Płynne życie i konsumpcjonizm: dlaczego kupujemy?

Napisane i zweryfikowane przez psycholog Gema Sánchez Cuevas.

Ostatnia aktualizacja: 04 listopada, 2019

Czasami konsumpcjonizm popycha nas do kupowania impulsywnego lub spowodowanego nudą niż z prawdziwej potrzeby. Dlaczego tak się dzieje?

W naszym życiu wszystko się zmienia: polityka, wartości, sposoby myślenia i związki, nauka, praca… Dziś żyjemy w zglobalizowanym społeczeństwie, w którym rządzi konsumpcjonizm. Zatraciły się ustalone w przeszłości struktury, co powoduje silne poczucie niepewności i utraty kierunku. Zagubienie na każdym kroku.

Filozof i socjolog Zygmunt Bauman zdał sobie z tego sprawę i w wielu swoich pracach opisał tę rzeczywistość, w której zanurzone jest dzisiejsze społeczeństwo. Płynne życie. To, w którym wyróżnia się kruchość więzi emocjonalnych, wzrost nierówności i ogólne osamotnienie. Zagmatwany scenariusz, ale wymagający szybkości, samolubstwa i indywidualności.

Bauman potwierdza, że płynne społeczeństwo opiera się na idei, że wszystko jest tymczasowe, niestabilne, niematerialne i efemeryczne. Wszystko ma datę ważności. Ponadto sieci społecznościowe odgrywają fundamentalną rolę, ponieważ pozwalają się łączyć, a jednocześnie odłączać. Zagłębmy się w ten temat.

«Konsumpcjonizm obiecuje coś, czego nie może spełnić: powszechne szczęście. I próbuje rozwiązać problem wolności ograniczając ją jedynie do wolności konsumenta».

-Zygmunt Bauman-

Odwieczna pustka, jaką stanowi konsumpcjonizm dla płynności życia

Płynny człowiek chce być obywatelem bez przywiązań, obowiązków i zobowiązań. Po prostu szuka nowych doświadczeń, nowych zagrożeń, dlatego rzadko zapuszcza korzenie. Wszystko, czego się dotknie zostawia otwarte bez punktu końcowego ani zamknięcia. Wszystko jest tymczasowe i powierzchowne…

W ten sposób rodzi się w nim ciągłe poczucie egzystencjalnej pustki, której nie potrafi wypełnić – jeśli zda sobie z tego sprawę. W rezultacie zanurza się w ciągłym nurcie odnowy, w której konsumpcjonizm i nabywanie dóbr materialnych ma ogromne znaczenie. To dzięki nich próbuje wypełnić tę egzystencjalną pustkę.

Problem polega na tym, że pustek bytu nie można wypełnić rzeczami materialnymi. To nie ilość może poradzić sobie z ciągłym niezadowoleniem, bez względu na to, jak bardzo będziemy próbować. Ona tylko uwięzi nas w niematerialności.

Niezaspokojone pragnienia prowadzą do fantazjowania o kolejnych, które ukrywają braki i potrzeby, zwłaszcza jeśli skupiają się na zewnątrz, a nie na naszym wnętrzu. Nic nie może umknąć płynności naszego społeczeństwa. W rezultacie nasza indywidualność staje się pusta i niestabilna, a czasem prowadzi do zaburzeń tożsamości, kryzysów lękowych lub depresji.

Odpowiedzialny konsumpcjonizm

Co robić w obliczu tak wielkiego chaosu i pustki? Jak ją wypełnić? Nauczyć się płynąć jak woda jest jednym z możliwych rozwiązań. Chodzi o dostosowanie się do różnych okoliczności, podobnie jak woda w różnych pojemnikach.

Aby to zrobić, niezbędne jest pielęgnowanie cierpliwości i samoobserwacji. Ponieważ w ten sposób nasze prawdziwe potrzeby stopniowo zaczną wychodzić na jaw, a strach przed zmianą stanie się mniejszy.

Z drugiej strony należy przyjąć postawę krytyczną, która doprowadzi nas do kwestionowania pewnych zachowań i nawyków. Ułatwi nam to skończenie z tymi konsumpcyjnymi zachowaniami, które wpędzają nas w błędne koło, w których nic nie jest stałe.

Konieczna jest również skupienie uwagi na naszym wnętrzu, aby raz na zawsze połączyć się ze sobą, całkowicie zapomnieć o tych niepotrzebnych produktach, których używamy, aby wypełnić pustkę i budować podstawy dla naszego dobrego samopoczucia.

Jak ćwiczyć odpowiedzialny konsumpcjonizm?

• Zrób listę rzeczy, których naprawdę potrzebujesz i ustal maksymalny budżet.
• Skoncentruj się na tym, co masz.
• Spróbuj wykorzystać stare przedmioty, zanim kupisz coś nowego.
• Poszukaj alternatyw dla zakupów. Często kupujemy z nudów. Ważne jest, aby mieć alternatywne zajęcia w takich chwil, jak uprawianie sportu lub jakiekolwiek inne działanie, które spowalnia impuls do nieodpowiedzialnego i niepotrzebnego kupowania.
• Uprość życie, aby doświadczać większej satysfakcji.
• Miej więcej miłości własnej. Ważne jest, aby robić to, co lubimy, aby czuć się dobrze i być szczęśliwszym.
• Kupuj powoli, aby nie pojawiły się objawy lękowe. Konieczne jest zidentyfikowanie możliwych negatywnych emocji podczas zakupów i, jeśli to konieczne, udać się do specjalisty po pomoc.
• Poczytaj o marketingu. Zawsze dobrze jest wiedzieć trochę więcej o tym, jak marki lub firmy nas „oszukują”, aby nie wpaść w ich pułapkę.
• Ogranicz subskrypcję biuletynów różnych marek i firm. Każdego dnia otrzymujemy na naszą skrzynkę e-mailową wiele ofert i możemy dać się skusić. Bądź bardzo ostrożny.
• Kupuj doświadczenia. Każdy decyduje, jak żyć swoim życiem. Tylko nie zapominaj, że doświadczenia pozostają w naszych sercach, a przedmioty nie…

Jak widzisz nie chodzi o to, aby mieć coraz więcej, ale raczej być, rozwijać się. Pokazać nasz wzrost poprzez kontemplacyjną, cierpliwą i rozwiniętą postawę.

Przestańmy biec przez życie z pełną prędkością. Zatrzymajmy się na chwilę, zamknijmy oczy i cieszmy się ciszą tego pięknego doświadczenia, które może uspokoić umysł, spowolnić nasze impulsy i pomóc nam osiągnąć dobre samopoczucie.