Nauka oparta na ruchu (MBL) i korzyści z niej płynące
Tradycyjnie proces nauczania i uczenia się w placówkach oświatowych odbywa się w sposób bierny. Sale lekcyjne są pełne dzieci będących biernymi odbiorcami informacji. Ten styl pedagogiczny ma jednak istotne wady i ograniczenia dotykające wszystkich uczniów, a w szczególności dla osób z mniejszości narodowych. Dlatego warto poznać niektóre alternatywy, takie jak nauka oparta na ruchu (MBL).
Niektóre szkoły wprowadziły już pewne ulepszenia w zakresie bardziej aktywnej formy nauki, takie jak implementacja aktywnych impulsów. Są to przerwy między jednym tematem a drugim – krótkie okresy ruchu, które pomagają dzieciom oczyścić głowę i aktywować ich ciała i umysły. Jednak metoda, o której mówimy w tym artykule, idzie dalej i integruje ruch jako podstawową część procesu uczenia się.
Nauka oparta na ruchu (MBL)
Ta innowacyjna metoda zwalcza niektóre z głównych trudności występujących w klasie. Wielu nauczycieli ma na przykład do czynienia z dziećmi, które nieustannie wiercą się na krzesłach, przyjmują niewłaściwą postawę, rozmawiają, rozpraszają się lub przestają zwracać uwagę. Pozostawanie statycznym i biernym nie jest dla nich naturalnym zachowaniem. Co więcej, do poprawy ich rozwoju poznawczego i wyników w nauce niezbędne jest wykonywanie odpowiednich ćwiczeń.
Dlatego propozycją uczenia się opartego na ruchu jest porzucenie siedzącej kultury w klasie, wyciągnięcie dzieci zza biurek i umożliwienie im odgrywania aktywnej roli w procesie uczenia się. W efekcie uczą się poprzez działanie i interakcję ze środowiskiem i ludźmi. Co najważniejsze, uczą się poprzez ruch ciała.
Korzyści płynące z uczenia się opartego na ruchu
Chociaż przywykliśmy do tradycyjnych metod nauczania i MBL może wydawać się dziwną lub szaloną propozycją, jest ona skuteczna. Jej główne zalety to:
1. Pomaga walczyć z siedzącym trybem życia i otyłością dziecięcą
Obecnie panuje prawdziwa epidemia otyłości u dzieci. Od 35 do 40 procent nieletnich ma do pewnego stopnia nadwagę. Dzieci coraz częściej mają siedzący styl życia.
MBL pomaga odwrócić ten trend. Sprzyja to nie tylko fizycznemu, ale i psychicznemu zdrowiu nieletnich. Badania dowiodły, że ćwiczenia fizyczne pomagają dzieciom z nadwagą poprawić zdolność myślenia i umiejętności matematyczne.
2. Poprawia uwagę i kontrolę impulsów
Jedną z grup, która ma największe trudności z przystosowaniem się do siedzącego trybu zajęć, są dzieci z zespołem nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (ADHD). Szczególnie skomplikowane jest dla nich regulowanie uwagi i kontrolowanie impulsów. Ruch może być w tym przydatny.
Badania sugerują, że aktywność fizyczna ułatwia dzieciom skupienie uwagi, koncentrację i myślenie, a także przełączanie się między zadaniami. Stwierdzono, że dokładność reakcji i przetwarzanie bodźców (po ćwiczeniach) poprawiły się zarówno u dzieci zdrowych, jak i dzieci z ADHD. Ponadto w obu grupach poprawiły się wyniki w zakresie czytania i arytmetyki.
3. Pobudza procesy poznawcze
Ćwiczenia i ruch poprawiają również inne procesy umysłowe, takie jak kreatywność, percepcja, pamięć, zdolności werbalne i rozwój poznawczy. Aktywność fizyczna może nawet promować poprawę ilorazu inteligencji i wyników w nauce.
4. Sprzyja efektywniejszemu uczeniu się
Wreszcie (i jest to niewątpliwie najbardziej poszukiwany cel w szkołach), MBL ułatwia uczniom konsolidację informacji.
Z jednej strony wynika to z aktywnej roli przypisanej dziecku, które może wchodzić w interakcję z informacjami, generując w ten sposób znaczące uczenie się. Jednak wynika to również z faktu, że aktywność fizyczna sprzyja plastyczności synaptycznej i wzrostowi neuronów w hipokampie. Jest to obszar mózgu związany z pamięcią i uczeniem się.
Jak zastosować naukę opartą na ruchu w klasie
Korzyści z tej metody edukacyjnej są niezaprzeczalne. Jednak stosowanie jej na co dzień w klasie jest wyzwaniem. Nauczyciel musi być w stanie wzbudzić zainteresowanie uczniów i zachęcić ich do angażowania swoich ciał w znaczące działania, które pozwolą im odkrywać, manipulować i wchodzić w interakcje.
Kreatywność jest kluczem do osiągnięcia tego celu. Propozycje mogą obejmować opcje tak proste, jak pauzy w pozycji stojącej lub w ruchu swobodnym, a także bardziej złożone. Na przykład:
- Tworzenie sali gimnastycznej w klasie o tematyce zgodnej z przedmiotem, którego aktualnie uczą się uczniowie.
- Wręczenie każdemu uczniowi kartki papieru (z jakimś terminem lub definicją) i poproszenie ich, aby rozejrzeli się po sali w poszukiwaniu kogoś, kto ma kartkę dopasowaną do ich kartki.
- Wymyślanie konkursu, w którym, aby odpowiedzieć, muszą wykonać ruchy. Na przykład skakanie oznacza „tak”, a kucanie oznacza „nie”.
Powyższe to tylko kilka sugestii, ale opcje są różnorodne. Kluczem jest to, aby uczniowie nie pozostawali w pozycji siedzącej i angażowali swoje ciała w naukę. Ponadto zajęcia powinny być sensowne i interesujące.
Pomimo nakładu pracy związanego z zaprojektowaniem tego typu zajęć edukacyjnych, niewątpliwie mają one pozytywny wpływ na proces uczenia się oraz zdrowie fizyczne, psychiczne, emocjonalne i społeczne nieletnich.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- Davis, C. L., Tomporowski, P. D., McDowell, J. E., Austin, B. P., Miller, P. H., Yanasak, N. E., … & Naglieri, J. A. (2011). Exercise improves executive function and achievement and alters brain activation in overweight children: a randomized, controlled trial. Health psychology, 30(1), 91.
- Pontifex, M. B., Saliba, B. J., Raine, L. B., Picchietti, D. L., & Hillman, C. H. (2013). Exercise improves behavioral, neurocognitive, and scholastic performance in children with attention-deficit/hyperactivity disorder. The Journal of pediatrics, 162(3), 543-551.
- Sattelmair, J., & Ratey, J. J. (2009). Physically Active Play and Cognition: An Academic Matter?. American journal of play, 1(3), 365-374.
- Sibley, B. A., & Etnier, J. L. (2003). The relationship between physical activity and cognition in children: a meta-analysis. Pediatric exercise science, 15(3), 243-256.