Zaburzenia odżywiania, a dynamika rodziny - dowiedz się czegoś więcej!

Zaburzenia odżywiania są dość powszechne pośród młodych kobiet. Badania koncentrują się głównie na osobach dotkniętych tego typu chorobą, jednak niewiele osób bierze pod uwagę ich krewnych. Celem tego artykułu jest wprowadzenie modelu wyrażonej emocji (EE) u krewnych osób z zaburzeniami odżywiania. Omówimy również wpływ dynamiki rodziny na rozwój tego zaburzenia psychopatologicznego.
Zaburzenia odżywiania, a dynamika rodziny - dowiedz się czegoś więcej!

Ostatnia aktualizacja: 04 grudnia, 2019

Zaburzenia odżywiania to zakłócenia lub zmiany zachowania związanego z jedzeniem, a zatem i jego spożywaniem. Są one długoterminowe i pociągają za sobą pogorszenie stanu zdrowia danej osoby. Co więcej, ciągnie to za sobą pogorszenie ich dynamiki psychologicznej, społecznej i rodzinnej.

Zaburzenia odżywiania są często badane ze względu na ich rozpowszechnienie w populacji kobiet.

Mówiąc dokładniej – ze względu na ich występowanie wśród nastolatek . Liczby pokazują, ze nawet 40% nastolat ek i młodych dorosłych kobiet z krajów zachodnich cierpi na zaburzenia odżywiania. Istnieje jednak bardzo niewiele badań dotyczących dynamiki rodziny osoby chorej.

Jest to nieuniknione i pilne wyzwanie, biorąc pod uwagę ogromny odsetek nastolatków zagrożonych zaburzeniami odżywiania. Jest to problem społeczny, który może być bezpośrednio połączony z dynamiką rodziny, ponieważ ma wiele konsekwencji dotyczących ogólnego samopoczucia. To bardzo istotne, ponieważ członkowie rodziny mają ogromny wpływ na osobę chorą.

Zaburzenia odżywiania – co do nich prowadzi?

Liczne badania starają się znaleźć nie tylko czynniki wywołujące zaburzenia odżywiania, ale także te, które się z nimi wiążą. Opracowania takie jak modele wieloczynnikowe Vohsa, Bardone, Joinera, Abramsona i Heathertona (1999) pokazały rolę perfekcjonizmu w objawach rozwojowych jadłowstrętu psychicznego.

Dynamika rodziny a zaburzenia odżywiania

W nowszych badaniach, takich jak to przeprowadzone przez National Autonomous University of Mexico w 2010 roku, perfekcjonizm ten jest definiowany jako skrajna obawa przed popełnieniem błędu. Łączył się on również z niezdecydowaniem.

Wyniki badania podkreślają takie aspekty, jak niezadowolenie z ciała i negatywna samoocena, a także rozpoczęcie ścisłej diety i przybieranie na wadze. Istnieją również czynniki ryzyka, takie jak konflikty rodzinne i krytyczne uwagi związane z wagą i kształtem ciała podczas rozwoju zaburzeń odżywiania.

Jeśli chodzi o czynniki przenikające, najczęstsze z nich to ograniczenia dietetyczne, stosowanie środków przeczyszczających i znacznie ograniczone środowisko społeczne. To w tym ostatnim punkcie odzwierciedlają się postawy ich najbliższej rodziny.

Dynamika rodziny a zaburzenia odżywiania

Emocja wyrażona (EE) jest stylem komunikacji emocjonalnej w rodzinie i jest również jednym z czynników przenikających zaburzenia zachowań żywieniowych. EE to model, który zaczął się kształtować w latach 50 w Instytucie Psychiatrii, Psychologii i Neuronauki w Londynie. Podczas pierwszego badania naukowcy zaobserwowali, że większość nawrotów u osób chorych na schizofrenię spotkała tych, którzy powrócili do poprzedniego modelu dynamiki rodziny.

W rezultacie przeprowadzono kolejne badania wyjaśniające elementy podstawowe dynamiki rodziny. Uważano, że ma to związek z nawrotami zaburzeń u tych osób, które powróciły do swoich rodzin. Naukowcy Brown, Birley i Wing odkryli trzy cechy, które zdecydowanie są związane z rozwojem i przenikającym charakterem tego stanu:

  • wrogość,
  • nadmierne zaangażowanie emocjonalne,
  • krytyka.

Inni autorzy badań, tacy jak Muela i Godoy, również uwzględniają ciepło i pozytywne komentarze. U krewnych osób z zaburzeniami odżywiania model EE wykazuje cechy podobne do tych, które stwierdzono we wcześniejszych badaniach schizofrenii.

