Chaos emocjonalny - co zrobić, kiedy wali się cały świat?

Chaos emocjonalny to stan, który może dopaść każdego z nas. Na szczęście można nauczyć się wychodzić z tej trudnej sytuacji poprzez stopniowe i konsekwentne wprowadzanie zmian.

Napisane i zweryfikowane przez psycholog María Alejandra Castro Arbeláez.

Ostatnia aktualizacja: 14 września, 2023

Czy kiedykolwiek zdarzyło Ci się czuć, jak gdyby nic w Twoim życiu nie było na swoim miejscu? Kiedy komplikuje się na raz zbyt dużo rzeczy, możesz popaść w chaos emocjonalny i mieć trudności z odnalezieniem właściwej drogi do dobrego samopoczucia.

Czasami trudne sytuacje się kumulują i w pewnym momencie mamy wszystkiego dość. Świat wokół zdaje się być zbyt nieprzewidywalny i nie chcemy patrzeć w przyszłość. Zamiast tego, rozpamiętujemy błędy przeszłości. Wpadamy w wir myśli, których efektem jest przytłaczający chaos emocjonalny. Kiedy jesteś w tak skomplikowanej sytuacji, musisz zwolnić i zacząć z niej wychodzić krok po kroku.

Na czym polega chaos emocjonalny?

Chaos emocjonalny to stan, w którym czujesz się nieszczęśliwy i emocjonalnie zagubiony. Zazwyczaj kojarzymy taką sytuację z cierpieniem, szczególnie gdy nie wiemy, jak poradzić sobie z narastającymi problemami. Jednak chaos emocjonalny to coś więcej. Jest to stan, w którym tracimy kontrolę nad własnymi emocjami.

Osoba, którą ogarnia chaos emocjonalny, sama nie wie, co czuje. Doświadcza różnych uczuć, jednak nie potrafi ich nazwać. Niektórzy z kolei potrafią określić, co czują, ale nie wiedzą, jak tymi emocjami zarządzać. Innymi słowy, w okresie chaosu emocjonalnego pojawia się kontrast pomiędzy światem racjonalnym i emocjonalnym, co prowadzi z czasem do utraty kontroli nad uczuciami oraz do impulsywnego działania.

Chaos emocjonalny – cechy charakterystyczne

Na chaos emocjonalny zazwyczaj składają się:

• Zamieszanie – Tracisz kontrolę nad swoimi emocjami i pojawiają się u Ciebie nieznane dotąd uczucia, w wyniku czego zaczynasz działać impulsywnie.
• Zamieszanie – Jako że brakuje Ci jasności co do otaczającego cię świata, nie potrafisz podjąć żadnych decyzji i nieustannie odkładasz je na później.
• Strach – Boisz się popełnić błąd ponieważ brak Ci pewności siebie.
• Żal – Czujesz, że obecna, zła sytuacja to Twoja wina i nieustannie o tym myślisz.
• Projekcja – Obwiniasz innych lub swoje emocje za zaistniałą sytuację. Postrzegasz te elementy jako coś zewnętrznego, choć w rzeczywistości stanowią one integralną część ciebie.

Chaos emocjonalny kojarzy się często z nowymi doświadczeniami, miejscami i sytuacjami, w których nie wiemy, czym się kierować w podejmowaniu decyzji. Taki stan może prowadzić do blokady emocjonalnej, która jest formą ochrony samego siebie. W ten sposób jest nam czasem łatwiej przetrwać niektóre sytuacje.

Choć początkowo może się wydawać, że blokując emocje chronimy się przed ich negatywnymi skutkami, to w rzeczywistości tłumienie emocji w podświadomości nie jest dobre. Jeśli nie wpuścimy ich na poziom świadomości, nie będziemy mieli do nich dostępu, a tym samym nie uda nam się nimi pokierować.

Bardzo często takie zaniedbane problemy wypływają do wierzchu w najmniej oczekiwanym momencie, często w sytuacji, w której nie czujemy już konieczności budowania barier ochronnych, czyli we względnie bezpiecznych okolicznościach.

Jak poradzić sobie z chaosem emocjonalnym w pozytywny sposób?

Po pierwsze pamiętaj, że jeśli jesteś w oku cyklonu, jakim jest chaos emocjonalny, będzie ci bardzo trudno zadecydować o kolejnym słusznym kroku. Możesz jednak sobie z nim poradzić w pozytywny sposób.

