Gdy przysługa z dobrego serca zamienia się w niedźwiedzią...

Powiedzenie „nie, dziękuję” jest narzędziem o cechach wzmacniających. Jest tak dlatego, że są ludzie, którzy próbują wyświadczyć Ci przysługę i oczekują czegoś w zamian. Efektem tego jest wtedy niedźwiedzia przysługa. Ale takie posunięcie nie zawsze ma złe intencje. W niektórych przypadkach sprawy się komplikują niejako samoistnie.
Gdy przysługa z dobrego serca zamienia się w niedźwiedzią...

Ostatnia aktualizacja: 31 maja, 2020

Angielskie określenie „favor”, którego tłumaczeniem jest przysługa, wywodzi się od łaciny i jego leksykalnego elementu „favere”, co oznacza „okazywać życzliwość”. Pierwotne jego znaczenie polega na pomaganiu innym i okazywaniu im życzliwości.

Jednak daleko mu do tego, co czasami rozumiemy w dzisiejszych czasach pod tym konkretnym znaczeniem. Natomiast warto mieć na uwadze, że „niedźwiedzia przysługa” jest przeciwieństwem „przysługi”. Wspominamy o tym głównie dlatego, że ta druga często zamienia się w pierwszą, mimo dobrych chęci.

Na początku możesz myśleć, że niepożądany wynik końcowy bierze się po prostu ze złośliwości lub złych zamiarów. Ale zazwyczaj tak nie jest. Często jest to przysługa ze szczerego serca, która jednak w końcu przeistacza się w problem. Zatem zagłębmy się trochę bardziej w ten ciekawy temat.

Czasami, nie pytając o nic, możesz otrzymać pomoc ze strony innych ludzi, w sposób zupełnie altruistyczny lub nieoczekiwany. Oczywiście napełnia Cię to radością, ponieważ takie przysługi dają Ci siłę do działania i motywację.

Rzecz jasna takie sytuacje mogą pozostać niezauważone w świecie ciągłych wymagań i natychmiastowych nagród. Dlatego też możesz nie być wystarczająco wdzięczny. Zwłaszcza wobec tych ludzi, którzy nie przyciągając niczyjej uwagi, poruszają powietrze za Tobą tworząc wiatr dmuchający Ci w żagle, a nie w twarz.

Przysługa, wdzięczność i elementy pośrednie

Powiedzenie „nie, dziękuję” jest narzędziem o cechach wzmacniających. Jest tak dlatego, że są ludzie, którzy próbują wyświadczyć Ci przysługę i oczekują czegoś w zamian. Efektem tego jest wtedy niedźwiedzia przysługa. Ale takie posunięcie nie zawsze ma złe intencje. W niektórych przypadkach sprawy się komplikują niejako samoistnie.

Brak wdzięczności może być spowodowany zniekształceniem poznawczym, które sprawia, że efekty końcowe są odbierane jako bardziej negatywne niż pozytywne. Selektywna abstrakcja lub filtrowanie to zniekształcenie myślenia prowadzące do przekonania, że ​​negatywne aspekty są bardziej widoczne i istotniejsze niż pozytywne.

Jednak, jeśli tak jak zwykle uważasz, że nie jesteś wystarczająco wdzięczny, może się zdarzyć, że nie zwracasz wystarczającej uwagi na te drobne niuanse. A to właśnie one, w sposób celowy lub nie, prowadzą Cię do sytuacji, których nie lubisz.

Pomocna dłoń

Dlatego też życie nie jest matematycznie doskonałym algorytmem. Zatem działania lub okoliczności, które mogą przynieść Ci korzyść na początku, mogą Ci w końcu zaszkodzić. Wynika to z faktu, że przez większość czasu takie wyniki są niezamierzone i mogą okazać się w efekcie mocno niekorzystne.

Na innym poziomie filtry mentalne stanowią różne soczewki, przez które przekazujesz otrzymane informacje lub myśli, które tworzysz. Każdy z nas je ma. Każdy z nas generuje je na podstawie własnych doświadczeń, zwykle w sposób nieświadomy.

Filtry mentalne lub zniekształcenia poznawcze są czynnikami pozwalającymi na ocenę tego, jak bardzo jesteś wdzięczny. Albo jak niewdzięczny w tej konkretnej sytuacji. Szczególnie w obliczu prostego faktu: – czy jest to przysługa, o jaką prosiłeś, czy też nie?

Kiedy przysługa zamienia się w niedźwiedzią przysługę i będący tego efektem problem

Przy różnych okazjach i ku Twojemu późniejszemu zdziwieniu, może się okazać się, że typowa niedźwiedzia przysługa wywodzi się z zupełnie niezamierzonego uczynku. Staje się wtedy ona także problemem dla osoby, która „chciała Ci pomóc”.

