Bycie logicznym i konsekwentnym a bycie przykładem – na czym to polega?

Bycie logicznym i konsekwentnym mogą być postrzegane jako cechy osobowości. Te przymioty odnoszą się do Twojego stanowiska wobec konkretnego problemu. Albo też stanowią też sposób na podejście do problemu będącego powodem rozumowania.

Ponadto skuteczne „prostowanie” istotnych życiowo myśli i doświadczeń ma pozytywny wpływ na Twoje zdrowie psychiczne.

Obecnie wielu ludzi uważa, że przywódcy i osoby publiczne dają przykład. Sieci społecznościowe promują materializację lub eksternalizację wartości, które są zasadniczo niewidoczne w inny sposób.

Możesz jednak ukryć materializację moralnie nagradzanych zachowań w określonym repertuarze wartości. W ten sam sposób możesz podejść do innych zachowań, które mogą być nieetyczne Twoim zdaniem. Na przykład przekazanie pieniędzy najbardziej potrzebującym może być działaniem podkreślające bycie logicznym i konsekwentnym.

Jednak znajdą się też tacy, którzy zakwestionują darowiznę z tego powodu, że ich zdaniem pieniądze te zostały pozyskane w sposób nieetyczny.

Ogólnie rzecz biorąc bycie logicznym, konsekwentnym i dawanie przykładu innym to postawy życiowe na pierwszy rzut oka podobne, ale w rzeczywistości jednak mocno różniące się od siebie. W naszym dzisiejszym artykule zaprezentujemy Ci podstawowe różnice między nimi! Zapraszamy zatem do lektury!

Bycie logicznym, konsekwentnym, bycie przykładem – czyli znaczenie kontekstu

Co to znaczy dawać przykład? Czy to coś, co zależy głównie od konkretnej materializacji? Być może zależy raczej od oceny zewnętrznej lub wcześniej ustalonego działania? Jeśli ktoś ma więcej zasobów i możliwości do dawania innym przykładu, czy jest dzięki temu lepszym wzorem do naśladowania?

Odpowiedź na te pytania brzmi oczywiście: nie. Dawanie przykładu innym ma o wiele więcej wspólnego z głównym znaczeniem pojęcia „spójności”.

Zgodnie ze Złotą Regułą, bycie logicznym i dawanie przykładu to „robienie innym tego, co chciałbyś, aby oni robili dla Ciebie”. Natomiast słowo „konsekwencja” ma etymologiczne pochodzenie z języka łacińskiego.

Oznacza ono w nim po prostu spójność, czyli harmonijne, wewnętrzne połączenie. Przypisuje ono jakość dla wewnętrznego i globalnego połączenia lub relacji między różnymi częściami osobowości.

Taka definicja podkreśla każdy wewnętrzny niuans w jego esencji pojęciowej. Wydaje się jednak, że „dawanie przykładu” nadaje większą wagę komponentowi zewnętrznemu. Chodzi tutaj o swoje zachowanie, tak jakby było ono warunkiem koniecznym lub wystarczającym.

Zatem zachowanie lub repertuar zachowań modelowych nie determinuje spójności. Wynika to z tego, że komponent poznawczy jest jednym z jego podstawowych warunków, takich jak ten odnoszący się do założenia wartości etycznych. Możesz docenić spójność poprzez związek między własnymi doświadczeniami i historią a swoimi myślami i decyzjami.

„Całość jest większa niż suma jej części składowych.”
-Arystoteles-

Prawda jest zawsze logiczna i konsekwentna

Zapominamy czasami o różnicy w niuansach dotyczących pojęcia spójności używanego w języku potocznym i stosujemy oba znaczenia zamiennie. Dzieje się tak również w filozoficznych badaniach dotyczących teorii spójności.

Według nich teoria ta nie jest z historycznego punktu widzenia doktryną monolityczną, ale że przybierała inne, znacznie różniące się od siebie formy na przestrzeni lat.

Koło Wiedeńskie (oryg. Wiener Kreis) badało teorię prawdy w oparciu spójność. W trakcie pracy tych filozofów okazało się, że jest to podejście o cechach konwencjonalistycznych. Teoria ta spotkała się z krytyką za jej wtórne myślenie. Inni badacze po prostu kwestionowali to, co zdaniem Koła Wiedeńskiego tak naprawdę oznaczało bycie logicznym i konsekwentnym.

Niemiecki filozof Moritz Schlick odniósł się bezpośrednio do krytyków tej teorii wskazując moment, gdy Otto Neurath i Rudolf Carnap opanowali koncepcję obejmującą bycie logicznym w ujęciu neopozytywistycznym. Ostrzegł zarazem, że jest to podejście mocno okrężne i nalegał na obecność etyki w pojęciu prawdy.

