Samotność a spektrum psychozy - jaki jest między nimi związek

Samotność może mieć druzgocący wpływ na przeciętnego człowieka. Jak to wpływa na osoby z psychozą? Dowiedz się tutaj.

Napisane i zweryfikowane przez psycholog Gorka Jiménez Pajares.

Ostatnia aktualizacja: 30 kwietnia, 2023

Niechciana samotność może pozbawić nas nadziei. Osoby ze spektrum psychozy są jeszcze bardziej podatne na jej doświadczanie. Dla nich skutki samotności mogą być naprawdę bolesne.

Samotność zwykle oznacza odosobnienie. Działa jak nożyce, które przecinają nici łączące nas z innymi ludźmi. Pozbawia nas wszystkiego, co może nam zapewnić solidny krąg wsparcia.

Niechciana samotność

Gabriel García Márquez powiedział, że „niechciana samotność zatruwa serce”. Słowa te wydają się być prawdziwe. Samotność jest problemem zdrowia publicznego w dużej części populacji, zwłaszcza w krajach bardziej rozwiniętych. Co więcej, pomimo swojej powagi, problem ten jest często ignorowany.

Skutki samotności dla ciała i umysłu są katastrofalne (Luo i in., 2012). Osoby samotne częściej cierpią na depresję, przedwcześnie umierają lub rozwijają objawy ze spektrum psychotycznego.

Jak wspomnieliśmy wcześniej, osoby z zaburzeniami psychotycznymi silniej odczuwają samotność. Często wykazują zubożone struktury społeczne, ponieważ ich sieci społeczne są kruche, a bardzo często wręcz nie istnieją.

Jest to szary krajobraz, z którym na co dzień stykają się osoby ze spektrum psychozy (co najmniej jeden procent światowej populacji). Dowody sugerują, że ośmiu na dziesięciu pacjentów było w tej sytuacji (Lim i in., 2017). To duszące i przygnębiające doświadczenie.

Porażka społeczna

Hipoteza porażki społecznej zakłada, że trudności społeczne są czynnikiem ryzyka zaburzeń ze spektrum psychotycznego (Hawkley i in., 2010). Eksperci odkryli również powiązania między tą emocją a następującymi elementami (Lim i in., 2018):

• Paranoja.
• Objawy negatywne.
• Negatywne przekonania na temat świata.

W tym szczególnym kontekście poczucie osamotnienia często wiąże się z objawami pozytywnymi, czyli symptomami odczuwania lub doświadczania czegoś przez jednostkę. Są to halucynacje i urojenia. Ponadto zbadano relacje tych osób z innymi, na przykład w mediach społecznościowych (głównie z rodziną i przyjaciółmi. Wyniki nie były zbyt pocieszające.

Wydaje się, że osoby z psychozą, które nawykowo i w brutalny sposób doświadczają samotności, mają przyjaciół, którzy również są samotni. Sugeruje to, że samotność jest „lepką” emocją, która jak magnes przyciąga innych ludzi będących jej więźniami.

Zgodnie z teorią indukcji samotność działa jak „czarna dziura”, która wpływa na poziom osamotnienia osób, z którymi osoba cierpiąca wchodzi w interakcje, zasilając tę emocję i zwiększając ją (Cacciopo i in., 2009).

Wpływ samotności na spektrum psychozy

W kontekście psychotycznym konsekwencje tej niszczącej emocji są odtwarzane wykładniczo. Istnieje wiele badań, które analizują ten związek. Dzisiaj skupimy się na badaniu przeprowadzonym przez dr Michelle H. Lim (2018). Stwierdza ona, że:

• Samotność jest ściśle związana z halucynacjami słuchowymi.
• Emocja ta powoduje piętno. Pacjenci zgłaszają, że czują się mniej wspierani społecznie. Często są postrzegani jako niekompetentni.
• Czują się bardzo niezadowoleni z życia. Wynika to z faktu, że cierpią na objawy psychotyczne, a także poczucie beznadziejności.
• Jednostki często bywają w szpitalu. Jeśli mają niewielką sieć społecznościową lub nie mają jej wcale, mogą pomyśleć, że jedyne, co im pozostaje, to opieka pracowników służby zdrowia.
• Samotność zwielokrotnia ryzyko cierpienia na różne jednostki kliniczne. Może to być na przykład depresja i zachowania samobójcze.
• Kiedy ludzie dostrzegają wokół siebie wsparcie i rozległe sieci przyjaciół, ich poziom dobrego samopoczucia wzrasta. Dlatego też ciekawe byłoby, gdyby metody leczenia skupiały się na promowaniu ich społecznego świata.
• Tak długo, jak chorzy nadal doświadczają wysokiego poziomu samotności, jest mało prawdopodobne, że ich stan się poprawi. Powrót do zdrowia wiąże się z dużymi sieciami wsparcia. To one mają potencjał, aby zmniejszyć poczucie samotności.

Samotność, niepokój i spektrum psychotyczne

Oprócz wyżej wymienionych objawów depresyjnych, istnieje więcej powiązań różnych zaburzeń z samotnością. Samotność może być motorem, który prowadzi osobę cierpiącą na psychozę do doświadczania wysokiego poziomu lęku. To z kolei wiąże się z urojeniami paranoicznymi.

Jak wspomnieliśmy wcześniej, skutki samotności mogą być bolesne. Może tak być nawet u osób, które nie są w spektrum.

Z perspektywy społeczeństwa musimy przeanalizować piętno cierpiących. Specjaliści ds. zdrowia psychicznego mogą im pomóc poprzez metody promujące tworzenie szerokich, bogatych i funkcjonalnych sieci społecznych. Mogą one zahamować i powstrzymać samotność osoby cierpiącej przed nasileniem i dręczeniem.