzeczywiście, gadżety i funkcje, które ta dostarcza, urzekają nas wszystkich.

„Sztuczna inteligencja jest odtąd rodzajem superego, obdarzonego intuicją prawdy i powołanego do kierowania naszym życiem w każdych okolicznościach w kierunku największej możliwej do wyobrażenia wydajności i komfortu”.

-Éric Sadin-

Eric Sadin i sztuczna inteligencja

Musimy jasno powiedzieć, że Sadin nie jest myślicielem „antytechnologicznym”. Wręcz przeciwnie, analizuje wpływ nowych technologii w ramach cywilizacji i identyfikuje wyzwania, jakie ze sobą niosą. Jedną z jego obaw jest fakt, że wiele urządzeń nie ma już za zadanie pomagać nam jako istotom ludzkim, ale raczej nas zastępować.

Oczywiście obecne szaleństwo technologiczne prawdopodobnie ulegnie zmianie. Ale jest mało prawdopodobne, aby zostało zatrzymane ze względu na przewagę konkurencyjną, jaką przynosi. Sadin uważa, że jesteśmy blisko wejścia w sferę transhumanizmu. Dlatego głównym wyzwaniem będzie fuzja ludzkiego mózgu i komputera, dająca początek wyższej rzeczywistości: superinteligencji.

W ramach transhumanizmu oczekuje się, że nasze życie będzie znacznie dłuższe. Zachowamy dobre zdrowie fizyczne i psychiczne przez wiele lat. Co więcej, nasze zdolności poznawcze będą niezwykle witaminizowane. Jak na razie wszystko wydaje się być w porządku. Problem polega jednak na tym, że będzie to kierowane i kontrolowane z zewnątrz indywidualnej świadomości. Oznacza to, że „doskonałym światem” będą rządzić sumienia i interesy zewnętrzne w stosunku do jednostki.

Trzy wymiary „algorytmicznego życia”

Eric Sadin twierdzi, że w to, co nazywa „cyfryzacją świadomości” lub „życiem algorytmicznym”, zaangażowane są trzy wymiary. Jeden jest ontologiczny i związany z bytem, drugi jest epistemiczny i związany z wytwarzaniem prawd. Jest wreszcie wymiar etyczno-polityczny, który wiąże się z postępowaniem etycznym i władzą człowieka.

Jednym z wielkich zagrożeń, przed którym ostrzega Sadin, jest fakt, że sztuczna inteligencja stała się producentem prawd. Algorytmy potrafią analizować sytuacje, wyciągać wnioski i proponować kurs działania. Najprostszym przykładem są media społecznościowe. Na podstawie zapytań lub oceny danej osoby algorytmy decydują, jakie informacje powinny, a jakie nie powinny być jej pokazywane.

Dzieje się tak we wszystkich dziedzinach, w tym również w nauce. Sadin uważa, że zainaugurowano nowy reżim, rząd prawdy algorytmicznej, który jest uniwersalny. Coś takiego zdarzyło się po raz pierwszy w historii. Odpowiada wymiarowi epistemicznemu i ma wiele implikacji.

Prawdziwy i neutralny

Sadin argumentuje też, że ta nowa wersja świata prowadzi do „zanikania rzeczywistości”. Dla niego rzeczywistość generuje niepewność i wyznacza granice. Ale w tym nowym „doskonałym” świecie zbudowanym za pomocą technologii dąży się do wyeliminowania niepewności poprzez wyeliminowanie rzeczywistości.

Inne niebezpieczeństwo polega na tym, że wszystkie te postępy są przedstawiane ogółowi społeczeństwa jako neutralne. To tak, jakby ta struktura nie miała innego celu niż ułatwianie i ulepszanie ludzkiego życia. Jednak tak nie jest. Rzeczywiście, wiemy już, że algorytmy czynią z nas dobrych klientów, ale także oswojonych wyborców.

Na koniec Eric Sadin ostrzega nas przed niezaprzeczalnym faktem. Zmieniamy cywilizację. Jak zawsze niesie to ze sobą korzyści, ale i zagrożenia. Te, które są ukryte w świecie sztucznej inteligencji, są niezwykle ważne. Dlatego nigdy nie powinniśmy tracić ich z oczu.