Człowiek to jedyna istotna podejmująca wysiłek, by zrozumieć innych przedstawicieli swojego gatunku.Ułatwia to procesy socjalizacji i zwiększa szanse na przetrwanie w różnych okolicznościach dzięki wzajemnej pomocy.
W społeczeństwie rozumienie innych otwiera możliwość wizualizowania sytuacji z różnych perspektyw. Wspiera więc empatię i system wartości poszczególnych jednostek. Zrozumieć innych nie jest jednak łatwo.
Człowiek jako istota społeczna
Rozumienie innych zależy od wielu czynników. Nastrój, emocje, zmęczenie, stan zdrowia itp. wpływają na nasze usposobienie. Osoba w dobrym humorze chętniej otworzy się na innych. Z kolei człowiekowi drażliwemu przychodzić to będzie z trudnością.
Czasami spojrzenia i gesty zdradzają stany emocjonalne. Jednak zarządzanie mową ciała bywa trudne i bywa, że trzeba wprost zapytać, o co chodzi. Ta druga strategia często zawodzi, gdyż wiele osób ukrywa swoje uczucia lub kłamie na ich temat.
Empatia
Empatia odgrywa kluczową rolę w kwestii rozumienia innych. Przyjęcie czyjejś perspektywy i spojrzenia na sytuację otwiera drzwi do tego procesu.
Rozumienie innych wiąże się ze współodczuwaniem, przywoływaniem podobnych doświadczeń z własnego krajobrazu wewnętrznego i rozpoznawaniem różnic pomiędzy jednym punktem widzenia a drugim. Kluczem jest aktywne słuchanie i natychmiastowe reagowanie, które prowadzi do efektywnej komunikacji.
Dlaczego chcemy zrozumieć innych?
Ludzie przetrwali i wyewoluowali dzięki zdolności działania w grupie. Socjalizacja umożliwiła przetrwanie poprzez naukę i nabywanie kompetencji od innych.
Rozumienie innych to ważny aspekt dla rozwoju tych podstawowych zdolności. Pozwala ono zorientować się, kiedy konieczna jest reakcja i zastosowanie w praktyce mechanizmów chroniących grupę. Bycie ignorowanym i niezrozumianym przez resztę prowadzi do poważnych konsekwencji emocjonalnych i psychicznych.
Dlaczego tak trudno jest zrozumieć innych?
Skłonności i intencje ludzi bywają różne – nastrój i repertuar zachowań wpływają na przekazywane otoczeniu emocje. Jeśli na przykład jesteś na lotnisku i musisz spieszyć się do swojego wyjścia, przepychając się, by zdążyć na lot, czy komuś przeszkadzałoby twoje niecierpliwe zachowanie?
Zwykle zbiera się pewne informacje z otoczenia nie zwracając uwagi na inne. Rozumienie innych nie zawsze jest łatwym zadaniem. Opinia innych na temat okoliczności także ma znaczenie dla rozumienia konkretnych sytuacji i stanów emocjonalnych innych. Innymi słowy, otoczenie wpływa na zdolność do empatyzowania.
Rozumienie innych to ważna dla przetrwania człowieka i wspólnoty kwestia. Trudno jest jednak przyjąć czyjś punkt widzenia. Nawet zrozumienie własnych emocji potrafi bowiem stanowić problem.
Co więcej, opinie innych i okoliczność wpływają na obiektywny obraz sytuacji. Wówczas pomocna okazuje się empatia. Jako istoty społeczne mamy do czynienia z ciągłym ocenianiem innych, co jest nieuniknione.