Czym charakteryzuje się elastyczny umysł? W jaki sposób osoba posiadająca elastyczny umysł podchodzi do codziennie pojawiających się w życiu problemów? Jak różni się w tym kontekście od innych ludzi? To niezwykle ciekawe zagadnienia. Warto poświęcić im nieco więcej uwagi, przyjrzeć się im z bliska.
No więc o kim w rzeczywistości można powiedzieć, że posiada w pełni elastyczny umysł? Kwestia ta zależy od wielu czynników. Między innymi trzeba wziąć pod uwagę fakt, że do wielu życiowych kwestii podchodzimy w zupełnie różny sposób. Zależy to od naszych oczekiwań, nabytego doświadczenia życiowego, wyznawanych wierzeń czy dominujących stanów emocjonalnych.
Wszystkie wymienione powyżej czynniki sprawiają, że osoby mające elastyczny umysł znacznie lepiej funkcjonują w relacjach z innymi. Brak elastyczności pod względem stanowi cechę charakterystyczną osób, które nie lubią zmieniać zdania. Zazwyczaj nie odczuwają też potrzeby przygotowywania planu B na wszelki wypadek. Już samo to zakładałoby przecież jakąkolwiek zmianę w planie początkowym.
Po drugiej stronie znajdują się natomiast ci, którzy potrafią patrzeć na sprawy krytycznym okiem, cechują się otwartością i są zawsze otwarci na ewentualne zmiany. Zwłaszcza jeśli uznają, że istnieją uzasadnione powody, by je wprowadzić. Według Waltera Riso, siła charakteryzująca elastyczny umysł polega na tym, że w obliczu przeciwności potrafimy się realizować bez wyrządzania szkody sobie i innym.
Riso uważa, że osoba potrafiąca sobie na krytykę, sprawiedliwa i uczciwa tworzy otwarty i zdrowy styl życia. Ponadto generuje mniejszy poziom stresu, jest bardziej szczęśliwa i mniej agresywna. Co ciekawe, wspomniane korzyści nie tylko odnoszą się do niej samej, ale również dotyczą jej najbliższego otoczenia.
Utrzymuj otwarty elastyczny umysł, prawdziwa nauka zaczyna się od obserwacji
-Brian Weiss-
Osoby o ciasnych poglądach nie są odporne na stres!
Osoby ciasne w swych poglądach niemal automatycznie wybierają to, co pasuje do ich wierzeń. Ignorują przy tym mnóstwo pożytecznych informacji, z których inni w tym samym czasie zrobili by dobry użytek. Nie są świadomi podłoża, które posuwa ich do dokonywania tak bardzo ograniczonych życiowych wyborów.
Ponieważ rzeczywistość nie zawsze się jednak układa po ich myśli, idą w zaparte i zaczynają kłamać, zastraszać czy poniżać. Robią to, żeby ostatecznie wyjść na swoje, nie poprzeć przy tym innego stanowiska, które zmusiłoby je do zmiany poglądów.
Osoba o umyśle cechującym się brakiem elastyczności wszelkiego rodzaju zmiany odbiera jako porażkę. Woli unikać działania, jeśli tylko nie jest ono adekwatne do wcześniej przyjętych założeń. Z tego powodu często występuje u nich podwyższone ryzyko zapadnięcia w depresję.
Osoby takie wyciągają wnioski, choć nie posiadają wystarczającej do tego ilości informacji. W jakiś sposób czują się przymuszone do działania wbrew wszystkim, którzy są skłonni zastanowić się nad zmianą zdania.
Ich relacje podzielone są wyłącznie na dwa fronty. Albo ktoś jest z nimi, albo przeciw nim. Taki podział wywodzi się w rzeczywistości ze strachu przed tym, że ich błędny sposób rozumowania wyjdzie na jaw. Boją się też same przed sobą, że ich życie zbudowane jest na błędnych założeniach. Nie chcą stracić pozycji lidera, nie chcą stanąć przed koniecznością dokonania zmian.
Z umysłem o sztywnym sposobie myślenia dzieje się to samo, co z butelką o cienkiej szyjce. Im mniej zawiera, tym większy hałas tworzy przy opróżnianiu.
-Alexander Pope-
Elastyczny umysł i jego potężne możliwości
Osoby posiadające elastyczny umysł charakteryzują się kontrolowaną i stopniowaną zmiennością umysłu. Są zrównoważone, sprawiedliwe, szanują innych i zawsze starają się unikać wykluczania.
Nie skłaniają się w stronę powierzchowności, nie działają jako podległe brakowi świadomości, którym to czynnikom towarzyszy często spirala negatywnego nastawienia i cierpienia.
Osoby takie starają się uwolnić od nakazów i przymusu, irracjonalnego automatyzmu, który zaszczepia sztywność poglądową zarówno nam, innym, jak i całemu otaczającemu nas światu. Odcinają też wszelkie formy indywidualnego autorytaryzmu i totalitaryzmu.
Neuronauka mówi, że możemy zmieniać umysł i tworzyć nowe połączenia nerwowe w mózgu. Działanie takie zostaje następnie wzmocnione przez zachodzące procesy myślowe.
Z tego powodu prawdziwa zmiana osobowości bierze swój początek w mózgu, na podstawie nowych połączeń nerwowych tworzonych pod wpływem określonego powtarzającego się rodzaju zachowania.
Z tego powodu elastyczny umysł widzi życie z przeróżnych punktów widzenia. W przeciwieństwie do osób o ciasnych poglądach, które zakładają, że istnieje tylko jedna poprawna forma myślenia, akceptuje fakt, że może się mylić.
Każdy z nas pomylił się kiedyś osądzając daną osobę na pierwszy rzut oka. Życie jednak wykazało błędną ocenę i być może ta źle oceniana osoba dzisiaj jest dobrym bądź najlepszym przyjacielem. Gdyby jednak pozostać przy pierwszej ocenie, odpowiadałoby to działaniu zgodnemu z filozofią umysłu ciasnego w poglądach.
Osoby o ciasnych poglądach mają problemy z przebaczaniem, a także z przyznawaniem, że same także ponoszą część winy. Z tego powodu często zastygają w bezruchu, w punkcie, który nie pozwala im na choćby nikły rozwój. W tym samym czasie i w identycznej sytuacji osoby mające elastyczny umysł widzą mnóstwo możliwości rozwoju. Zawsze szukają drogi, która pomoże im przeć na przód.