Depresja z powodu bezrobocia: jak mogę sprawdzić, czy mnie dotyczy?

Dotyczy młodych lub już nie takich młodych. Brak zatrudnienia jest druzgocący i ma ogromny wpływ na psychikę niezależnie od wieku. Do tego stopnia, że ​​wiele osób już cierpi na depresją z tego powodu, nie wiedząc o tym. Poniżej opisujemy jej objawy.
Depresja z powodu bezrobocia: jak mogę sprawdzić, czy mnie dotyczy?
Valeria Sabater

Napisane i zweryfikowane przez psycholog Valeria Sabater.

Ostatnia aktualizacja: 10 grudnia, 2021

W społeczeństwie coraz częściej pojawia się depresja z powodu bezrobocia. A jednak, mimo że jej występowanie powoli, ale systematycznie rośnie, powolnego, choroby tej nadal nie objęto wystarczającą diagnozą i nadzorem.

Nadal nie zdajemy sobie sprawy, jak duży wpływ na zdrowie fizyczne i psychiczne ma przewlekłość tego typu stanów. Ciągle nie zbadano też konsekwencji, jakie powoduje na każdym poziomie.

Niektórzy poznali dobrze tę sytuację lepiej, inni tylko się o nią otarli. Możemy sobie jednak wyobrazić, co to znaczy wstawać każdego dnia bez perspektyw jakiejś konkretnej zmiany. Nie wiadomo, co wydarzy się dzisiaj lub co może się wydarzyć jutro, jeśli nie znajdziemy pracy.

Co więcej, samo poszukiwanie pracy jest często wyczerpujące. Desperacja łączy się z niepewnością.  Trzeba łączyć pomysłowość z nawiązywaniem kontaktów. I każdego dnia ktoś ciągle nam powtarza te same puste słowa: „musisz wierzyć, że w końcu coś z tego wyjdzie”.

Czasami jednak dni mijają, a my przyzwyczajamy się do „oddzwonimy” lub po prostu do ciszy, braku odpowiedzi, pustej skrzynki e-mailowej i milczącego telefonu. Efekt? Młodzi ludzie poszukujący pracy wśród nich coraz mniej osób tęskniących za nowymi możliwościami pomimo wieku…

Problematyka bezrobocia to ogromne i różnorodne pole, na którym coraz częściej wyrastają  zaburzenia zdrowia psychicznego. Na ich czoło wysuwa się często przemilczana depresja z powodu bezrobocia.

Przyjrzyjmy się temu wszystkiemu z bliska.

Bezrobotny mężczyzna

Depresja z powodu bezrobocia: objawy i uświadomienie problemu

Praca, to zajęcie, które wykonujemy na co dzień i za które otrzymujemy wynagrodzenie, jest również pewnego rodzaju wsparciem psychologicznym. Pozwala nam nie tylko na utrzymanie się, mieszkanie, wyżywienie, opłacenie rachunków.

To sposób na wzmocnienie poczucia własnej wartości, poczucia bycia kompetentnym, użytecznym i zadowolonym z siebie. Zatem brak pracy generuje, jak można sobie wyobrazić, całkowicie odwrotne odczucia.

Kiedy pytano nas, kim chcemy być, gdy dorośniemy, nigdy nie przychodziło nam do głowy „zostanę bezrobotnym”. Ten stan to zerwanie z marzeniami, które budujemy. To koniec wysiłków, aby się kształcić, być użytecznym dla innych i czuć się dobrze po wykonywanym zadaniu.

Nie powinno więc zdziwić nas, że badania, takie jak np. przeprowadzone na Uniwersytecie w Lipsku, ostrzegają nas przed czymś bardzo konkretnym. Bezrobocie jest wyraźnym czynnikiem pogorszenia stanu zdrowia psychicznego. Ryzyko depresji w tym stanie jest bardzo wysokie.

Jeszcze dalej w swoich wyjaśnieniach prowadzi nas Erik Erikson, specjalista w dziedzinie psychologii rozwojowej. Według niego z aspektem zawodowym ściśle wiąże się fakt, że możemy budować zdrową osobowość i zrównoważony stan emocjonalny.

Depresja z powodu bezrobocia jest przedmiotem badań już od czasu Wielkiego Kryzysu (Eisenberg i Lazarsfield 1938).

Zobaczmy, jakie są jej objawy.

Jak się dowiedzieć, czy dotknęła mnie depresja z powodu bezrobocia?