„Kobiety, które kochają same siebie, są zagrożeniem; ale mężczyźni, którzy kochają prawdziwe kobiety, są jeszcze większym.”

– Naomi Wolf –

Komponenty modelu emocji wyrażonej

  • Krytyka. Negatywna ocena członka rodziny dotycząca zachowania osoby z zaburzeniem odżywiania. (Nie tylko treść uwagi oznacza krytykę, ale także sposób, w jaki została ona powiedziana.)
  • Wrogość. Odrzucenie przez członka rodziny. Nie chodzi o krytykę zachowania osoby z zaburzeniami odżywiania, ale o ogólny atak.
  • Nadmierne zaangażowanie emocjonalne. Intensywna reakcja emocjonalna członków rodziny w celu kontrolowania zachowania osoby z zaburzeniem odżywiania. Z jednej strony taka reakcja emocjonalna może obejmować stałe szlochanie i płacz ze względu na sytuację. Z drugiej strony, stan ten wymaga pewnego poświęcenia. Dochodzi do tego również nadopiekuńczość.
  • Ciepło. Odpowiednia reakcja emocjonalna członków rodziny charakteryzująca się empatią, sympatią i zainteresowaniem.
  • Pozytywne komentarze. Werbalne wyrażanie uczuć do osoby z zaburzeniami odżywiania.

Wszystkie te elementy wydają się odgrywać istotną rolę w przebiegu schorzenia osoby z zaburzeniem odżywiania. Jeśli występuje, na przykład, wysoki poziom krytycznych komentarzy, wrogości i nadmiernego zaangażowania emocjonalnego, wówczas kontekst rodzinny osoby w trudnej sytuacji staje się przymusowy. Chory staje się dużo bardziej pilnowany i ma mniej swobody.

Badania ukazują, że istnieją różnice między przypadkami zaburzeń odżywiania, które trwały krócej, w porównaniu z przypadkami, które stały się przewlekłe. Naukowcy zauważyli, że tylko 6% krewnych osób, które wyszły z choroby, szybko wykazywało wysoki poziom modelu wyrażonych emocji.

Wielu autorów badało również związek modelu EE u krewnych i rozwój zaburzeń odżywiania, zamiast skupiać się na sprawdzaniu przenikającej natury choroby po jakimś czasie jej występowania. Wyniki wykazały, że 55-60% krewnych osób z zaburzeniami odżywiania miało wysoki poziom EE.

Znaczenie dynamiki rodziny w rozwoju zaburzeń odżywiania

Biorąc pod uwagę to, co wspominaliśmy powyżej, konieczne jest włączenie psychoedukacji jako części leczenia. Ponadto, jeśli to konieczne, wymaga się interwencji rodziny osoby chorej, w ramach leczenia psychologicznego.

Zaburzenia psychiczne

Odpowiednia adaptacja emocjonalna rodziny, w której wszyscy członkowie mogą zarządzać swoimi emocjami i mieć dla nich ujście we właściwym czasie, jest niezbędna dla poprawy stanu zdrowia osoby z zaburzeniami odżywiania.

Co więcej, kluczowe znaczenie ma zaangażowanie członków rodziny – zwłaszcza, że większość osób cierpiących na zaburzenia odżywiania jest w młodym wieku. Nikt nie oczekuje, że krewni będą wiedzieć, co robić i jak sobie z tym poradzić. Dlatego też powinni oni być częścią całego leczenia. W końcu są jego ogromną częścią.

Ważne jest również, aby nie obwiniać członków rodziny. Musimy nauczyć się przestać nadawać łatki osobom z zaburzeniami odżywiania, a także wzmacniać alternatywne zachowania i poprawę stanu zdrowia chorych. Czasami wystarczy wziąć głęboki oddech i pozostać cierpliwym w obliczu stanu, który może być długotrwały.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Franco, K., Mancilla, J., Vázquez, R., Álvarez, G. y López, X. (2011). El papel del perfeccionismo en la insatisfacción corporal, la influencia sociocultural del modelo de delgadez y los síntomas de trastorno del comportamiento alimentario. Universitas Psychologica, 10(3), 829-840.
  • Adrados, V. (2014). Emoción expresada familiar en los trastornos de la conducta alimentaria. Tesis doctoral. Universidad de Chile, Chile.
  • March, J. (2014). El papel del perfeccionismo en la insatisfacción corporal, la influencia sociocultural del modelo de delgadez y los síntomas de trastorno del comportamiento alimentario. Tesis doctoral. Universidad Autónoma de Barcelona, España.
  • Moraleda, S., González, N., Casado, J., Carmona, J., Gómez, R., Aguilera, M. y Orueta, R. (2001). Aten Primaria, 28(7), 463-467.

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.