Kapitan Fantastic: strawa dla ducha
Są filmy pełne inspiracji, a Kapitan Fantastic jest jednym z nich. Ten film poruszy niemal każdego, niezależnie od tego, jaki ma gust. Poza tym nie stara się ukryć chęci bycia prowokacyjnym lub sprawić, by widz poczuł, że ziemia pod jego stopami zatrzęsie się. To odważny film poruszający kontrowersyjne tematy, takie jak kultura amerykańska i niezależna edukacja. Zajmuje radykalne, krytyczne stanowiska w różnych sprawach, ale jest także szczery i otwarty na krytykę.
Istnieje wiele różnych interpretacji filmu Kapitan Fantastic, które moglibyśmy opisać z psychologicznego punktu widzenia. Ale w tym artykule skupimy się na niektórych aspektach psychiczno-kulturowych. Oznacza to, że opiszemy, jak niektóre zachowania w filmie mogą wydawać się Tobie dziwne lub ekscentryczne, ale tak naprawdę są powszechne w innych kulturach.
Jeśli nadal nie widziałeś filmu Kapitan Fantastic, ten artykuł może sprawić, że zechcesz to zrobić. Ale chcemy również podkreślić, że artykuł zawiera SPOILERY. Jednocześnie staraliśmy się upewnić, że jest ich tak mało, jak to tylko możliwe, więc film nie traci nic ze swojej niespodzianki dla każdego, kto ogląda go po raz pierwszy.
Fantastyczny rytuał
Film zaczyna się od krwi. Na ekranie pojawia się najstarszy brat polujący na jelenia tylko z nożem. Może to być nieco mylące ujęcie, a podczas oglądania możesz się zastanawiać, dlaczego od niego zaczyna się cały film. Aby to zrozumieć, musisz dowiedzieć się nieco o kulturach, które mają w swoich rytuały inicjacyjne pozwalające osiągnąć dojrzałość.
Wiele kultur ma rytuały inicjacyjne. Na przykład w Meksyku jest quinceañera. Te rytuały, które prawie nigdy nie są dokładnie takie same i zdarzają się w różnym wieku w każdej kulturze, oznaczają początek dorosłego życia. Wykonanie ich uświadamia chłopcom i dziewczętom, że ich dzieciństwo się skończyło i muszą zacząć zachowywać się jak dorośli.
We współczesnym społeczeństwie utraciliśmy takie rytuały, co doprowadziło do zamętu. Wiele osób nie jest tak naprawdę pewnych, kiedy staje się dorosłymi. Na przykład w Stanach Zjednoczonych dorosłość zaczyna się w wieku 18 lat. Ale ludzie w tym wieku nie mogą jeszcze pić alkoholu. Osoby, które osiągnęły 18 rok życia są w takim wieku, że muszą ponosić odpowiedzialność za niektóre rzeczy, ale z a inne już nie, co może prowadzić do zamieszania.
Co więcej, rytuały (szczególnie te najtrudniejsze) pomagają stworzyć więź między ludźmi. W takim przypadku chodziło o najgłębszą więź pomiędzy członkami rodziny. Jeśli zaangażowane osoby nie były członkami rodziny, rytuał pomagał stworzyć silny związek znany jako “pokrewieństwo psychologiczne”.
Fantastyczna edukacja
Przedstawiona w filmie idea edukacji polega na tym, że ojciec dzieci zawsze mówi im prawdę. Nigdy nie kłamie, bez względu na to, jak kontrowersyjny jest temat, ani do jak wielu innych pytań jego wyjaśnienia mogą prowadzić. To rodzaj edukacji, która nie owija w bawełnę. Mówi im o chorobie i śmierci matki bez ukrywania czegokolwiek, a także otwarcie rozmawia z dziećmi o seksie. Zawsze liczy się z ich emocjami a wszystkie jego pociechy są traktowane podobnie, niezależnie od wieku i płci.
W zachodnich społeczeństwach (i wielu innych) seks i śmierć są tematami tabu. Ludzie wyjaśniają je małym dzieciom za pomocą mitów i metafor, które zaspokajają ich potrzebę poznania. Dlatego to bociany przynoszą dzieci, a kiedy umieramy, idziemy do nieba.
