Prawdy psychologiczne - 5 zmieniających Twoje spojrzenie na życie
Istnieją pewne prawdy psychologiczne, które mogą pomóc nam spojrzeć na życie i świat z bardziej realistycznej perspektywy. Zobaczmy, czym one są i jak na nas wpływają.
Niemal każdy czuje, że ma w sobie coś z psychologa. Dlaczego? Ponieważ w taki czy inny sposób większość z nas wykonuje aktywność polegającą na interpretowaniu zachowań innych lub ocenie własnych w odniesieniu do uczuć, myśli lub danych okoliczności.
Często stosuje się przy tym coś, co określić można jako „psychologię popularną, ludową”. Jednak nie wszystko, co się mówi lub myśli za jej pomocą, znajduje potwierdzenie w nauce.
W rzeczywistości istnieją przekonania, osobiste lub zbiorowe, które są nieustannie powtarzane, choć nie są tak prawdziwe, jak się o nich twierdzi. Dlatego warto poznać pewne mało znane prawdy psychologiczne, które mogą pozytywnie zmienić sposób, w jaki wielu ludzi mierzy się z psychologicznymi wyzwaniami.
Te prawdy psychologiczne mają związek z bardziej realistycznym spojrzeniem na człowieka. Opierają się na danych, które sama psychologia zdołała zebrać – teoretycznie i eksperymentalnie – przez lata.
Znajomość tych przesłanek pomaga nam dokładniej analizować to, co widzimy i myślimy o sobie i o innych. Oto pięć z istotnych prawd.
Ludzie są rozsądnymi zwierzętami rządzonymi impulsem namiętności.
1. Ludzie nie są tak świadomi tego, co robisz, jak ci się wydaje
Jesteśmy bardziej narcystyczni i próżni, niż się wydaje na pierwszy rzut oka. Istnieje przekonanie, że kiedy ujawnimy się publicznie w jakiejś fizycznej lub wirtualnej przestrzeni, zwrócimy całą uwagę naszego otoczenia.
W rzeczywistości jednak tak nie jest. Wielu ludzi myśli tak samo jak my. Zwracają oni większą uwagę na to, co mówi się o nich, niż na wyrażanie opinii o innych.
Z reguły nasze środowisko poświęca nam mniej uwagi, niż szacujemy. Niewielu zda sobie sprawę z tego, że ubrałaś/eś te same ciuchy co wczoraj. Podobnie mało kto zwraca szczególną uwagę na to, co mówisz, i formułuje na twój temat opinię.
2. Zawsze się zmieniasz – to jedna z psychologicznych prawd
Choć zwykle mamy wrażenie, że zawsze jesteśmy tą samą osobą, tak nie jest. Nasz sposób bycia, działania, myślenia i odczuwania ciągle się zmienia, chociaż przez większość czasu nie zdajemy sobie z tego sprawy. Dlaczego? Otóż jesteśmy bezpośrednimi świadkami, którzy nigdy nie odłączają się od powolnego i stopniowego charakteru tych przemian.
Oczywiście istnieją cechy czy swoiste osie działania czy charakteru w naszym życiu, które utrzymujemy w czasie. Jednak nawet te konstrukcje z biegiem lat ulegają modyfikacjom.
Tak więc, podobnie jak wygląd zmienia się w czasie, przemiany zachodzą również w nas. Nasza „tożsamość” jest dynamiczną rzeczywistością. Jesteśmy jacy jesteśmy, ale nosimy w sobie też potencjał tego, kim będziemy.
3. Popełnianie błędów sprawia, że wyglądasz bardziej ludzko
Wielu ludzi sądzi, że publicznie popełnione błędy koniecznie muszą powodować odrzucenie i dyskredytację. Nic bardziej mylnego. Jeśli dobrze się nad tym zastanowić, to właśnie osoba, która wszystko robi dobrze i nigdy się nie myli, zwykle generuje pewne odrzucenie.
Badania potwierdzają, że ci, którzy popełniają błędy lub pokazują swoje słabości, są bardziej skłonni do akceptowania innych i bycia akceptowanym. W wielu przypadkach błędy zbliżają nas. Przypominają one, że wszyscy jako ludzie jesteśmy ograniczeni i dlatego możemy i powinniśmy sobie pomagać.
4. Mało kto postępuje zgodnie z radami innych
To jedna z tych prawd psychologicznych, których prawie nie chce zaakceptować, choć dotyczy naszej codziennej rzeczywistości. Ludzie często proszą o radę, ale przeważnie nie chcą jej przestrzegać.
Powód, dla którego wielokrotnie zwracamy się o opinię lub radę innych, nie ma nic wspólnego z szukaniem „oświecenia”. Jest wręcz przeciwnie.
Wyjaśnijmy to. Wiele osób zwraca się do innych o radę, podczas gdy w rzeczywistości to, czego nieświadomie pragną, to znalezienie potwierdzenia lub uzasadnienia decyzji, o której już zdecydowali. I właśnie dlatego, co często się zdarza, po otrzymaniu porady mogą zrobić coś zupełnie od niej odwrotnego.
5. Możesz kontrolować tylko własne reakcje
Jednym z największych wad dzisiejszego świata jest obsesja na punkcie utrzymania kontroli nad wszelkimi, nawet niekontrolowanymi sytuacjami. Wielu z nas to robi, wielu też nieustannie narzeka, że świat nie jest taki, jakim chcieliby go widzieć. Jakby rzeczywistość była czymś, co można dostosować.
Prawda jest taka, że bardzo często nie możemy nawet kontrolować samych siebie. Tym bardziej znacznie mniej jesteśmy w stanie kontrolować innych. Być może jedyną rzeczą, nad którą mamy jakąś władzę, są nasze reakcje. To znaczy sposób, w jaki reagujemy na to wszystko, co dzieje się poza nami.
Jak widać, niektóre utarte, czasem wręcz maniakalnie powtarzane sposoby widzenia rzeczywistości nie mają nic wspólnego z psychologicznymi prawdami na temat istoty człowieka. Jesteśmy bardziej omylni, wrażliwi i nastawieni na siebie, niż nam się wydaje. Nauczenie się patrzenia na siebie w bardziej ludzki sposób z pewnością sprawi, że poczujemy się lepiej.
Artykuł został zweryfikowany i zatwierdzony przez psychologa Gema Sáncheza Cuevasa.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
Gutiérrez-Ariza, F. J. (2016). Pseudociencia y falsas creencias en psicología.