Zawroty głowy. Któż z nas nie miał z nimi do czynienia choćby raz w ciągu życia? Milan Kundera mówi, że zawroty głowy nie stanowią strachu przed upadkiem. To raczej efekt głębi, która się przed nami otwiera i działa pociągająco, omamia i budzi w nas chęć upadku, przed którym jednocześnie bronimy się z wszystkich sił.
Zawroty głowy to rzeczywiście bardzo ciekawy temat. W dzisiejszym artykule przyjrzymy się mu z psychologicznego punktu widzenia. Bo chociaż mają one ścisły związek z naszą fizjologią, to wywierają złożone konsekwencje na naszej psychice.
Zabierz mnie, z lęku, tam gdzie zawroty głowy z rozsądkiem wyzwalają pamięć. Z lęku! Boję się zostać sam na sam z moim bólem.
-Gustavo Adolfo Bécquer-
Czym są zawroty głowy?
Zawroty głowy objawiają się uczuciem wirującego świata, które nie do końca można opisywać jako zamroczenie. Osoby, które mają z nim do czynienia rzeczywiście natomiast widzą jak otoczenie porusza się, czasem wiruje.
Przyczyny. Problemy związane z zawrotami głowy biorą swój początek w uchu środkowym i mogą wynikać z powstających czasem stanów zapalnych dotykających również umieszczone tam nerwy. Inne przyczyny wynikają na przykład z doznanych wcześniej uszkodzeń czaszki czy ze specyfiki przyjmowanych medykamentów.
Z drugiej strony, jeśli ktoś cierpi na centralne zawroty głowy, za ich powstawanie odpowiedzialny jest bezpośrednio mózg. W takim przypadku przyczynę stanowią czynniki takie jak przebyty udar, przyjmowane lekarstwa, choroba naczyniowa bądź nowotwór.
Niezależnie od tego z którym rodzajem być może mamy do czynienia, obydwa powodują powstawanie identycznych objawów. Takie, czy inne, przyczyniają się do tego, że odczuwamy wirowanie otaczającego nas świata, zakłócenia związane z przejściową utratą słuchu, zniekształconą percepcję dobiegających do nas dźwięków, bzyczenie czy piszczenie w uszach, podwójne wiedzenie, a nawet paraliż twarzy…
Istnieją również inne objawy. Wśród nich wymienić można trudności w artykułowaniu dźwięków, osłabienie, a także problemy z poruszaniem gałkami ocznymi.
Zawroty głowy – aspekty psychologiczne
Poza wieloma wspomnianymi objawami czysto fizycznymi, zawroty głowy produkują również te, które związane są bezpośrednio z naszą psychiką. Z czym się one wiążą? Objawy tak jak w przypadku tych czysto fizycznych, tak i tutaj są bardzo złożone i zróżnicowane. Listę występujących trudności sporządzili doktorzy tacy jak MR Clark, L. McKenna, M. Dieterich czy RG Jacob.
Psychogenne zawroty głowy
Brak poczucia bezpieczeństwa, niepokój czy depresja to tylko niektóre z objawów wywoływanych przez psychogenne zawroty głowy. I choć mogą nie stanowić najważniejszego czynnika tej przypadłości, to często są ze sobą powiązane, choć badania na ten temat nie są jak dotąd jednoznaczne.
Ataki paniki
Atak paniki nie zawsze jest łatwo odróżnić od objawów, które powodują zawroty głowy. Choć atak paniki może zostać wywołany przez różne czynniki i sytuacje, to również może wystąpić jako dalszy efekt pojawiających się zawrotów głowy.
W tym wypadku łatwo zauważyć kręcenie się w głowie, a także uczucie jakby się miało połączone z nagłym niepokojem. Atakowi mogą także towarzyszyć problemy z oddychaniem, palpitacje i nadmierna potliwość. Choć więc dana osoba myśli, że jest to przejściowa sytuacja, to w rzeczywistości przyczyną wszystkich symptomów pozostają zawroty głowy.
Uczucie niepokoju
Niepokój, zarówno zwykły, jak i chroniczny może z czasem przybrać postać czynnika wywołującego zawroty głowy. W tym kontekście podejmowanie decyzji w chwili, gdy występują nasilone zaburzenia, w dużej mierze mogą skomplikować występujące symptomy.
Zaburzenie somatyzacyjne
W tym przypadku mowa o problemie podłożu psychologicznym, powodowanym nie przez uporczywe zawroty głowy, ale przez nieprawidłowości łączące w sobie wiele symptomów występujących u danego pacjenta. Cierpi on na zawroty głowy, zmęczenie połączone z bólem głowy itp.
Depresja
Depresja to choroba, którą może wywołać jakakolwiek choroba chroniczna, z powodu na długo utrzymujący się stan. Zawroty głowy, zwłaszcza gdy są one uporczywe, zaliczają się do jednej z takich chorób. Nie należy więc wspomnianego problemu lekceważyć.
Zaburzenia równowagi
Innym złożonym problemem mogą się okazać zaburzenia równowagi. Opisał ją bliżej doktor Brandt, który zwrócił szczególną uwagę na to, że występuje ona u pacjentów, którzy znajdują się akurat w pozycji stojącej, przemieszczają się bądź wykonują jakąkolwiek inną czynność.
Epizody związane z tym problemem pojawiają się nagle, bez wcześniejszych symptomów, które mogłyby stanowić zapowiedź szybko nadchodzącej utraty równowagi. Mogą one rozwijać nastawienie skłaniające człowieka do unikania pewnych sytuacji. Tak właśnie rodzą się różnego rodzaju fobie, hipochondria i inne zachowania znajdujące swoje podłoże w psychologii.
Doświadczyłem uczucia wynikającego z zawrotów głowy, zupełnie jakby mnie rzucono z jednego świata w drugi, co wywoływało we mnie uczucie nakazujące przeczuwać szybko zbliżający się koniec świata
-Italo Calvino-
Jak zauważamy, uporczywych zawrotów głowy nie sposób nie sklasyfikować jako choroby. Bez odpowiedniej pomocy psychologicznej nie tylko wpłynie na nasz sposób poruszania się, ale również dotknie naszego mózgu. Nie zmienia to jednak faktu, że z pozytywnym nastawieniem, możemy pokonywać różne schorzenia psychologiczne i wieść życie w sposób kontrolowany.