Syndrom Doriana Graya to zbiór objawów bardzo charakterystycznych dla dzisiejszych czasów. Polega na niechęci do starzenia się i skrajnym lęku przed tym, że z biegiem lat ciało ulegnie deformacji. Ten rodzaj oporu przed starzeniem się uznaje się za lęk patologiczny, jeżeli wpływa negatywnie na zachowanie osoby nim dotkniętej.
Nazwa syndrom Doriana Graya pochodzi od tytułu powieści: “Portret Doriana Graya”, której autorem jest Oscar Wilde. Dzieło opowiada historię mężczyzny, który chce osiągnąć wieczną młodość. Wydarzenie doprowadzają do faktu, że to jego portret się starzeje a nie on sam.
“Zmarszczki na duszy postarzają nas znacznie bardziej niż te na twarzy.”
Próżność i znaczenie wyglądu zewnętrznego są w naszym społeczeństwie bardzo ważne. Nic zatem dziwnego, że syndrom Doriana Graya jest dziś popularniejszy niż kiedykolwiek. Kult ciała jest swoistym znakiem rozpoznawczym dzisiejszych czasów. Czasami przybiera wręcz patologiczną formę.
Syndrom Doriana Graya – na czym polega?
Syndrom Doriana Graya po raz pierwszy opisano w roku 2000. Autorem opisu był psychiatra Brosig B. W swoich badaniach zespół objawów opisał użytą w tytule tego artykułu nazwą. Zauważył on wzrost liczby pacjentów ogarniętych wręcz paniką z powodu widocznych u nich objawów starzenia się.
Najbardziej niepokojącym objawem jaki wywołuje syndrom Doriana Graya jest fakt, że dotknięte nim osoby decydują się czasem na bardzo niebezpieczne praktyki aby uniknąć objawów starzenia się. Liczne operacje i zabiegi, nadmiar botoksu i inne tego typu kuracje. Nie jest tajemnicą, że jeżeli nie ma kontroli nad ilością i jakością tego rodzaju zabiegów, mogą one stworzyć poważne ryzyko dla zdrowia.
Należy również wspomnieć, że osoby, które dotknął syndrom Doriana Graya nie tylko chcą wyglądać na młode. Negują one również proces dojrzewania emocjonalnego. Chcą patrzeć na życie jak gdyby nadal miały 16 czy 18 lat. W rzeczywistości nawet zachowują się w ten sposób.
Cechy charakterystyczne osób dotkniętych
Syndrom Doriana Graya nie jest jeszcze opisany w sposób uporządkowany. Brosig B. zdołał jednak zidentyfikować niektóre cechy charakterystyczne najwyraźniej obecne podczas tego zaburzenia.
Oto najczęściej występujące schematy zachowań u osób, które dotknął syndrom Doriana Graya:
- Paniczny strach przed deformacją. Technicznie nosi to nazwę dysmorfofobii.
- Całkowite zaprzeczanie procesom dojrzewania fizycznego i emocjonalnego.
- Nadużywanie środków, metod i zabiegów mających na celu zmianę wizerunku osoby.
- Przyjmowanie środków medycznych mających na celu opóźnienie procesów starzenia się oraz wyeliminowanie tych, które się już pojawiły.
- Stany lękowe.
- Zaburzenia osobowości.
- Zachowania autodestrukcyjne i samookaleczanie się.
Ten rodzaj osób żyje zawsze wahając się między iluzja i rozczarowaniem. Fantazjują na temat jakiejś nowej formy leczenia bądź kuracji, która przywróci im młodość i witalność. Gdy sobie uświadamiają, że nie istnieje nic, co mogłoby na stałe usunąć efekty upływu czasu, odczuwają głęboką frustrację. Postrzegają ją jedynie jako efekt nieskutecznego leczenia więc poszukują kolejnego…
Syndrom Doriana Graya – krótka analiza zaburzenia
Gdy ktoś zostaje dotknięty przez syndrom Doriana Graya, zazwyczaj nie jest to zaburzenie samo w sobie. Stanowi raczej objaw innego problemu, skrywającego się pod tym, co widoczne gołym okiem. Największym lękiem tak naprawdę jest obawa przed odrzuceniem i przed tym, że nie będzie się pasować do powszechnie uznanych kanonów mody i piękna, jakie narzuca nam nasze społeczeństwo.
Człowiek zaczyna wierzyć, że jego ciało i twarz są najważniejszym elementem jego życia i stanowią swoisty projekt, któremu należy poświęcić najwięcej uwagi. Niestety, bardzo często mają rację. Powierzchowność zyskała we współczesnym społeczeństwie niezwykle ważną rolę. Od wyglądu pracownika lub pracownicy zależy pozycja i szybkość awansu w wielu firmach i korporacjach.
Choć jednak społeczeństwo może narzucać pewne skrzywione bądź wypaczone schematy myślowe, każdy człowiek indywidualnie decyduje, w jaki sposób na nie zareaguje i czy pozwoli sobie coś narzucić. Niektórzy nie pozwalają by inni wtłaczali ich w sztywne ramy. Inni z kolei – zwłaszcza gdy pojawia się u nich syndrom Doriana Graya – pasywnie dostosowują się do poleceń innych. Dlaczego? Ponieważ doskwiera im narcystyczna pustka. Nie cenią siebie i przekazują innym nadmierną władzę nad sobą samym.
W rzeczywistości osoba, którą dotknął syndrom Doriana Graya odczuwa wobec siebie samej odrzucenie i niechęć. Nie akceptuje siebie taką jaką rzeczywiście jest. Nie jest świadoma mocy jaką dysponuje, by zmieniać na lepsze swoje własne życie oraz swoją rzeczywistość i nie zdaje sobie sprawy z wolności, jaką dysponuje każda istota ludzka. W rezultacie staje się bardzo bezbronna w obliczu działań innych ludzi.
Obrany przez nią sposób obrony przed światem zewnętrznym polega na negowaniu samej siebie. Złudne poczucie wartości zyskuje wykonując to, czego inni od niej oczekują. Stąd też nieustannie potrzebują towarzystwa i uznania innych ludzi. Jest to złożona, trudna sytuacja, której rozwikłanie wymaga psychoterapii.