• Poznaj lepiej samego siebie. Najlepszym sposobem zrozumienia własnych uczuć jest połączenie się z wewnętrznym ja. Pozwala to lepiej zrozumieć dlaczego reagujesz w ten a nie inny sposób na dane bodźce. To z kolei ułatwia ci podjąć właściwą decyzję.
• Daj sobie czas. Czasem chcemy wyrwać się z trudnej sytuacji za wszelką cenę, więc zamiatamy pod dywan bieżące problemy i staramy się od nich oddalić, unikając konieczności podjęcia decyzji. Ucieczka ta jest jednak tylko pozorna, bo nierozwiązane problemy nie znikają same z siebie. Pozwól sobie na okres nieprzyjemnych emocji, a z czasem stracą one pierwotną moc.
• Nie przeciągaj emocjonalnego chaosu. Mimo że jest bardzo ważne, by pozwolić swoim emocjom swobodnie płynąć, to warto również uświadomić sobie, że ten leczniczy proces ten nie może trwać w nieskończoność. Negatywne emocje przechodzą do świadomości po to, aby w końcu się ulotnić. Zatrzymuj się raz na jakiś czas i upewniaj się, że czujesz progres w zakresie dobrego samopoczucia i zdolności kontrolowania swoich emocji.

Świat zewnętrzny

W trudnych sytuacjach myślimy często, że coś, co nam się przydarzyło, jest wynikiem działania czynników zewnętrznych. Zamiast jednak izolować się od świata zewnętrznego, powinieneś poszukać połączenia z nim oraz pomocy ze strony tych, którzy Cię otaczają. Pamiętaj o tym, że:

• Nie wszystko jest czyjąś winą. Jeśli to Ty czujesz, że masz w sercu chaos, to wynika on głównie z Twojego podejścia do sytuacji. Przestań obwiniać ludzi wokół siebie, bo w ten sposób dajesz im kontrolę nad Twoimi emocjami. To Ty sam musisz zrozumieć, dlaczego Twoja reakcja na daną sytuację wywołała u Ciebie tak silne uczucia.
• Naucz się odpowiednio wyrażać swoje negatywne emocje. Choć ważne jest móc z siebie wszystko wyrzucić, to równie istotny jest dobór odpowiedniego momentu. Nie czekaj z tym zbyt długo i porozmawiaj o swoim problemie z osobą, która zdoła cię zrozumieć.
• Poszukaj pomocy. Nie bój się poprosić o pomoc. Porozmawiaj z przyjacielem, kimś bliskim, albo ze specjalistą, jeśli poczujesz, że poczujesz się przy nim swobodniej. Pamiętaj, że psycholog pomaga osobom takim jak Ty na co dzień. Dzięki swojemu doświadczeniu najprawdopodobniej szybko pomoże Ci znaleźć drogę do poprawy samopoczucia.
• Zmień swoje schematy myślenia. Jeśli Ty lub osoby w twoim otoczeniu praktykują określone przekonania, które przyczyniają się do Twojego złego samopoczucia, to musisz wypracować własne schematy myślenia. Zastanów się, które z powtarzanych w Twojej rodzinie przekonań ci służą, a które szkodzą. Postaraj się zastąpić negatywne przekonania nowymi schematami, które są zgodne z Twoimi wartościami i sprawiają, że dobrze się czujesz z własnymi wyborami.
• Postaraj się regularnie uprawiać sport. Ćwiczenia fizyczne pomagają w produkcji całego szeregu hormonów i neuroprzekaźników, które poprawiają samopoczucie. Kolejnym elementem, który może ułatwić wyjście z emocjonalnego chaosu jest wypełnienie wolnego czasu nowym hobby, na przykład jakąś formą sztuki.

Świadomość chaosu emocjonalnego – korzyści

Chaos emocjonalny to sytuacja, z której przy odrobinie siły i chęci wyjdziesz dużo silniejszy. Skupiając się na tym procesie, możesz osiągnąć liczne korzyści, takie jak:

• Uwolnienie napięcia
• Dostrzeganie wartościowych stron różnorodnych emocji
• Wyzbycie się tego, co cię rani
• Poznawanie swoich granic
• Praktykowanie życia tu i teraz
• Poznawanie swoich mechanizmów obronnych
• Przekształcanie złości w siłę kreatywną
• Osiągnięcie emocjonalnej wolności
• Zwiększenie zdolności do podejmowania decyzji
• Większa samorealizacja

Pamiętaj, że wychodzenie z chaosu emocjonalnego to stopniowy proces. Nie oczekuj, że nauczysz się kontrolować z dnia na dzień swoje myśli. Jak każdy człowiek, będziesz musiał doświadczyć wielu wzlotów i upadków. Ważne jest, aby z każdej z tych trudnych sytuacji wynieść nową lekcję.

Wyrwij się zatem z tego ciemnego, przytłaczającego miejsca, w którym panuje strach, poczucie winy, niepokój i chaos emocjonalny. Uwierz, że jesteś w stanie spojrzeć na własne emocje jak na coś z zewnątrz. Zmierz się z ciemnymi zaułkami swojej duszy. Przyjrzyj się im, wpuść do nich światło i wyciągnij z nich lekcję na przyszłość.