Źle ukierunkowana i nadmierna duma — jakie rodzi konsekwencje?

Dumni ludzie są zbyt pewni siebie. Wierzą, że tylko oni mogą zmienić świat. Nadmierna duma jest tym, co stale karmi ich wygłodzone ego.
Źle ukierunkowana i nadmierna duma — jakie rodzi konsekwencje?

Ostatnia aktualizacja: 13 grudnia, 2021

Bez wątpienia w pewnym momencie życia czułeś się dumny z czegoś, co zrobiłeś. Dlatego dowiesz się, jak to jest czuć się usatysfakcjonowanym ciężką pracą. Ta postawa jest pozytywna, a nawet zdrowa dla twojej samooceny i samoświadomości. Jednak po drugiej stronie medalu znajdują się ludzie, których charakteryzuje nadmierna duma.

Nadmierna duma sprawia, że ludzie wykorzystują swoje osiągnięcia (lub wiarę w nie) w zupełnie innym celu. W rzeczywistości ich domeną jest poniżanie innych i poczucie wyższości.

Można powiedzieć, że w wielu przypadkach duma ma pozytywną stronę. W rzeczywistości sama w sobie określa typ osobowości, który nie jest nieprzystosowany ani szkodliwy. Rzeczywiście, eksperci psychologii osobowości twierdzą, że rozwijanie zdrowego poczucia dumy jest pozytywne. To sposób na szanowanie siebie i zrozumienie, że zasługujesz na szacunek innych.

Jednak nie jest właściwe rozwijanie rodzaju dumy, z którą kojarzy się nadmierna samoocena. Dumy, pod wpływem której jednostki stawiają się ponad innymi, przekraczając tym samym granice szacunku i wykazując najbardziej jadowitą arogancję. Przyjrzyjmy się temu bliżej.

„Pycha poprzedza zniszczenie”.

-Ezop-

Nadmierna duma — jak się objawia?

Dumni ludzie są zbyt pewni siebie. Wszystko, co robią, wszystko, co mówią i wszystko, co myślą, jest według nich idealne. Prawdopodobnie spotkałeś w swoim życiu takie osoby. To ci przyjaciele, którzy nie są już przyjaciółmi, ponieważ uznali, że zrobiłeś im coś niewybaczalnego. To ci koledzy, którzy zawsze patrzyli na ciebie z góry, i ci członkowie rodziny, z którymi przestałeś rozmawiać, ponieważ traktowali cię w szkodliwy i przykry sposób.

Przyjrzyjmy się niektórym z najbardziej podstawowych cech nadmiernej dumy.

Dziewczyna rozmawia ze swoją przyjaciółką

Nadmierna duma a mechanizmy obronne

Ten fakt jest ciekawy. W rzeczywistości ludzie często nieświadomie ukrywają pewne fakty lub zdarzenia, które w pewnym momencie wywołały w nich jakiś rodzaj niepewności. Mogą to być błędy, które popełnili lub zniewagi ze strony innych w przeszłości.

Osoby takie bardzo często używają dumy do obrony. W efekcie podkreślają swoje osiągnięcia i sukcesy ponad osiągnięciami innych. Dzieje się tak, aby ich przeszłe lub obecne słabości nie zostały odkryte. Duma jest jak tarcza lub napierśnik, który maskuje ich poczucie niższości.

Carl Jung wyraził to, mówiąc, że „przez dumę zawsze się oszukujemy”. Odnosił się do roli samooszukiwania się jako środka ochrony przed lękiem przed rozpoznaniem własnych błędów i poniesieniem ich konsekwencji.

„Ponieważ twoja duma nie zgasła, jesteś karany bardziej”.

-Dante Alighieri-

Są nadwrażliwi, wszystko im przeszkadza i ich obraża

Nie rozmawiaj z tymi ludźmi o swoich osiągnięciach. Nie rozmawiaj z nimi o swoich zmartwieniach i nie wspominaj o swoich planach i celach. Dlaczego? Ponieważ dumna osoba zreinterpretuje każde takie działanie jako bezpośredni atak na jej własne ego. Każdą Twoją zaletę uzna za jako wyraźne zagrożenie. Rzeczywiście, osoby takie nie zawahają się zobaczyć cię jako rywala. Z pewnością poczują się urażeni wszystkim, co robisz lub mówisz.

