Nastrój wpływa na zdrowie – zobacz, na czym to polega

Spędziliśmy dziesięciolecia zastanawiając się, czy choroby lub dolegliwości mogą się wiązać z naszymi emocjami i uczuciami. Jednak ostatnio część naukowców skierowało swoje badaniu na temat tego, jak sam nastrój wpływa na zdrowie.

Wiadomo, że ból zależy w pewnym stopniu od naszego postrzegania go, a także od naszego nastroju. Istnieją również choroby, które dość dobrze poznano od strony biologicznej, jednak nie znaleziono w tej sferze ich pełnego wyjaśnienia. Właśnie w tych przypadkach wielu specjalistów wskazuje na możliwe podłoże psychiczne.

Jednak nie wiemy jeszcze dokładnie, jak działają mechanizmy, za pomocą których nastrój wpływa na zdrowie. Trudność wyjaśnienia, na czym polegają te mechanizmy, wiąże się z konieczności uwzględnienia szerokiej gamy czynników społecznych, poznawczych, fizjologicznych i behawioralnych.

Ponadto mogą to być mechanizmy, które wpływają bezpośrednio lub tylko pośrednio na rozwój jakiejś choroby.

Stan emocjonalny i zdrowie fizjologiczne, czyli jak nastrój wpływa na zdrowie

Emocje mogą wpływać na nasze funkcjonowanie fizjologiczne. Tezę tę potwierdza wiele dowodów. I tak, istnieje wiele dowodów na to, że negatywne emocje nie tylko zwiększają podatność na infekcje. Mają również wpływ na czas trwania infekcji, a także na procesy leczenia.

Może się to wiązać z tym, że pozytywny nastrój idzie w parze z wydzielaniem przeciwciała pierwszego rzutu: wydzielniczej immunoglobiny A. Substancja ta chroni nas na przykład przed przeziębieniem.

Dlatego stan nastroju zwiększa lub zmniejsza odpowiedź naszego układu odpornościowego. Stwierdzono zatem, że ludzie, którzy mają negatywny stan umysłu lub cierpią z powodu długotrwałego stresu, częściej chorują. Są bowiem bardziej podatni na przeziębienie lub mniej odporni na poważniejsze choroby.

Subiektywny stan zdrowia

Emocje nie tylko bezpośrednio determinują czynniki fizjologiczne, ale także warunkują nasze myśli. Innymi słowy, negatywny stan umysłu daje miejsce na więcej negatywnych myśli, rozpoznając i interpretując objawy fizyczne jako możliwy problem zdrowotny.

Jakie wyniki dała analiza wpływu nastroju na zdrowie? W badaniach laboratoryjnych stwierdzono, że kiedy uczestnikom „wszczepiono” smutny nastrój, wskazywali, że mają więcej i poważniejsze objawy choroby.

Dzieje się tak, ponieważ ludzie o bardziej negatywnym nastroju są często bardziej wyczuleni na odczucia cielesne. Zatem każde zauważone odczucie, jakkolwiek niewielkie, będzie interpretowane jako większy powód do niepokoju.

Poszukiwanie pomocy medycznej

W związku z powyższym można by pomyśleć, że ludzie, którzy mają największą świadomość swojego ciała i zdrowia, zwykle udają się do specjalisty wcześniej. Jednak badania pokazują coś całkiem odwrotnego.

Wydaje się, że ludzie, którzy czują się gorzej emocjonalnie, postrzegają się jednocześnie jako mniej zdolni do zachowań prozdrowotnych. W rezultacie rzadziej idą do lekarza. To tak, jakby myśleli, że niewiele mogą zrobić, aby poczuć się lepiej.

Dodatkowo mogą przypisywać swoje objawy własnemu nastrojowi i opóźniać profesjonalną pomoc. Natomiast gdy dana osoba lepiej się czuje psychicznie, ma również większą motywację aby zachować zdrowie i zadbać o siebie.

Z drugiej strony wydaje się, że nastrój i poszukiwanie pomocy medycznej związane są z umiejętnością radzenia sobie z możliwymi negatywnymi wiadomościami. Udanie się do lekarza oznacza konfrontację z zagrożeniem, ponieważ osoba ta może otrzymać niepokojące wieści.

Gdy nastrój jest pozytywny, można lepiej poradzić sobie z otrzymanymi informacjami, ponieważ mamy więcej zasobów, aby stawić im czoła.

Zdrowe zachowania

Nastrój nie tylko wpływa bezpośrednio na nasze ciało i na postrzeganie choroby, ale również na to, jakie zachowania inicjujemy.

W tym sensie, kiedy jesteśmy w gorszym nastroju, zwykle jemy gorzej, spożywamy więcej alkoholu, uprawiamy mniej sportu itp. W rzeczywistości, w przypadku palenia tytoniu, większość palaczy wskazuje, że używa tytoniu do regulacji lub poprawy nastroju albo do zmniejszenia stresu.

Na ogół zachowania te mają działać jako regulatory, w pewien sposób kontrolując wpływ nastroju na zdrowie. Albo po to, abyśmy poczuli się lepiej fizycznie, albo by zmniejszyć negatywne uczucia. Nie ma więc wątpliwości, że zachowania te są bezpośrednio związane ze zdrowiem.

Dlatego, jeśli zwiększymy repertuar niezdrowych zachowań z powodu nastroju, pogorszy to nasze  zdrowie w perspektywie krótko- i długoterminowej.

Nastrój wpływa na zdrowie: co więc robić?

A zatem, biorąc pod uwagę to wszystko i wiedząc, że negatywne emocje są czasem nieuniknione, musimy ustanowić zdrowe nawyki.

Te nawyki, choć czasami zachmurzone nastrojem, zrekompensują niektóre negatywne skutki. Ponadto, chociaż nastrój jest zmienny, jeśli mamy szeroki repertuar zachowań związanych z radzeniem sobie, smutki będą mniej smutne, a ich skutki mniej uciążliwe.