Psychologia to nauka, która powstała na gruncie potrzeby poznania i zrozumienia istoty ludzkiej. Z czasem rozwinęły się różne specjalizacje, których jest coraz więcej w zależności od obszaru badań, na którym się koncentrują. W tym kontekście wyjaśnimy więc czym się różni psychologia kliniczna od neuropsychologii.
Wraz z pojawieniem się różnych podejść wzrosła także specjalizacja i liczba pytań, na które szukamy odpowiedzi. Dlatego w tym artykule postaramy się pokazać czym się różni psychologia kliniczna od neuropsychologii.
Psychologia kliniczna
Wiele osób uważa, że psychologia kliniczna pojawiła się w 1896 roku za sprawą Lightnera Witmera, kiedy założył pierwszą klinikę psychologiczną. Założenie tej nowej jednostki służby zdrowia zbiegło się również z założeniem Amerykańskiego Towarzystwa Psychologicznego, znanego obecnie jako APA.
Początkowo celem psychologii klinicznej było poszukiwanie wewnętrznych cech lub czynników, które prowadzą ludzi do rozwoju stanu psychopatologicznego. W tym celu badano nie tylko sam stan pacjenta, ale także czynniki kontrolujące i interweniujące w tego typu zachowaniach.
Zgodnie z tym założeniem to podejście do psychologii skupiało się więc na badaniu tego, co „nienormalne”. Dlatego też jej zakres rozwinął się w dziedzinie wyjaśniania i leczenia tych zachowań, które oceniano jako zaburzone.
Z upływem czasu, centralne miejsce w psychologii klinicznej zaczęło zajmować nie tylko wyzdrowienie ale także zapobieganie rozwojowi chorób psychicznych. I w końcu rozpoczęto prace nad technikami, które mają zapobiegać rozwojowi patologii poprzez nauczanie zdrowych nawyków psychicznych.
Ponadto, rozpoczęto także wdrażanie tak zwanej „terapii doradczej”. W ramach tej praktyki uczy się ludzi, jak skutecznie rozwiązywać swoje problemy, podkreślając sytuacje, które mogą wystąpić w ich codziennym życiu. W rezultacie zaczyna się udzielać wsparcia emocjonalnego.
Neuropsychologia
Neuropsychologia formalnie pojawiła się na początku XX wieku za sprawą A.R. Luria. W swoich badaniach opracował on techniki badawcze zachowania osób z pewnym rodzajem uszkodzenia centralnego układu nerwowego.
Badania te pozwoliły neurologom na posiadanie wystarczających danych, aby zlokalizować miejsce i zasięg urazu. To z kolei pozwalało na znalezienie najlepszej procedury dla interwencji lekarza.
Zgodnie z tą zasadą praca neuropsychochologii koncentruje się na osobach, które mają pewne uszkodzenie mózgu, które prowadzi do zmiany funkcji poznawczych. Dlatego podejście to ma na celu ocenę i rehabilitację funkcji poznawczych i behawioralnych.
Obecnie neuropsychologia pracuje nie tylko z ludźmi, którzy doznali obrażeń, ale także z dziećmi, które mają trudności w rozwoju nerwowym.
Czym się różni psychologia kliniczna od neuropsychologii w warunkach klinicznych?
Zasadniczo psychologia kliniczna służy do diagnozowania i leczenia problemów emocjonalnych, osobowościowych i behawioralnych. Dlatego odpowiada za pracę nad problemami, takimi jak depresja czy lęk. Może także dostarczyć narzędzia zarządzania zaburzeniami behawioralnymi, takimi jak nadpobudliwość.
W dziedzinie zapobiegania psychologia kliniczna odpowiada za nauczanie takich umiejętności, jak:
- Strategie radzenie sobie w złożonych sytuacjach.
- Umiejętności społeczne.
- Zrozumienie i kontrola emocji
Wszystko po to, aby osoba nauczyła się poznawać siebie i potrafiła odpowiednio rozwijać umiejętności społeczne i poznawcze. W rezultacie, dzięki temu będzie mogła poprawić jakość życia.
Różnica między psychologią kliniczną a neuropsychologią polega na ich roli w warunkach klinicznych. Neuropsychologia odpowiada bowiem za ocenę funkcji poznawczych i emocjonalnych związanych z zaburzeniami mózgu. Opracowuje także procesy rehabilitacji wyższych funkcji, aby osoba mogła rozwinąć autonomię i utrzymać jakość życia.
Dlatego neuropsycholog zwykle koncentruje się na osobach mających problemy z: pamięcią, uwagą, praksjami, gnozją, mową i funkcjami wykonawczymi. Podobnie bada również aspekty poznawcze związane z chorobami psychicznymi, takimi jak schizofrenia lub zaburzenie obsesyjno-kompulsywne.