Mają wielką potrzebę kontroli

Dumni ludzie muszą przejąć kontrolę w każdym scenariuszu, aby potwierdzić swoją wyższość. Na poziomie rodziny tego rodzaju zachowanie może być bardzo destrukcyjne. W rzeczywistości dumna osoba domaga się takiej absolutnej uwagi, w której nie można jej w niczym zaprzeczyć. Nikt nie może być ponad nimi ani w żaden sposób się wyróżniać.

Wykorzystują każdą okazję, by zabłysnąć

Wykorzystują każdą rozmowę lub okoliczności, aby podkreślić swoje zalety. To także ludzie, którzy nieustannie opowiadają o swoich przeszłych osiągnięciach, dobrych relacjach z pewnymi ważnymi postaciami oraz o tym, jak są doceniani w niektórych sektorach zawodowych. Stopniowo przejmują kontrolę nad rozmowami, kierując je wyłącznie do siebie. Jest to wyczerpujące i alienujące, jeśli znajdziesz się w centrum takiego zachowania.

Zwykle nie proszą o pomoc lub przebaczenie

Dumni ludzie wierzą, że są wspaniali i doskonali pod każdym względem. Dlatego wierzą, że mogą zrobić wszystko i że wszystko robią dobrze i po swojemu. W rzeczywistości osoba dumna uważa, że jej sposób działania jest zawsze tym najlepszym. Nie rozważa nawet innych możliwości. Z tego powodu osoby takie zwykle nie proszą o pomoc lub przebaczenie. To dlatego, że po prostu wierzą, że tego nie potrzebują.

Strzeż się nadmiernej dumy

Zaufanie do siebie jest dobre. Jednak w nadmiarze może sparaliżować pozytywne aspekty każdej sytuacji, nie pozostawiając ci szansy na poprawę. Rzeczywiście, zawsze warto zostawić trochę miejsca na wątpliwości i analizować to, co robisz. W ten sposób będziesz mógł się doskonalić i iść do przodu.

Pionki szachowe razem

Historycznie i z doktrynalnego punktu widzenia pycha jest postrzegana jako jeden z siedmiu grzechów głównych. Jest ku temu dobry powód. Pomyśl tylko, jak odpychający są ludzie, którzy mają tak przesadne opinie o sobie. Tych, którzy tylko opowiadają o swoich osiągnięciach i wciąż się wychwalają wobec innych. Są zarówno męczące, jak i szkodliwe.

Dumna osoba jest żywym przykładem wyrażenia, które mówi „najpierw ja, potem ja i ostatecznie ja”. Nie zapominajmy jednak, że duma jest potajemnie napędzana poczuciem niskiej samooceny i wstydu. W rzeczywistości osoby dumne naprawdę źle się czują ze sobą i rekompensują to, szukając sytuacji, w których czują się lepsze. Aby to osiągnąć, nie wahają się być zagorzałymi poszukiwaczami cudzych wad, a przez to najbardziej nieprzejednanymi niszczycielami cudzych zalet.

„Pyszny człowiek zawsze patrzy z góry na rzeczy i ludzi; i oczywiście tak długo, jak patrzysz w dół, nie możesz zobaczyć czegoś, co jest nad tobą”.

-Sokrates-

Ważne jest, aby nigdy nie osiągać tych skrajności. Najlepiej się przed tym strzec. Chroń się przed swoimi słabościami, błędami i nie pozwól, by szkodliwa, nadmierna duma przejęła kontrolę. Bo kiedy tak się dzieje, tracisz rozsądek, godność i ludzi, których kochasz.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Alonso, J. C. (2004). La psicología analítica de Jung y sus aportes a la psicoterapia. Universitas Psychologica3(1), 55-70.
  • Bailey 2nd, J. A. (2003). The foundation of self-esteem. Journal of the National Medical Association95(5), 388.

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.