Prawo odwróconego wysiłku: kiedy podjęcie działania nie jest najlepszą opcją

Czy zauważyłeś, że czasami, bez względu na to, jak bardzo się starasz, nie możesz dostać tego, czego chcesz? Prawda jest taka, że Twoje wyniki nie zawsze zależą od wysiłku, jaki włożysz w ich osiągnięcie.

Napisane i zweryfikowane przez psycholog Valeria Sabater.

Ostatnia aktualizacja: 03 marca, 2023

“Idź dalej! Daj z siebie wszystko! Nie poddawaj się! Możesz dostać to, czego chcesz, jeśli wystarczająco się postarasz”. Ile razy słyszałeś te słowa? Z pewnością wiele razy. Co więcej, nie tylko ich słuchasz, ale codziennie czytasz je w mediach społecznościowych. Prawdopodobnie nawet Twoją poranną kawę szykujesz codziennie w kubku z tego rodzaju przesłaniem. Czy wiesz jednak, na czym polega prawo odwróconego wysiłku?

Aby osiągnąć niektóre cele, musisz zainwestować określone zasoby. W końcu nie pojawiają się one tak po prostu na wyciągnięcie ręki. Osiągnięcie celu wymaga kompetencji, poświęcenia, entuzjazmu, a nawet odrobiny szczęścia.

W ostatnich dziesięcioleciach społeczna nieświadomość populacji została silnie uwarunkowana przez dobrze już znane „prawo przyciągania”. To pomysł, że wystarczy tylko pragnąć określonego celu, aby go osiągnąć. Jednak ten model, wraz z ideą, że wystarczy tylko podjąć wysiłek myślenia o nim, aby osiągnąć cel, może stać się podstawą wielu Twoich rozczarowań.

Spełnienie danego marzenia zależy od wielu czynników i nie wszystkie z nich są pod Twoją kontrolą. Co więcej, w niektórych przypadkach fakt, że nic nie robimy lub cofamy się o krok, może być najodpowiedniejszą strategią. To zaskakujące, ale prawdziwe. Na tym, w dużym skrócie, polega prawo odwróconego wysiłku.

Prawo odwróconego wysiłku

Czas to nie pieniądz, czas to praca. Dlatego im więcej robisz, tym więcej korzyści i sukcesów masz osiągnąć. W końcu żyjesz w konkurencyjnym społeczeństwie. Musisz udowodnić swoją wartość, dając z siebie wszystko. Jest to obecne w Twoim życiu do tego stopnia, że czasami nawet przerwa sprawia, że czujesz się winny.

Kultura wysiłku zmieniła nas wszystkich, prawie nieświadomie, w istoty sfrustrowane i nieszczęśliwe. Doświadczają tego ci, którzy spędzili wiele lat szkoląc się, ale nie mogą znaleźć pracy zgodnej ze swoimi kwalifikacjami. Mimo świadomości, że są kompetentni i starają się jak mogą, nie zdobywają uznania ze strony potencjalnych pracodawców.

W rezultacie wielu z nas spędza dużo czasu bezskutecznie próbując się gdzieś “zaczepić”. Jesteśmy zmęczonym i często rozczarowanym społeczeństwem. Może więc warto rozważyć model zaproponowany przez brytyjskiego filozofa Alana Wattsa, jakim jest prawo odwróconego wysiłku. Sugeruje, że często im bardziej masz obsesję na punkcie osiągnięcia czegoś, tym bardziej się od tego dystansujesz.

Im bardziej czegoś próbujesz, tym bardziej oddalasz się od celu

To ironiczne, że wszystkich nas uczono niezwykłej wartości wysiłku, ale nie wartości stosowania bardziej zrelaksowanej i spokojnej postawy. Jednak teoria odwróconego wysiłku Wattsa głosi, że chociaż w pewnych momentach konieczne jest dawanie z siebie maksimum, w innych przypadkach lepiej jest się zdystansować lub zaprzestać działań, jeśli chcesz, aby coś się wydarzyło.

Zwolnienie i spojrzenie na sprawy w sposób bardziej przemyślany i bez potrzeby inwestowania wielkiej energii też może przynieść rezultaty. Paradoksalna sztuka nic nie robienia kształtuje tę bezwysiłkową akcję, która może przybliżyć Cię do celu. Są chwile, kiedy dajesz z siebie tak wiele, że kończy się to wyczerpaniem, utratą własnej esencji, a nawet negatywnym wpływem na zdrowie.

W dzisiejszym świecie to dość często spotykana rzeczywistość. Na przykład pracownik pracuje po dziesięć godzin dziennie, aby otrzymać awans. Ale zamiast osiągnąć swój cel, cierpi na zaburzenia lękowe lub depresję. Są takie chwile, kiedy włożenie wszystkich naszych umysłowych i emocjonalnych zasobów w określone cele oddala nas od nich.

Nie ruszaj się, a motyl przyleci do Ciebie

Viktor Frankl powiedział, że szczęście jest jak motyl. Im bardziej go gonisz, tym szybciej on odlatuje. Jeśli jednak zwrócisz uwagę na inne rzeczy, zbliży się i usiądzie Ci lekko na ramieniu. Według tego słynnego austriackiego psychiatry szczęście podlega tej samej dynamice. Prawo odwróconego wysiłku emanuje również z jego jasnej i inspirującej wizji.

Ta perspektywa przypomina również mentalność wu wei, która pojawia się w Tao Te Ching Lao Tzu. Zgodnie z tą filozofią warto nauczyć się, że siła nie zawsze przynosi oczekiwane rezultaty. Brak działania lub bezwysiłkowe reagowanie na wydarzenia życiowe często przynosi lepsze rezultaty.

Badania opublikowane w Asian Journal of Sport and Exercise Psychology dowodzą, że sportowiec może osiągnąć szczytową wydajność, gdy wyciszy swój umysł, uwolni go od wszelkiego rodzaju presji i pozwoli swojemu ciału działać samodzielnie. W efekcie, kiedy pozwalasz sobie na dystans, często dajesz z siebie wszystko.

Kiedy zastosować to podejście?

Prawo odwróconego wysiłku lub rezygnacja z inwestowania wysiłków na rzecz celu nie jest odpowiednim podejściem we wszystkich okolicznościach. Idealnie byłoby, gdybyś wiedział, w jakich kontekstach rozwinąć tę bardziej refleksyjną i przejrzystą wizję i rozpoznać, kiedy lepiej nie działać i zrobić krok do tyłu.

Musisz jednak zrozumieć, że wycofanie się nie oznacza, że się poddałeś lub że jesteś niekompetentny. Musisz zapomnieć o uprzedzeniach, które sprawiają, że wierzysz, że demonstrujesz swoją wartość, poświęcając się, sercem i duszą, aby osiągnąć określony cel. Wręcz przeciwnie, Twoja wartość emanuje również z Twojej własnej inteligencji i rozpoznania, które wymiary są warte zainwestowania energii, a które nie.