Te sytuacje są zwykle spowodowane protekcjonalną postawą. Z drugiej jednak strony taki ktoś może być zmotywowany do zareagowania wyłącznie z uwagi na możliwe do uzyskania w ten sposób korzyści. Z tego właśnie powodu niektóre przysługi mogą być mieczem obosiecznym.

Uprzejmość ma miejsce wtedy, gdy poczucie wyższości idzie w parze z niezrozumieniem oczekiwań osoby, która podobno ma odnieść korzyść. Może się zdarzyć, że ktoś zamierza być wobec Ciebie protekcjonalny i ukrywa to pod płaszczykiem przysługi. Ponieważ nie pytasz o to, konsekwencje tej sytuacji mogą okazać się szkodliwe.

Aby zapobiec takim sytuacjom, które nie są cenną pomocą dla tych, którzy je otrzymują, ważne jest, aby umieć krytycznie spojrzeć na niektóre propozycje przysługi, nawet jeśli wydają się one być pomocne. Z drugiej strony, jeśli poniosłeś już jakiś uszczerbek dowolnego rodzaju, możesz spróbować rozważyć wykonanie opisanych poniżej czynności.

Niedźwiedzia przysługa – co można z nią zrobić?

Weź pod uwagę następujące sugestie:

  • Przeprosiny. Najpierw spójrz na przyczynę sytuacji lub całego problemu. Nie zakładaj z góry czyjejś winy, jeśli nie możesz od razu kogoś za to winić.
  • Odpowiedzialność. Zrozum, że brak poczucia winy nie wyklucza jednocześnie odpowiedzialności. Tak, jesteś również odpowiedzialny za to, co akceptujesz.
  • Ocena zamiaru i puszczenie wszystkiego płazem. Czy ta przysługa oparta była o jakieś konkretne oczekiwania w zamian?

W końcu jesteś człowiekiem i możesz się mylić, czy Ci się to podoba, czy nie. Pod tym względem humanizm otwiera nam wszystkim drzwi do współczucia i przebaczenia. Ważne jest również, aby pamiętać o tym, że wiele niedźwiedzich przysług, nawet tych opartych o oczekiwania rewanżu lub złe intencje, wynika po prostu z czystej ignorancji.

„Ojcze, przebacz im, bo nie wiedzą, co czynią”.
Ewangelia według świętego Łukasza – 23:34 –

Przysługa podyktowana oczekiwaniami rewanżu to zawsze niedźwiedzia przysługa

Doskonała przysługa jest bezinteresownym, życzliwym i pomocnym działaniem dla tych, którzy ją otrzymują. Wygląda jednak na to, że w dzisiejszych czasach podanie pomocnej dłoni musi zostać odwzajemnione. A głównymi motywacjami stojącymi za przysługami są sprawiedliwość i wzajemność.

Zatem jeśli nie oddasz komuś przysługi, pozostaje ona wciąż nieuregulowanym długiem. Wraz z nieuniknionymi negatywnymi konsekwencjami dla tych, którzy podobno ją otrzymali. To już wiąże się z niekorzystną sytuacją dla beneficjenta.

Co więcej, czasami brak wzajemności stawia odbiorcę w gorszej pozycji. Ale to nic innego jak projekcja. Taka, który tworzy iluzoryczny rynek przysług oraz dłużników. I może w efekcie prowadzić do negatywnych uczuć lub urazy, zwłaszcza jeśli „hojna dusza” nie otrzyma „zapłaty”.

Smutna kobieta

Przysługa powinna być tak naprawdę w pełni altruistyczna i bezinteresowna w swojej społecznej koncepcji. Ale te przysługi, których dana osoba nie potrzebuje, oferowane są poprzez protekcjonalne podejście.

Wtedy częściej zamieniają się w niedźwiedzie przysługi. Kiedy więc jakaś forma pomocy wydaje Ci się nieuzasadniona, zastanów się dwa razy. Przysługa obwarowana oczekiwaniami nie jest przysługą w pełnym tego słowa znaczeniu.

Zasada „przysługi z oczekiwaniem rewanżu” nie zmienia się automatycznie w niedźwiedzią przysługę, ponieważ ten ktoś nie oczekuje natychmiastowej wzajemności. Zaczyna się jednak od koncepcji, że każdy jest altruistą i może wyświadczyć komuś przysługę, nie oczekując niczego w zamian.

Dzieje się tak, ponieważ osoby takie oczekują, że pewnego dnia ktoś inny zrobi dla nich to samo…


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Festinger, L. (1975). Teoría de la disonancia cognoscitiva. Instituto de Estudios Políticos.


Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.