Umiejętność osiągania lepszych wyników pod presją to plus czy minus?

Jeśli czujesz, że radzisz sobie lepiej pod presją, możesz marnować swój potencjał. Dowiedz się, w jakich sytuacjach może to być zaletą, a w jakich przeszkodą.

Napisane i zweryfikowane przez psycholog Elena Sanz.

Ostatnia aktualizacja: 25 maja, 2023

Czy byłeś jednym z tych uczniów, którzy uczyli się w nocy przed egzaminem? A może potrzebujesz stałego nadzoru, aby wykonać swoje zadania? Czy jako dorosły masz tendencję do odkładania pracy i realizacji projektów na ostatnią chwilę? Być może czujesz, że dodatkowe napięcie motywuje Cię i sprawia, że jesteś efektywny? W poniższym artykule zadajemy pytanie, czy umiejętność osiągania lepszych wyników pod presją to naprawdę plus czy minus?

Odpowiedź nie jest prosta. To dlatego, że zależy to od różnych czynników. Jako dzieci zachęcano nas do spokojnego podejścia do naszych projektów i celów, dając sobie mnóstwo czasu na ich realizację. Jednak wiele osób odkryło, że bez dodatkowej stymulacji nie są w stanie się skoncentrować i wykonać swoich zadań. Jeśli jesteś jedną z tych osób, zechcesz dowiedzieć się, dlaczego tak się dzieje i jakie są tego konsekwencje.

Umiejętność osiągania lepszych wyników pod presją ma swoje zalety

Pierwszą rzeczą, którą powinieneś wiedzieć, jest to, że nie jest to tylko Twoja wyobraźnia i prawdopodobnie lepiej radzisz sobie pod pewną presją. Może to być spowodowane brakiem czasu, nadzorem przełożonego lub tym, jak duże jest ryzyko w działaniu lub projekcie.

Jest to znana i kontrastowa rzeczywistość w dziedzinie psychologii. Znalazło to odzwierciedlenie w słynnym prawie Yerkesa-Dodsona. Autorzy ci rozwinęli swoją teorię na początku XX wieku. Stwierdzili, że związek między lękiem a wydajnością ma postać odwróconego U. Oznacza to, że pewien stopień aktywacji (fizycznej lub psychicznej) jest korzystny. Jednak jeśli aktywacja jest nadmierna, przynosi efekt przeciwny do zamierzonego.

Element presji zapewnia motywację i pozwala bardziej skoncentrować się na zadaniu oraz być bardziej ostrożnym i skrupulatnym. Bez tego możesz czuć się apatyczny i podchodzić do pracy niechętnie i nieprecyzyjnie. Z drugiej strony, jeśli presja będzie zbyt duża, poczujesz się przytłoczony i sparaliżowany, przez co będziesz działać poniżej normy.

Obliczenie dokładnego stopnia aktywacji wymaganego do uzyskania optymalnej wydajności nie jest łatwe. To dlatego, że zależy to od różnych zmiennych. Na przykład osobowość każdej osoby lub charakterystyka zadania. W obliczu prostej czynności, którą znasz i którą potrafisz wykonać naprawdę dobrze, presja może działać jak stymulant. I przeciwnie, w obliczu złożonej, nieznanej pracy, w której nie masz szczególnych umiejętności, nadmierny niepokój może sprawić, że poniesiesz porażkę.

Potrzeba umiejętności działania pod presją

Są też osoby, które systematycznie potrzebują i prowokują sytuacje napięcia w obliczu zadania. Z reguły zostawiają wszystko na ostatnią chwilę i rozpoczynają działanie, mając niewiele czasu. Ta tendencja, znana jako prokrastynacja, często ukrywa strach przed niemożnością wykonania zadania.

Paradoksalnie prokrastynacja jest typowa dla perfekcjonistów, ponieważ stopień wymagań, jakie sobie stawiają, sprawia, że zadanie wydaje się przytłaczające. Z tego powodu unikają zmierzenia się z nim i bezterminowo odkładają moment rozpoczęcia. Zamiast tego angażują się w inne nieistotne sprawy i zadania, aż w końcu nie mają wyboru i muszą stawić czoła dokładnie temu, czego unikali.

Ci ludzie mogą czuć, że lepiej sobie radzą pod presją. Niemniej jednak w rzeczywistości mają trudności z radzeniem sobie z negatywnymi emocjami, jakie wywołuje w nich dany projekt lub działanie.

Zdolność do lepszego działania pod presją ma plusy i minusy

Jak powiedzieliśmy wcześniej, Twoja osobowość jest jednym z czynników, które najbardziej wpływają na stopień aktywacji, który jesteś w stanie wytrzymać, zanim Twoja wydajność spadnie. Właśnie dlatego niektórzy ludzie wiedzą, jak radzić sobie lepiej pod presją niż inni.

Dziś ta jakość jest bardzo ceniona przez firmy. Jest to kwestia, na której rekruterzy zwykle koncentrują się w procesach selekcji personelu. Zapewnia pracodawcom, że kandydat potrafi szybko i skutecznie przeprowadzić projekt w sytuacjach napięcia, bez poczucia przytłoczenia lub paraliżu.

Jednak jedną rzeczą jest wiedzieć, jak działać pod presją, a inną potrzebować presji, aby działać. Jeśli dobrowolnie czekasz do ostatniej chwili, aby zająć się swoimi oczekującymi zadaniami i robisz to, aby się zmotywować, popełniasz błąd.

W takiej sytuacji najprawdopodobniej wykonasz przeciętną pracę, a przynajmniej znacznie poniżej tego, co mógłbyś zrobić w innych okolicznościach. W takich przypadkach presja nie powoduje już, że pracujesz, aby „wygrać”, ale po prostu „nie przegrywasz”. Nie jesteś już w stanie zwracać uwagi na drobne szczegóły i przeglądać lub dodawać nowe pomysły. Musisz po prostu wykonać zadanie.

Z tego powodu, jeśli jesteś osobą, która ma tendencję do odwlekania i nie potrafi zmotywować się bez dodatkowej presji, być może będziesz musiał przejrzeć swoją dynamikę, lęki i zarządzanie emocjami. W ten sposób zbliżysz się do możliwości prawdziwego wykorzystania swojego potencjału.