Jak odrzucenie wpływa na twój mózg

Odrzucenie może być bardzo bolesne. Nie ma znaczenia, czy doświadczasz go od ludzi, których kochasz, czy też tych, których dopiero poznałeś. Jeśli kiedykolwiek zastanawiałeś się, dlaczego nie możesz uniknąć tych nieprzyjemnych emocji, będziesz zainteresowany tym, co tak naprawdę dzieje się w twoim mózgu, gdy spotykasz się z odrzuceniem.

Wygląda na to, że nie wszystko jest pod kontrolą. Oczywiście sposób, w jaki interpretujesz sytuację i sposób, w jaki zdecydujesz się zareagować, określi zakres jej wpływu na ciebie. Jednak wydaje się, że twój mózg postrzega i reaguje na odrzucenie społeczne w taki sam sposób, jak na ból fizyczny.

Znaczenie odrzucenia społecznego

Byłoby wspaniale, gdybyś był odporny na odrzucenie. Wyobraź sobie przez chwilę, że nie zostałeś wybrany podczas rozmowy kwalifikacyjnej. Albo poczułeś się odizolowany od swoich przyjaciół, czy też może twoja miłość nie została odwzajemniona przez potencjalnego partnera. Jednak nic z tego nie sprawiło, że poczułeś się źle. Czyż życie nie byłoby o wiele łatwiejsze?

W rzeczywistości jednak, jako istota ludzka, jesteś stworzony tak, by szukać akceptacji grupy. Jest to adaptacja ewolucyjna, wywodząca się z naszej przeszłości jako łowców i zbieraczy, kiedy dosłownie potrzebowaliśmy innych, aby przeżyć. Biorąc pod uwagę fakt, że ostracyzm był synonimem śmierci, opracowaliśmy system ostrzegania przed ryzykiem marginalizacji. Dziś nadal doświadczamy tego, kiedy jesteśmy odrzuceni.

Jak odrzucenie wpływa na twój mózg

Przeprowadzono różne badania, które badały ten interesujący mechanizm zachodzący w mózgu. Poniżej podsumowujemy najważniejsze wnioski:

Odrzucenie społeczne boli

Kiedy spotykasz się z odrzuceniem, czujesz się bardzo źle, zarówno psychicznie, jak i emocjonalnie. Ból może być tak intensywny, że wydaje się prawie fizyczny i namacalny. Jeśli kiedykolwiek ci się to przydarzyło, musisz wiedzieć, że dzieje się to nie tylko w twojej wyobraźni. W rzeczywistości badanie przeprowadzone przez University of Michigan (USA) pod kierownictwem Ethana Krossa wykazało, że odrzucenie społeczne aktywuje te same obszary mózgu, co ból fizyczny.

Wiadomo już było, że za doświadczenie odrzucenia odpowiada ta sama sieć regionów mózgu, które aktywują odczuwanie bólu. Jednak te nowe odkrycia poszły dalej, wykazując, że nawet obszary związane z czuciową składową bólu są aktywowane, jeśli tylko odrzucenie jest dostatecznie intensywne. Innymi słowy, bycie odrzuconym naprawdę boli.

Aktywcja układu opioidowego

Badania dotyczące reakcji organizmu na odrzucenie również potwierdzają poprzednie odkrycie. Kiedy doznasz urazu fizycznego lub odczuwasz ból, twój mózg aktywuje naturalny system przeciwbólowy, uwalniając endogenne opioidy. Ma to na celu złagodzenie cierpienia.

Niedawne badanie wykazało, że te substancje są również uwalniane w sytuacjach niepokoju społecznego i izolacji. Co ciekawe, zjawisko to występuje nie tylko u ludzi, ale także u zwierząt. Kiedy te substancje są uwalniane do przestrzeni międzyneuronalnej, sygnały bólowe są osłabiane.

To jednak nie wszystko. To samo badanie wykazało, że osoby, które uzyskały wyższe wyniki w zakresie odporności (na podstawie kwestionariusza osobowości), uwalniały większą ilość opioidów podczas doświadczania odrzucenia społecznego. To może wyjaśniać, dlaczego osobom tym łatwiej jest przejść przez przeciwności losu i wyjść z nich zwycięsko.

Odkrycia te są również interesujące pod względem zrozumienia zaburzeń, takich jak depresja i fobia społeczna. W rzeczywistości możliwe jest, że u tych osób naturalny system znieczulenia nie działa tak skutecznie. Z tego samego powodu stres społeczny i negatywne interakcje mają na nie większy wpływ.

Zjawisko to przypomina uzależnienie

Zaobserwowano też, że odrzucenie lub utrata ukochanej osoby może generować reakcje podobne do reakcji uzależnienia. Jak potwierdzono w tym badaniu, dzieje się tak, ponieważ miłość i namiętność aktywują układ nagrody w mózgu. Jest to obszar związany z motywacją, zyskiem/stratą, pragnieniem i regulacją emocji.

Te same regiony mózgu angażują się w rozwój uzależnień (między innymi od kokainy i innych substancji). Dlatego zrozumiałe jest, że osoba odrzucona przejawia silne poczucie dyskomfortu, pragnienia lub ciągłego poszukiwania ukochanej osoby, a także różne zachowania obsesyjne. Powiązanie jest jednoznaczne.

Odrzucenie to nie wyrok

Jak widać, odrzucenie (i związane z nim cierpienie) ma interesujące neurologiczne powiązania. To, co dzieje się w mózgu, gdy zostajesz odrzucony, jest prawdziwe i pomaga zrozumieć, dlaczego czujesz się tak, jak się czujesz. Nie oznacza to jednak, że nie możesz nic z tym zrobić.

W rzeczywistości panujesz nad swoimi przekonaniami i sposobem, w jaki interpretujesz wydarzenia. Możesz zadbać o działania takie jak rozwijanie odporności i nabywanie skutecznych strategii radzenia sobie w danej sytuacji. Bez wątpienia odrzucenie boli, ale to od Ciebie zależy, czy złagodzisz ten dyskomfort i nauczysz się, jak sobie z nim radzić.