Spirala milczenia spowodowana strachem przed odrzuceniem

Czy kiedykolwiek milczałeś, ponieważ Twoja opinia różniła się od większości wokół Ciebie? Spirala milczenia to teoria, która określa wspólną rzeczywistość w naszym dzisiejszym społeczeństwie.
Spirala milczenia spowodowana strachem przed odrzuceniem

Ostatnia aktualizacja: 17 stycznia, 2022

Spirala milczenia określa zachowanie, w którym ktoś (mniejszość) decyduje się milczeć na temat swojej opinii w obawie przed represjami ze strony grupy dominującej (większości). Jeśli się nad tym zastanowić, to zjawisko społeczne jest czymś, czego wszyscy doświadczają w pewnym czasie. To ukryty niepokój, który odczuwasz, gdy zauważasz, że Twój punkt widzenia różni się od tego, który przyjmuje reszta Twojego otoczenia.

Hans Christian Andersen zostawił nam ciekawą bajkę, która doskonale wyjaśnia tę teorię. Dwóch tkaczy pojawia się przed potężnym cesarzem i jego dworem. Tłumaczą, że robią najpiękniejsze ubrania na świecie. Jednakże mogą je zobaczyć tylko inteligentni ludzie.

Ci dwaj tkacze byli naprawdę oszustami, którzy wędrowali od królestwa do królestwa, oszukując nieostrożnych mieszkańców. Mimo to zawsze odnosili sukcesy, bo nikt nigdy nie odważył się powiedzieć, że nie widzi ich ubrań. Dlatego też, gdy cesarz włożył nieistniejące szaty, wszyscy je chwalili, chociaż widzieli tylko jego nagie ciało.

Strach przed byciem wyróżnionym, odrzuconym i posiadaniem innego zdania jest naprawdę powszechny. Przyjrzyjmy się temu bliżej.

„Połowa świata składa się z ludzi, którzy mają coś do powiedzenia, a nie mogą tego zrobić, a druga połowa nie ma nic do powiedzenia i ciągle coś mówi”.

-Robert Frost-

Zmartwiona kobieta

Spirala milczenia

Spirala milczenia to teoria wywodząca się z komunikacji masowej i nauk politycznych. Została ona zaproponowana przez niemiecką politolog Elisabeth Noelle-Neumann w 1977 roku, po sukcesie jej książki, Spirala milczenia. Opinia publiczna: nasza skóra społeczna.

Intencją autorki było zrozumienie, dlaczego niektórzy ludzie decydują się milczeć na temat pewnych opinii, wydarzeń lub doświadczeń, kiedy czują, że opinia reszty grupy jest inna. Pierwszą rzeczą, jaka może przyjść do głowy, jest strach. Tego typu dynamika zachowań jest czymś, co często obserwuje się w środowiskach pracy.

Na przykład w sytuacjach nękania wiele osób woli milczeć o tym, co widzą, z obawy przed presją grupy, utratą pracy lub, jeszcze częściej, byciem kolejną ofiarą zastraszających zachowań. Noelle-Neuman wyjaśniła, że spirala milczenia jest tak naprawdę napędzana przez dwa rodzaje strachu.  Pierwszym jest izolacja, a drugim możliwe działania odwetowe.

Jedna z najczęściej badanych teorii w psychologii komunikacji

Teoria spirali milczenia sugeruje, że najchętniej podzielisz się swoimi opiniami, jeśli uważasz, że pokrywają się one z opiniami większości. Z drugiej strony, jeśli masz wrażenie, że to, co czujesz lub myślisz, nie jest zgodne z tym, co zakładają inni, zwykle nic nie mówisz. W efekcie szukasz schronienia w ciszy.

Ten typ reakcji, tak częsty wśród grup społecznych, był zawsze przedmiotem badań psychologii komunikacji. W związku z tym Uniwersytet Wiedeński przeprowadził niedawno kolejne badanie.

Badanie wykazało, że osoby, które czują się częścią większości, postrzegają siebie jako bardziej dominujące. Ponadto ich opinie stają się głośne i uporczywe. Zabawne jest to, że te opinie większości nie zawsze są prawdziwe i spójne. Wystarczy jednak, aby większa grupa czegoś broniła, aby takie podejście stało się bardziej mainstreamowe. Dzieje się tak pomimo faktu, że istnieje mniejszość, która myśli inaczej i postanawia milczeć.

Większość z nas chce czuć się akceptowana i szanowana przez innych. Czasami prowadzi to do udawania, że zgadzasz się z opiniami innych. Chociaż tak naprawdę, w głębi duszy wierzysz w coś przeciwnego.

Czy prawo milczenia jest odzwierciedleniem tchórzostwa?

Możesz założyć, że prawo milczenia jest odzwierciedleniem tchórzostwa. Jednak nic nie może być dalsze od rzeczywistości. Udawanie, że zgadzamy się z większością, jest odzwierciedleniem naszego instynktu przetrwania.

Politolożka Noelle-Neumann wyjaśniła, że ludzie mają szósty zmysł, quasi-statystyczny organ. Ten wewnętrzny radar pozwala Ci badać klimat opinii w Twoim środowisku, byś mógł przemyśleć swoje działania i reakcje. Jeśli zauważysz, że istnieje dominująca opinia, najczęstszym wyborem jest dostosowanie się do tej perspektywy.

Powód, dla którego stosujesz spiralę milczenia, odpowiada na Twoją podstawową potrzebę, by nie czuć się odizolowanym. A także, aby nie cierpieć z powodu ewentualnych represji ze strony innych. Pamiętaj, że jako ludzie jesteśmy istotami społecznymi i niewiele rzeczy jest tak traumatycznych, jak odrzucenie, życie w izolacji lub bycie atakowanym.

Im większa przepaść między opinią własną (mniejszość) a opinią innych (większość), tym większe prawdopodobieństwo, że uciekniesz się do milczenia lub, co gorsza, przyjmiesz opinię większości.

osoba z telefonem

Siła mediów w manipulowaniu percepcją społeczną

Media i reklama wzmacniają i kształtują spiralę milczenia. Zastanów się nad tym. Dziś portale społecznościowe są Twoim oknem na świat. Bardzo często zdarza się, że opinie płyną w tym cyfrowym scenariuszu, który nagle stał się głosem większości.

Widzisz wiadomości, które rozprzestrzeniają się jak wirusy, a influencerzy bronią pewnych punktów widzenia. Nagle Twój szósty zmysł, który Noelle-Neumann zdefiniowała jako organ quasi-statystyczny, uświadamia sobie, że klimat opinii zmierza w dość wyraźnym kierunku. Co jednak, jeśli odważysz się przedstawić zupełnie przeciwny punkt widzenia?

Prawdopodobnie staniesz się ofiarą kampanii nękania i niszczenia w sieciach społecznościowych. Z tego powodu przy wielu okazjach postanawiasz wybrać spiralę ciszy. Zupełnie jak trzy mądre małpy Konfucjusza, które nie chcą widzieć, słyszeć ani nie mówić.

Niemniej jednak zdarzają się chwile, kiedy warto zaryzykować i być samotnym głosem pośród ogromnej większości. To dlatego, że ostatecznie zawsze powinieneś być konsekwentny i trzymać się własnych zasad i wartości.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Noëlle-Neumann, Elisabeth. La espiral del silencio. Opinión pública: nuestra piel social, Paidós. Barcelona, 1995.
  • West, Richard y Turner, Lynn. Teoría de la comunicación: Análisis y Aplicación. McGraw-Hill. Aravaca, 2005.

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.