Dlaczego niektórzy ludzie nie uczą się na błędach

Nie każdy jest w stanie uczyć się na swoich błędach. Według nauki może to wynikać z braku dwóch emocji: wstydu i poczucia winy. Istnieją jednak inne, równie uderzające czynniki. Przyjrzymy się im poniżej.

Niektórzy ludzie nie uczą się na błędach. Są to osoby, które ciągle potykają się o ten sam kamień. Nie tylko potykają się o niego, ale przywiązują się i noszą go ze sobą. Łatwo uwierzyć, że tego typu osoby wykazują niewiele więcej niż pewien rodzaj zaślepienia na doświadczenia, niezdarność poznawczą lub niedojrzałość emocjonalną, które zmuszają ich do popełniania błędów, tak oczywistych dla innych.

Jednak wszyscy jesteśmy dość dobrzy w wytykaniu błędów innych. Co więcej, spójrzmy prawdzie w oczy… kto nigdy nie popełnił tego samego błędu dwa lub trzy razy? Na przykład, mamy tendencję do wchodzenia w kółko w ten sam typ relacji, obejmując te same więzi, które nas ranią. Dość często też upieramy się przy pewnych niemożliwych do osiągnięcia celach, tych, które w przeszłości przyniosły nam tylko porażkę.

Czy jesteśmy w tym uparci? Czasem tak. Czy to naiwność? Być może. Warto pamiętać, jak Albert Einstein zdefiniował szaleństwo: robienie tego samego w kółko i oczekiwanie innych wyników.

Niemniej jednak nie powinniśmy zakładać, że jesteśmy szaleni. To, co powinniśmy zrobić, to wyłapywać nasze błędy, uczyć się na nich i wprowadzać alternatywne zachowania, aby iść naprzód, rozwijać się i poprawiać w każdy możliwy sposób. Jednak nie zawsze jest to łatwe. Dowiedzmy się dlaczego.

Dlaczego niektórzy ludzie nie uczą się na błędach?

Istnieje wiele powodów, dla których ludzie nie uczą się na błędach. Zanim zagłębimy się w źródło tego problemu, musimy pamiętać, że każdemu zdarzają się błędy i pomyłki. Przykładem pierwszej sytuacji może być wielokrotne zaufanie niewłaściwym ludziom. Lub wyznaczanie celów i poniesienie porażki za każdym razem.

Inne rodzaje błędów są związane z etyką i moralnością. Weźmy na przykład populację więzienną. Celem więzienia jest docelowa reintegracja przestępców ze społeczeństwem. W tym celu muszą być świadomi swoich wykroczeń, żałować za nie i powrócić do społeczeństwa.

Uczenie się na błędach polega u nich na wczuciu się w wyrządzone przez nich szkody i kultywowaniu innego rodzaju wartości. Takich, które są bardziej ludzkie, etyczne i pełne szacunku. Chociaż, jak dobrze wiemy, wielu z byłych więźniów prędzej czy później wraca do więzienia. Dlaczego tak się dzieje ? Dlaczego ci ludzie nie uczą się na swoich błędach?

Wina i wstyd

Coś, co wszyscy czuliśmy w pewnym momencie, kiedy popełniliśmy błąd. Wstyd. Co więcej, jeśli nasza porażka wyrządzi krzywdę innym, pojawia się silne poczucie winy.

Te emocje odgrywają kluczową rolę w ludzkim zachowaniu. Pomagają nam czemuś zadośćuczynić, chcieć rozwiązać pewne sytuacje lub zrobić je w inny sposób, abyśmy nie poczuli się w ten sposób ponownie. Co więcej, przy kolejnej okazji chcemy, aby wszystko potoczyło się lepiej, dla dobra zarówno nas samych, jak i innych.

Jednym z powodów, dla których niektórzy ludzie nie uczą się na swoich błędach, jest brak tych emocji. Wykazano to w badaniu przeprowadzonym przez George Mason University (USA) w 2014 roku. Naukowcy przeprowadzili wywiady z 500 skazanymi więźniami i zauważyli, że istnieją dwa rodzaje profili.

Po pierwsze, byli to ci, którzy czuli się winni i poprawili się podczas okresu próbnego. Drugą grupą były osoby, które uchylały się od odpowiedzialności i skupiały winę na okolicznościach, na czynnikach zewnętrznych.

Mutacja A1

Tilmann Klein i dr Markus Ullsperger z Instytutu Maxa Plancka ds. Mózgu i Nauk Kognitywnych im. Maxa Plancka w Lipsku w Niemczech twierdzą, że odkryli, dlaczego ludzie nie uczą się na własnych błędach. Stwierdzili, że pochodzenie tego zjawiska jest genetyczne. Dokładniej, powstało w wyniku tego, co zdefiniowali jako mutację A1.

• Mutacja ta zmniejsza liczbę receptorów D2 w mózgu. Są to receptory dopaminy.
• Jakie to ma znaczenie? Musimy najpierw zrozumieć, jaką rolę odgrywa dopamina. Sprzyja między innymi uczeniu się, motywacji, nagradzaniu i odczuwaniu przyjemności.
• Jeśli wszystkie te wymiary zawiodą lub zadziałają na minimalnym poziomie, nie będzie motywacji do poprawiania błędów, doskonalenia się lub podejmowania nauki czegoś nowego.

Jest to z pewnością ciekawa sugestia, którą warto wziąć pod uwagę. Sugeruje to, że niezdolność do uczenia się na swojej porażce ma pochodzenie mózgowe.

Obwinianie innych

Jest zbyt wielu ludzi, którzy lekceważą wszelką odpowiedzialność i zrzucają ją na barki innych. To powszechne zachowanie. Jest to jednak także najczystsze odzwierciedlenie nieodpowiedzialności i niedojrzałości.

Oczywiście zawsze łatwiej jest obwiniać innych lub zakładać, że los tak zainterweniował w naszym życiu. Jeśli poniesiemy porażkę w biznesie, to dlatego, że gospodarka ma się naprawdę źle. Jeśli nawiązaliśmy związek z narcyzem, to dlatego, że świat jest ich pełen. Nie ponosimy odpowiedzialności za nic!

Tego typu sytuacje są znacznie bardziej powszechne, niż mogłoby się wydawać. Niemniej jednak niewiele może być rzeczy bardziej istotnych w naszym życiu niż wykrywanie naszych błędów, branie za nie odpowiedzialności oraz posiadanie odwagi, inteligencji i wrażliwości, aby je zaakceptować i rozwiązać.

Takie postępowanie nie tylko nas uszlachetnia, ale także sprzyja rozwojowi człowieka.