W ramach rehabilitacji dochodzi zarówno do odzyskania uszkodzonych funkcji jak i ich stymulacji, aby mogły się prawidłowo rozwijać. Ponadto, należy znaleźć strategie kompensujące funkcje, których już nie można odzyskać.
Czym się różni psychologia kliniczna od neuropsychologii w badaniach?
Obecnie jedna z linii badań w psychologii klinicznej koncentruje się na pogłębianiu i zrozumieniu zaburzeń psychopatologicznych. Ma to na celu znalezienie różnic między ludźmi, których zachowania spełniają wymogi społeczeństwa, a tymi, którzy tego nie robią.
Podobnie, psychologia kliniczna próbuje głębiej zrozumieć i opracować teorię rozwoju osobistego jednostek. Dlatego jej kierunki badań są zorientowane na czynniki, które mogą predysponować osobę do rozwoju zaburzenia emocjonalnego.
Innym przedmiotem badań jest również psychoterapia. W tym przypadku naukowcy chcą znaleźć narzędzia, które usprawnią diagnozowanie i leczenie zaburzeń emocjonalnych. W związku z tym chcą opracować instrumenty, które będą bardziej precyzyjne i dostosowane do każdego z zaburzeń.
Natomiast neuropsychologia koncentruje swoje badania na różnych aspektach. Z jednej strony zaczyna współpracować z neuronauką poznawczą. Ma to na celu zrozumienie roli wyższych funkcji poznawczych w rozwoju patologii psychiatrycznej i psychologicznej.
Ma również pomóc w opracowaniu strategii skuteczniejszego powrotu do zdrowia po tych zaburzeniach.
Ponadto badania neuropsychologiczne koncentrują się na zrozumieniu konsekwencji, jakie mają pacjenci na skutek trudności w rozwoju neurologicznym. Tak więc badania skupiają się na patologiach, które, jak wykazano, są związane z trudnościami w rozwoju mózgu, takimi jak autyzm i ADHD.
Wreszcie przedmiotem zainteresowania tej nauki jest rehabilitacja neuropsychologiczna. W tej dziedzinie neuropsychologowie chcą zintegrować coraz więcej narzędzi technologicznych w celu lepszego dostosowania terapii do rzeczywistości.
Zastosowanie tych instrumentów ma na celu poprawę wyników, ponieważ można rozwijać działania znacznie bardziej zbliżone do codziennego życia pacjenta.
Wniosek
Ważne jest, aby wyjaśnić, że te dwie specjalizacje, mimo że są różne, uzupełniają się zarówno w praktyce klinicznej, jak i w badaniach. Odpowiednie rozpoznanie i leczenie każdego rodzaju choroby psychicznej lub neuropsychologicznej musi uwzględniać perspektywę obu specjalizacji.
Oznacza to, że psychologia kliniczna i neuropsychologia wzajemnie się uzupełniają, aby osiągnąć cel polegający na zapewnieniu pacjentowi autonomii i jakości życia.
Mimo to istnieją różnice między psychologią kliniczną a neuropsychologią. Należy zrozumieć, że każda z nich specjalizuje się w innych warunkach klinicznych. Oznacza to, że psychologia kliniczna zajmuje się zaburzeniami emocjonalnymi i behawioralnymi. Natomiast neuropsychologia koncentruje się na deficytach poznawczych i uszkodzeniach mózgu.
Wreszcie, badania każdej specjalizacji podążają różnymi ścieżkami, koncentrując się na aspektach istotnych dla każdej z nich. Jednak postępy w obu dziedzinach pomogą znaleźć lepsze narzędzia lub wyjaśnienia wielu aspektów związanych ze zdrowiem psychicznym.
Bibliografia
Wszystkie cytowane źródła zostały dokładnie sprawdzone przez nasz zespół, aby zapewnić ich jakość, wiarygodność, trafność i ważność. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i posiadającą dokładność naukową lub akademicką.
- Anacona, C. y Guerrero-Rodríguez, S. (2012). Tendencias de proyectos de investigación en psicología clínica en Colombia. Psicología desde el Caribe, 29(1), 176-204.
- Campos, M. R. (2006). La neuropsicología: Historia, conceptos básicos y aplicaciones. Revista de neurología, 43(1), 57-58.
- Moreno, J. (2014). Psicología clínica: Revisión contextual y conceptual. Revista Electrónica Psyconex, 6(9), 1-20.
- Verdejo, A y Tirapu, J. (2012). Neuropsicología clínica en perspectiva: Retos futuros basados en desarrollos presentes. Revista de Neurología, 54(3), 180-186.