Spójność na podstawie psychologii procesów myślowych

W oparciu o psychologię procesów myślowych możesz nauczyć się pewnych prawidłowych form rozumowania. Ale jednocześnie także najczęstszych błędów dotyczących sposobu myślenia. Jeśli zastosujesz rozumowanie indukcyjne, jednym z tych błędów jest przekonanie, że prawdziwość przesłanek gwarantuje prawdziwość wniosku.

Natomiast błąd pojawia się również wtedy, gdy wyciągasz wnioski bez znajomości przesłanek, a może nawet wtedy, gdy je znasz, ale nie traktujesz ich z wystarczającą powagą.

Możesz zaobserwować te uprzedzenia na przykład w popularnych ostatnio zjawiskach społecznych, takich jak postprawda i populizm. To drugie jest przykładem kategorycznego rozumowania sylogistycznego. Wniosek wyciągany jest wtedy pomimo nieadekwatności głównej przesłanki wobec pomniejszych, co prowadzi do błędnych rezultatów i myśli.

Możesz uznać postprawdę za rodzaj formalnego i bezwarunkowego błędu. Jest ona określana jako potwierdzenie błędu wynikającego z tego rodzaju rozumowania. Pojawia się on wtedy, gdy weźmie się pod uwagę prawdziwe twierdzenie warunkowe i nieprawidłowo wyciągnie się wnioski przeciwne.

Pamiętaj zawsze o wkładzie Alberta Einsteina w tę kwestię. To właśnie on wspomniał o istnieniu ukrytych zmiennych (zanim podejmiesz decyzję, dokonasz oceny lub pomiarów). Według niego wyniki pomiarów powinny być przewidywalne.

Jeśli nie możesz ich przewidzieć, dzieje się tak tylko dlatego, że istnieją informacje lub czynniki, których nie znasz. To jedna z podstaw teorii ukrytych zmiennych.

Bycie logicznym, konsekwentnym oraz wpływ tej postawy na zdrowie fizyczne i psychiczne

Aaron Antonovsky, znany socjolog, zaproponował w 1987 roku pojęcie poczucia koherencji (oryg. Sense of Coherence – SOC) jako zmienną salutogenną. Zmienna ta pośredniczyła w ocenie zdrowia psychicznego w sytuacjach stresowych. Ten konstrukt został następnie potraktowany jako miara odporności.

Obecnie jest związany z poczuciem własnej wartości i lepszą odpornością na stres. Dodatnią wartość spójności badano także w ramach terapii typu konstruktywistycznego.

Naukowcy nazwali ją terapią koherencyjną. Co ciekawe, integruje ona wszystko to, co jest skuteczne w praktyce klinicznej psychologii. A jej cechy potwierdza także neurobiologia.

Spójna terapia osiąga skuteczne wyniki, interweniując w zablokowane doświadczenia emocjonalne. Integruje je ona z pamięcią badanej osoby, aby nadać jej świadome znaczenie. Innymi słowy, stara się przywrócić osobistą i globalną spójność z powrotem do świadomości pacjenta.

Ten globalny charakter, który obejmuje prawdę w postaci indywidualnego doświadczenia, jest główną cechą spójności lub konsekwencji. Prawda służy jako przewodnik do poruszania się po wybranej ścieżce.

Czasami jest ona ciemna, a czasem nie. Każda osoba ma inne doświadczenia i do pewnego stopnia jest świadoma rzeczywistości. Dlatego właśnie zamiast próbować podążać za konkretnym przykładem, powinieneś podążać za własnym kamieniem węgielnym. Jest nim, jak łatwo się domyślić, właśnie spójność.

Kilka słów tytułem podsumowania naszych dzisiejszych rozważań

Wartość, z jaką wiąże się bycie logicznym i konsekwentnym, jest swego rodzaju cechą niewidoczną. Ogólnie rzecz biorąc, wydaje się w ostatnich czasach, że stała się ona o wiele mniej zauważalna. Albo jest tak, albo po prostu bycie logicznym nie jest aż tak cenione jak rola wzoru do naśladowania, która jest o wiele bardziej zauważalna.

Jednak możesz być o wiele bardziej konsekwentny będąc niepozornym, niż ci, którzy głośno wygłaszają swoje racje lub starają się dawać przykład. Świadomość, że istnieje więcej rzeczywistości, niż można wywnioskować poprzez proste połączenie zewnętrzne, pozwoli Ci łatwiej zbliżyć się do prawdy.

Pozwoli Ci także rozwinąć większą otwartość umysłu i zrozumieć etyczne poczucie konsekwencji.