Zauroczenie i cztery jego zasady według H. T. Reisa

Według psychologa i profesora Harry’ego T. Reisa wiele badań i prac naukowych pozwala nam ustalić cztery zasady, na jakich opiera się zauroczenie między dwojgiem ludzi. Te zasady to kolejno: podobieństwo, bliskość, wzajemność i stres.

Definicja tych czterech zasad definiujących zauroczenie opiera się na wynikach badania skoncentrowanego na relacjach międzyludzkich.

Każda z wymienionych powyżej czterech zasad definiujących zauroczenie mówi nam o jednym decydującym czynniku. Każdy z nich odnosi się bezpośrednio do identyfikacji innej osoby jako dla nas atrakcyjnej lub też nie. Wszystkie one łącznie pokazują nam, że umysł osoby tworzącej tego typu etykietę wywiera większy wpływ na ten proces, niż faktyczne cechy tej drugiej osoby.

Przyjrzymy się nieco bliżej tej ciekawej kwestii w naszym dzisiejszym artykule. Zapraszamy więc do jego lektury!

Cztery zasady definiujące zauroczenie

W rzeczywistości jest tak, że w wielu przypadkach trudno jest nam ustalić, co sprawia, że inna osoba jest dla nas atrakcyjna. Możemy nawet dokonać błędnego określenia stopnia tej atrakcyjności.

Aby lepiej zrozumieć ten mechanizm, psycholog Harry T. Reis zdefiniował cztery zasady przyciągania, które pomagają wyjaśnić tajemniczy magnetyzm, który mogą odczuwać między sobą dwie istoty ludzkie.

1. Zasada wzajemnego podobieństwa

Ta zasada wskazuje, że ludzie odczuwają pewnego rodzaju skłonność do tych osób, które są do nich podobne. Jest to stwierdzenie sprzeczne z bardzo popularną ideą, w myśl której „przeciwieństwa się przyciągają”. Wiele osób właśnie w to potoczne przekonanie usilnie wierzy. Jednak w rzeczywistości wydaje się, że ludzie preferują te osoby, które podzielają wraz z nimi te same zainteresowania, obawy lub motywacje.

Ta zasada opiera się na wynikach pracy Donna Byrne’a. Sformułował on tak zwane „prawo zauroczenia” w 1971 r. Prawo to dowodzi, że im większa liczba podobnych cech, tym większe i silniejsze będzie zauroczenie między dwojgiem ludzi.

Podobieństwo jest jedną z podstawowych zasad definiujących zauroczenie, z trzech zasadniczych powodów:

• Ci, którzy są do nas podobni, mają większą możliwość zweryfikowania tego, kim jesteśmy i naszego sposobu myślenia. Pozytywne wyniki takiej weryfikacji zapewniają nam poczucie satysfakcji.
• Podobieństwa potwierdzają nasze zainteresowania i gusta. Im więcej widzimy osób podzielających nasze fascynacje, tym bardziej uważamy, że są one ważne i cenne.

Podobieństwo ułatwia proces dzielenia się naszym środowiskiem z innymi bez konfliktów i poświęceń. Jeśli jedna osoba lubi teatr, a druga lubi długie spacery, w efekcie każda z nich będzie spędzać czas w głównej mierze osobno lub poświęcać się dla tej drugiej, biorąc udział w zajęciach, które jej się nie podobają.

Jeśli jednak ich gusta są podobne, poświęcenie takie nie będzie miało racji bytu. W efekcie obie strony będą spędzać ze sobą więcej czasu.

2. Zasada wzajemnej bliskości

Zasada bliskości definiująca zauroczenie określa, że bardziej prawdopodobne jest to, że zbudujemy więzy przyjaźni lub romantyczne relacje z ludźmi, dla których jesteśmy bliscy i którzy są bliscy nam. Dzielenie tego samego środowiska (rzeczywistego lub wirtualnego) nie tylko ułatwia wzajemne interakcje, ale ma też tendencję do zwiększania wzajemnej sympatii między ludźmi.

W eksperymencie badacze przedstawili grupie ochotników zdjęcia nieznanych im wcześniej osób. Następnie powtórzyli ten krok jeszcze dwa razy. W pierwszym przypadku pokazali im ponownie zdjęcia osób nieznajomych.

Za drugim razem zaprezentowali niektóre ze zdjęć, które pokazali już w pierwszej części. Pod koniec eksperymentu ochotnicy powiedzieli, że nieznajomi, których widzieli dwa razy, wydawali im się sympatyczniejsi od reszty.

Niemniej jednak, jeśli kontakt jest wyjątkowo ciągły lub zbyt długi, zauroczenie może zacząć działać na niekorzyść. To samo dzieje się w przypadku, gdy w danej relacji pojawia się początkowe uczucie nienawiści, ale mimo to nadal utrzymywana jest bliskość.

3. Zasada wzajemności

Kolejną z zasad budujących zauroczenie jest wzajemność. To właśnie ona wskazuje na to, że bardziej pociągają nas osoby, które naszym zdaniem nas akceptują. Innymi słowy, jesteśmy bardziej życzliwi dla tych, którzy według nas są dla nas także życzliwi.

Dzieje się tak, ponieważ poczucie akceptacji ze strony innych ludzi daje nam poczucie większego bezpieczeństwa, pewności i satysfakcji. Bycie akceptowanym przez innych napełnia nas pozytywnymi myślami o nas samych. Dlatego właśnie pociągają nas źródła takich uczuć.

Profesor Harry T. Reis stwierdził także , że zasada wzajemności wywiera na nas o wiele większy wpływ niż zasada podobieństwa. Krótko mówiąc, pociągają nas ludzie, którzy nas akceptują i traktują nas życzliwie, nawet jeśli nie mamy podobnych zainteresowań.

4. Zasada stresu i niepokoju

To najbardziej paradoksalna zasada definiująca zauroczenie. Zgodnie z nią ludzie czują się bardziej z nami związani, gdy znajdujemy się w okolicznościach, które wywołują ogólnie rzecz biorąc niepokój i stres.

Na przykład, jeśli nagle podczas rejsu jachtem po oceanie pojawia się koło nas rekin, kapitan tej jednostki może uznać nas za bardziej atrakcyjnych. Jeśli damy się namówić komuś na skok ze spadochronem i go razem z nim wykonamy, prawdopodobnie polubimy go o wiele bardziej, niż wcześniej.

Ten mechanizm wyjaśnia, dlaczego szukamy większej liczby kontaktów społecznych w warunkach, w których czujemy się przestraszeni lub zagrożeni. Obecność innych ludzi pozwala nam czuć się bezpiecznie. W rezultacie nawiązujemy z nimi pozytywną więź.

Podsumowując, jeśli chodzi o zauroczenie, to jest z nim związane coś, o czym musimy zawsze pamiętać. Wszystkie te zasady mówią o wzajemnym pociągu odczuwanym przez dwie osoby, ale nie o uczuciach czy miłości. Oznacza to, że czynniki te wpływają na pewną początkową harmonię z innymi ludźmi, ale nie określają jakości ani głębi związku.