Kiedy osoba zaczyna wykazywać objawy depresji związanej z bezrobociem, nie zawsze zwraca się o pomoc do specjalisty. Chodzi natomiast do lekarza z powodu problemów ze snem, zmęczenia, bólu głowy...

Przyjmuje się, że emocje, które nas w takich sytuacjach dręczą, są normalne. Jak mam nie czuć się źle, skoro nie mam pracy? Tak to sobie tłumaczymy. Ale czasami dochodzimy do kresu.

Poznajmy główne cechy, jakimi charakteryzuje się depresja z powodu bezrobocia:

  • Ciągłe uczucie strachu, frustracji, udręki…
  • Główną różnicą między osobą z depresją a osobą bez niej jest poczucie nadziei i celu. Ta pierwsza straciła już przekonanie, że ​​jej sytuacja się poprawi. Co więcej, zakłada, że sytuacja się pogorszy.
  • Do tego dochodzi poczucie bezużyteczności. Czujemy się do niczego. nic nie warci. Fakt ten ma ogromny wpływ na poziomie stosunków w rodzinie.
  • Poczucie złości i niesprawiedliwości. Nie powinniśmy wyobrażać sobie osoby cierpiącej na depresję z powodu bezrobocia wyłącznie jako kogoś smutnego. Najczęściej można zobaczyć kogoś w złym nastroju, pozbawionego cierpliwości i bardzo rozdrażnionego.
  • Zmieniają się ponadto nawyki żywieniowe i sen. Osoba taka dużo śpi, albo wręcz przeciwnie, często nie może zasnąć. Nie czuje głodu, albo je kompulsywnie.
  • Czasami depresja z powodu bezrobocia prowadzi do uzależniających zachowań (powrót do tytoniu po wcześniejszym rzuceniu palenia, alkohol itp.).
  • Często mogą też pojawić się myśli samobójcze.
U psychologa

Jak radzić sobie z depresją związaną z bezrobociem?

Musisz mieć jasność co do małego, ale ważnego aspektu. Bardzo trudno będzie znaleźć pracę, albo nawet się do niej wdrożyć, jeśli mamy zaburzenia nastroju.

Nieleczona depresja nasila się i możemy dojść do stanów realnego ryzyka. Nie możemy na przykład ignorować przypadków samobójstw wśród osób, które straciły pracę. Co możemy zrobić w takich przypadkach?

  • Priorytetem jest specjalistyczna pomoc, a co za tym idzie wsparcie społeczne. Kluczowa jest pomoc rodziny, przyjaciół i kogoś, z kim można porozmawiać.
  • Czasami może nam pomóc możliwość podzielenia się doświadczeniami z kimś w podobnej sytuacji lub z kimś, kto przez to przeszedł. Najważniejsze jest usunięcie z umysłu poczucia bezużyteczności, porażki.
  • Oczekiwania i cele. Te dwa wymiary to paliwo, które powinno napędzać nasz umysł każdego dnia. Konieczne jest ciągłe stawianie na horyzoncie celów, gdyż dzięki nim każdego dnia odnajdujemy siłę, aby wstać z łóżka.
  • Przestrzeganie rutyny i tych samych harmonogramów pozwoli nam mieć większą kontrolę nad czasem.
  • Z drugiej strony koniecznie należy też zadbać o chwile relaksu, odpoczynku, poświęcić kilka godzin na uprawianie sportu.

Kontrolowanie myśli, dobre zarządzanie emocjami, a przede wszystkim dobre wsparcie to najlepszy sposób, aby przejść przez depresję związaną z bezrobociem. Nie zapominajmy, że to sytuacja, w których wszyscy możemy się znaleźć i to niekoniecznie przy jednej okazji.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Eisenberg, P., & Lazarsfeld, P. F. (1938). The psychological effects of unemployment. Psychological Bulletin35, 358-390.
  • Feather, N. T. 1982. Unemployment and its psychological correlates: A study of depressive symptoms, self-esteem, Protestant ethic values, attributional style and apathy. Australian Journal of Psychology,34(3), 309-323.
  • Zuelke, A. E., Luck, T., Schroeter, M. L., Witte, A. V., Hinz, A., Engel, C., … Riedel-Heller, S. G. (2018). The association between unemployment and depression–Results from the population-based LIFE-adult-study. Journal of Affective Disorders235, 399–406. https://doi.org/10.1016/j.jad.2018.04.073

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.