Jak zarządzać wypaleniem zawodowym i nie rzucać pracy?

Wypalenie zawodowe często pozostaje niezauważone przez wiele osób. Właściwie wydaje się, że pracoholizm jest nagradzany. Jednak przeciążenie pracą, a co za tym idzie nadmierne zmęczenie, to stan o naprawdę niebezpiecznych skutkach, z którym nie tylko aktywnie się walczy, ale często po prostu toleruje.
Jak zarządzać wypaleniem zawodowym i nie rzucać pracy?
Sergio De Dios González

Przejrzane i zatwierdzone przez: psycholog Sergio De Dios González.

Napisany przez Edith Sánchez

Ostatnia aktualizacja: 16 kwietnia, 2023

Wszyscy powinni wiedzieć, jak zarządzać wypaleniem zawodowym, zwłaszcza że przeciążenie pracą jest dziś na porządku dziennym. Niestety, w wielu zawodach znormalizowana jest idea, że wszyscy pracownicy muszą dawać z siebie 1000 procent. Dlatego dobry pracownik to ten, który jest dostępny 24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu. Jest jednak zupełnie odwrotnie.

Przepracowanie stało się epidemią. Obecnie wiele osób otrzymuje służbowe wiadomości poza godzinami pracy lub musi spełniać wszelkiego rodzaju „pilne” prośby, niezależnie od tego, czy mają na to czas. Powody akceptacji takiej sytuacji są różne. Obejmują one od strachu przed odwetem po fakt, że jest to normą w danym miejscu pracy.

Co do zasady pracodawcy lub zleceniodawcy powinni stosować środki zapobiegające przeciążeniu lub zmęczeniu pracowników. Jednak w praktyce może to ograniczać się do kilku aktywnych przerw w ciągu dnia roboczego lub jednego dnia wolnego w tygodniu. Dlatego wiele osób musi radzić sobie z wypaleniem zawodowym samodzielnie, bez pomocy.

„Chociaż nie jest to diagnoza medyczna, wypalenie — szczególnie wypalenie zawodowe — wiąże się z szeregiem problemów zdrowotnych, od drażliwości po choroby układu krążenia”.

-Catherine Zuckerman-

Zmęczona kobieta w pracy
Zmęczenie, które nie mija, jest jedną z głównych oznak wyczerpania pracą.

Jak zarządzać wypaleniem zawodowym

To normalne, że czujesz się zmęczony po ciężkim dniu w pracy. Sam fakt zmęczenia niekoniecznie oznacza wypalenie. Jeśli jednak taki stan pojawia się często i jest na poziomie wyczerpania, najprawdopodobniej wkroczyłeś w sferę wypalenia. Jeśli tak, musisz coś z tym zrobić.

Każdy z nas ma swoje własne sposoby na radzenie sobie z wypaleniem zawodowym, choć być może nawet nie zdajemy sobie z tego sprawy. Niektórzy ludzie stają się drażliwi i kłócą się ze wszystkimi, uwalniając w ten sposób część nagromadzonego stresu. Inni stają się bierni, jakby odsiadywali wyrok w więzieniu. Mogą również odczuwać smutek i oznaki depresji.

Z drugiej strony niektórzy ludzie, zwłaszcza młodsi, podejmują drastyczne środki. Ktoś może zrezygnować z pracy. Inni mogą też podjąć tego rodzaju działania po przebyciu choroby lub uświadomieniu sobie, że ich stan życiowy i emocjonalny to kompletna katastrofa. Jak można temu zapobiec?

Znaki ostrzegawcze

Pierwszą i najważniejszą oznaką wypalenia zawodowego jest, jak już wspomnieliśmy, zmęczenie, które nie mija. To nie jest sytuacja, w której czujesz się po prostu zmęczony, kładziesz się do łóżka i zapadasz w głęboki sen, a następnego dnia budzisz się wypoczęty.

W przypadku wypalenia cały czas czujesz się na wpół rozbudzony lub na wpół śpiący. W nocy walczysz, by zasnąć. Często się budzisz, a następnego dnia czujesz, jakbyś prawie w ogóle nie spał. W efekcie nie uzupełniłeś swojej energii.

Tracisz też zainteresowanie zajęciami poza pracą. Zachowujesz się, jakbyś miał tylko tyle energii, aby przetrwać wymagania związane z pracą. Czujesz się rozdrażniony, zestresowany i przeciążony. Rzadko się śmiejesz lub dobrze się bawisz i czujesz, że po prostu nie możesz już tego znieść. Co więcej, prawdopodobnie częściej chorujesz.

zmęczona kobieta
Wypalenie zawodowe ma wpływ na życie osobiste pracowników.

Co możesz zrobić?

Po pierwsze, musisz przyznać, że masz problem. Wypalenie zawodowe nie jest czymś błahym. To niezwykle niebezpieczna sytuacja, która zagraża Twojemu zdrowiu fizycznemu i psychicznemu. Jednak, ponieważ jesteś zmęczony, nie będzie Ci łatwo cokolwiek zrobić. Są pewne rzeczy, nad którymi koniecznie musisz się zastanowić. Na przykład przydatne może być wprowadzenie medytacji i aktywności fizycznej do swojej rutyny.

Wykazano, że zaledwie pięć minut codziennej medytacji wystarczy, aby metoda ta przyniosła widoczne efekty. Musisz po prostu znaleźć odosobnione miejsce, wziąć głęboki wdech i skoncentrować się na oddychaniu. Jeśli możesz to robić raz w tygodniu, świetnie, jeśli możesz to robić codziennie, jeszcze lepiej.

Aktywność fizyczna generuje również bardzo pozytywne skutki dla zdrowia fizycznego i psychicznego. Podobnie jak medytacja, rób to przez pięć minut dziennie. Jeśli możesz poświęcić na to więcej czasu, wspaniale, ale jeśli nie, pięć minut jest w porządku.

Moglibyśmy dodać więcej porad do naszej listy. Niemniej jednak w rzeczywistości tylko te dwa środki mają największy wpływ. Niektóre efekty zauważysz natychmiast, ale prawdziwe korzyści pojawią się po kilku miesiącach od rozpoczęcia nowej rutyny. Zrób to, a przekonasz się, że nie musisz rezygnować z pracy tylko z powodu wypalenia.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Durán, M. M. (2010). Bienestar psicológico: el estrés y la calidad de vida en el contexto laboral. Revista nacional de administración, 1(1), 71-84.
  • Mansilla, Fernando. (2003). El Síndrome de Fatiga Crónica: del modelo de susceptibilidad a la hipótesis de la cadena de estrés en el área laboral. Revista de la Asociación Española de Neuropsiquiatría, (86), 19-30. Recuperado en 18 de enero de 2023, de http://scielo.isciii.es/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S0211-57352003000200003&lng=es&tlng=es.
  • Vaamonde, J. D. (2016). Apoyo organizacional e intenciones de renunciar al trabajo: el rol mediador de la inseguridad laboral. In VIII Congreso Internacional de Investigación y Práctica Profesional en Psicología XXIII Jornadas de Investigación XII Encuentro de Investigadores en Psicología del MERCOSUR. Facultad de Psicología-Universidad de Buenos Aires.

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.