Lęk adaptacyjny i patologiczny – znasz różnice?

Ważne jest, aby wiedzieć, że istnieją różne rodzaje lęku. Z jednej strony, mamy lęk patologiczny czasami nazywany dysfunkcjonalnym. Z drugiej, lęk adaptacyjny znany jako lęk “normalny”. Ważne jest aby znać rodzaje lęków, ponieważ ludzie często myślą, że wszystkie one są negatywne.

Ogólnie rzecz biorąc, lęk możemy zdefiniować jako stan emocjonalny, który jest wynikiem pewnego rodzaju krzywdy i niepowodzenia. Innymi słowy, pojawia się wtedy gdy ktoś myśli, że coś złego się wydarzy. Te myśli mogą powodować ogromny niepokój. Taki stan objawia się jako emocjonalny dyskomfort, coś w rodzaju mieszanki strachu, niepokoju i nerwowości. Mogą również występować objawy fizyczne takie jak: palpitacje, nudności i zawroty głowy.

W lęku adaptacyjnym oczekiwane cierpienie jest prawdopodobieństwem realnym. Na przykład, jeżeli wiemy, że spóźnimy się do pracy i zostaniemy za to upomnieni. W lęku patologicznym pojawia się dyskomfort emocjonalny w obliczu przyszłych szkód, które są możliwe, ale nie są prawdopodobne. Z tego powodu, taki stan staje się prawie permanentny. Innymi słowy, oczekujemy, że cały czas coś złego się nam przydarzy.

Lęk i jego rola

Lęk adaptacyjny jest częścią nas samych. Jego zadaniem jest zapewnienie ochrony, aby zagwarantować naszą integralność i przetrwanie. Kiedy pojawia się realne zagrożenie zarówno ciało, jak i umysł muszą się do tego przygotować. Kiedy faktycznie pojawia się niebezpieczeństwo, a my nie jesteśmy przygotowani wtedy zalewa nas wielkie uczucie bezradności. Lęk ma więc pewne pozytywne skutki.

Lęk patologiczny występuje, gdy dana osoba czuje się niezdolna do stawienia czoła zagrożeniu. Osoby te dostrzegają także zagrożenia w sytuacjach, które nie są realne. Kiedy podobne sytuacje zdarzają się nagminnie, wchodzisz w stan udręczenia. W tym udręczeniu nawet nie wiesz czego się boisz. Po prostu czujesz strach ponieważ “coś” może się wydarzyć.

Stany lękowe wywołują wiele fizjologicznych zmian w naszym ciele. Potrzebujemy kilku narządów (na przykład: serca, nerek i płuc) aby móc pracować z dużą intensywnością by stawić czoła zagrożeniu. Jeśli ktoś dosyć często doświadcza lęku, wtedy taki stan i bycie pod negatywnym wpływem, staję się całkiem normalne dla naszego ciała. Choroba jest częstym skutkiem tego rodzaju lęku.

Charakterystyka lęku patologicznego

Ci, którzy cierpią z powodu leku patologicznego mają poważny problem. Nie wystarczy poklepanie ich po ramieniu i powiedzenie, że wszystko będzie dobrze. Ucieczka z tego stanu wymaga znacznie więcej niż życzliwość innych.

Pierwszą rzeczą jest uznanie problemu i ustalenie czy może on być zdiagnozowany jako lęk patologiczny. Aby się tego dowiedzieć, z pewnością, musimy sprawdzić czy napięcie, którego doświadczamy wykazuje następujące cechy:

• Częstotliwość i intensywność. W lęku patologicznym pojawiają się częste epizody lękowe, które są zwykle przedłużane i przeżywamy je z dużą intensywnością. Z kolei, w lęku adaptacyjnym epizody te są rzadkie, szybko mijają i nie są tak intensywne.
•  Reakcje. W lęku patologicznym reakcje są nieproporcjonalne w stosunku do bodźców, które wywołują dany stan i nie ma znaczenia czy jest on rzeczywisty, czy wyimaginowany. Na przykład, obawianie się złodziei wchodzących do domu i spędzenie całej nocy na upewnieniu się, że tak się nie stanie.
•  Cierpienie. Kiedy lęk jest patologiczny doświadczamy go jako głębokiego, ciągłego cierpienia. W lęku adaptacyjnym cierpienie jest tymczasowe i nie pozostawia po sobie żadnych śladów.
• Funkcjonalność. Lęk patologiczny wpływa na nasze normalne życie codzienne. Albo uniemożliwia nam podjęcie działania, albo faktycznie zmusza nas do działania. Robi to w taki sposób, że nasza rutyna jest zmieniana lub ograniczana, a dezorientacja i strach wypełniają nasze życie.

Dlaczego lęk staje się patologiczny?

Właściwie znalezienie odpowiedzi na to pytanie mogłaby stać się tematem niejednej książki. Jednak podsumowując, możemy powiedzieć, że pod tego rodzaju lękiem może kryć się nie rozwiązany problem i trauma. Czasami związek między traumą, a lękiem jest bezpośredni. Przy wielu innych okazjach go nie ma.

Na przykład, jeśli ktoś miał wypadek samochodowy, wydarzenie to mogło odcisnąć swoje piętno w postaci głębokich blizn i to nie tylko fizycznych. To normalne, że ofiara wypadku odczuwa niepokój za każdym razem, gdy musi wsiąść do samochodu lub nawet idąc drogą. W tym przypadku, związek między traumą, a lękiem jest bezpośredni aczkolwiek nieproporcjonalny, jeśli weźmiemy pod uwagę faktyczne prawdopodobieństwo zagrożenia.

W innych przypadkach trauma, która wywołuje lęk patologiczny może być ukryta lub zatrzymana w nieświadomości.

Odrzucenie lub nadużycie w młodym wieku może być tą przyczyną.

W związku z powyższym, lęk patologiczny jest stanem, w którym normalnie osoby potrzebują pomocy aby sobie poradzić. Najbardziej wskazaną rzeczą jest skontaktowanie się z psychoterapeutą lub psychoanalitykiem w celu rozwiązania problemu.