Awersja do rozwiązań: bardzo powszechne zachowanie

Znalezienie wspólnej płaszczyzny do rozwiązywania konkretnych problemów nigdy nie jest łatwe. W rzeczywistości sytuacja się komplikuje, gdy ideologia lub osobiste interesy jednej ze stron skłaniają ją do zaprzeczenia istnieniu wspomnianego problemu. Tak właśnie działa awersja do rozwiązań.

Napisane i zweryfikowane przez psycholog Valeria Sabater.

Ostatnia aktualizacja: 06 grudnia, 2022

„Zmiana klimatu nie istnieje. Grupa ludzi wymyśliła ją, aby służyć własnym interesom”. „Ludzie są biedni, ponieważ nie chcą pracować”. „Nie mam żadnych warunków zdrowotnych, więc mogę jeść, co chcę i nie muszę ćwiczyć”. To tylko kilka przykładów zjawiska, dla którego eksperci ukuli odrębny termin: awersja do rozwiązań.

Prawdopodobnie spotkałeś kogoś, kto wysuwa skrajne argumenty podobne do przykładów, które wymieniliśmy powyżej. Słuchanie ich może być niepokojące i frustrujące. Jak to możliwe, że ktoś zaprzecza tak jasnym dowodom? Na przykład niektórzy nadal zaprzeczają niebezpieczeństwu, jakie powoduje palenie.

Psychologów zawsze interesowało, dlaczego niektórzy ludzie nie chcą uwierzyć w jasne i przekonujące dowody naukowe. Ponadto w kontekście społecznym, którego ostatnio doświadczamy, awersja do rozwiązań wydaje się pogarszać polaryzację polityczną.

W 2014 roku psycholodzy Troy Campbell i Aaron Kay z University of Oregon zbadali i nazwali to zjawisko. Przyjrzyjmy się mu nieco bliżej.

Na czym polega niechęć do rozwiązań?

Bardzo trafnym przykładem niechęci do rozwiązań są ludzie, którzy zaprzeczają istnieniu zmian klimatycznych. Nie ma znaczenia, że poziom mórz i temperatury rosną ani że z każdym rokiem zjawiska meteorologiczne stają się coraz bardziej ekstremalne. Pustynnienie również ich nie przekonuje.

Jednym z powodów, dla których ludzie zaprzeczają zmianom klimatu, jest fakt, że nie podobają im się rozwiązania, które proponują aktywiści, aby położyć im kres. Wiele potencjalnych rozwiązań polega na znacznym zmniejszeniu lub wyeliminowaniu zużycia paliw kopalnych, co wiązałoby się z całkowitą zmianą w branży i produkcji.

Tak więc, gdy komuś nie podoba się rozwiązanie, może całkowicie zaprzeczyć całemu problemowi. Często jednak na tym się nie kończy. Oprócz zaprzeczania problemowi, wiele osób posuwa się do przestępstw i dyskredytuje ludzi, którzy przedstawiają konkretne dowody.

Możesz zobaczyć inne wyraźne przykłady tego zjawiska u osób, które nie chcą zmienić swojego stylu życia lub rzucić palenia po zawale serca. Typowe argumenty to: „Wszyscy na coś umrzemy!” lub „Mój tata palił przez całe swoje życie i dożył 95 lat!”

Gdy Twoja ideologia nie pozwala Ci zaakceptować rozwiązań

Troy Campbell i Aaron Kay, wspomniani powyżej psycholodzy, termin awersja do rozwiązań ukuli około sześć lat temu. Ich teoria zakłada, że takie zachowanie przejawiają osoby o dwóch typach osobowości:

• Ci, którzy nie zaakceptują rozwiązań, bo nie pasują do ich osobistej ideologii.
• Ci, którzy ich nie zaakceptują, ponieważ są sprzeczne z ich potrzebami, upodobaniami lub interesami.

Pierwszy typ jest bardziej powszechny i przyciąga większą uwagę w polityce. Na przykład w Stanach Zjednoczonych Partia Republikańska tradycyjnie sprzeciwia się wysiłkom zmierzającym do rozwiązania problemu zmian klimatycznych lub przepisów dotyczących kontroli broni. Dlaczego? Ponieważ byłoby to sprzeczne z ich interesami, łatwiej jest po prostu zaprzeczyć problemowi. Z drugiej strony Partia Demokratyczna zawsze twierdzi, że jest jedyną grupą społeczno-polityczną opowiadającą się za tymi zmianami.

Awersja do rozwiązań – uniknąć zaakceptowania problemu

U 15-letniego Daniela zdiagnozowano cukrzycę. Nie chce jej jednak zaakceptować. Przeraża go myśl o konieczności wstrzykiwania insuliny lub spożywania mniejszej ilości cukru.

U 68-letniej Natalii właśnie zdiagnozowano chorobę oczu. W związku z tym nie może odnowić prawa jazdy. Nie chce tego zaakceptować, twierdząc, że problem w jednym oku w żaden sposób nie ogranicza jej zdolności prowadzenia pojazdu. Nadal chce prowadzić.

Łatwo jest wymyślić przykłady tego, co ludzie robią, gdy nie podobają im się możliwe rozwiązania problemu. Nie lubimy ich, ponieważ wymagałyby od nas zmiany stylu życia. W obliczu tych możliwości reagowanie strachem, gniewem i frustracją jest zbyt powszechne.

Awersja do rozwiązań jest znacznie bardziej powszechna, niż mogłoby się wydawać. Jednak może naprawdę stanąć na przeszkodzie wspólnemu dobru. Komplikuje naszą zdolność do rozwoju jako społeczeństwa, ponieważ nie możemy wspólnie pracować nad rozwiązaniem problemów.