W ten sam sposób społeczeństwa mówią nam, aby kształtować nasze emocje, tak byśmy nie wyrażali ich publicznie i robili to tylko wtedy, gdy jest to społecznie akceptowalne. Mają wspólne powiedzonka, takie jak: “mężczyźni nie płaczą, płacz jest dla dziewcząt”, “jeśli wyglądasz na smutnego, ludzie będą myśleć, że jesteś słaby” lub “nie śmiej się tak głośno, to niegrzecznie”.
Powinniśmy mówić prawdę
Nie dotyczy to wszystkich społeczeństw. Na przykład mieszkańcy Chile charakteryzują się pewnym rodzajem “kobiecości”. Zazwyczaj są bardzo ekspresyjni w wyrażaniu swoich emocji, ponieważ zawsze dają ludziom przestrzeń i szansę, aby o nich porozmawiać i nadać im sens. Prawdopodobnie pochodzi to z przeszłości związanej z Quechua-Aymará.
Naukowcy pokazali również, że nie mówienie dzieciom pewnych rzeczy prowadzi do zamieszania. Oznacza to, że udzielanie odpowiedzi nawet zanim zadadzą pytanie może zwiększyć ich poczucie własnej wartości. Będą czuły większą odwagę, kiedy zrozumieją temat, który sprawia, że czują się niekomfortowo. Na przykład kultura tybetańska uważa, że bardzo ważne jest otwarte mówienie o śmierci, a Norwegia jest krajem, w którym zapewnia się dzieciom bardzo jasne programy edukacji seksualnej.
Pobłażliwy kapitan
Wygląda na to, że pod koniec filmu głowa rodziny (ojciec) rozumie, że jego dzieci muszą wmieszać się w społeczeństwo. Dlatego nawiązuje do tego, jak dzieci chodzą do normalnej szkoły i są w kontakcie z innymi dziećmi w ich wieku. Ale najstarszy z rodzeństwa, który został przyjęty przez jeden z najlepszych uniwersytetów, decyduje się wyjechać do afrykańskiego kraju, aby pracować jako wolontariusz i zobaczyć świat.
Obie te rzeczy są bardzo podobne do powszechnie stosowanej praktyki w kulturze Amiszów zwanej rumspringa. Oznacza to opuszczenie społeczności w wieku około 16 lat, dopóki nie podejmiesz decyzji. Decyzja polega na wybraniu, czy chcesz wrócić do swoich ludzi i pozostać z nimi na zawsze, czy też chcesz odejść. Nie ma określonego limitu czasowego na podjęcie decyzji, mogą minąć lata zanim dokonasz wyboru. Celem tej praktyki jest umożliwienie młodym ludziom zobaczenia innych sposobów życia.
Społeczeństwo Amiszów ma wiele ograniczeń: nie używa elektryczności i ma bardzo surowe zasady. Młodzi ludzie wykorzystują ten czas, aby obejrzeć świat i robić rzeczy, które nie są dozwolone w ich społeczności. To także czas na zaloty, więc mogą wówczas szukać partnera. Po rumspringa większość Amishów postanawia wrócić do swojego społeczeństwa.
To by było na tyle… całą resztę zobaczcie sami w Kapitan Fantastic
Chociaż w Kapitan Fantastic jest wiele scen, które byłyby świetne do rozpoczęcia dyskusji i porównań między różnymi dziedzinami psychologii, skupiliśmy się tylko na kilku. Prawdopodobnie największym pytaniem, które porusza film jest to, czy istnieje inny sposób edukowania ludzi. A jeśli tak jest, być może jest możliwy i inny sposób życia.
Uważamy, że powinieneś zobaczyć film Kapitan Fantastic, z pewnością zaintryguje Cię i sprawi, że poczujesz się też niekomfortowo. Zrób to, jeśli jesteś gotowy spojrzeć na świat z innej perspektywy. Może to, co kryje się za tymi drzwiami, będzie dla Ciebie niesamowite, a może wcale nie. Ale co do jednego nie ma wątpliwości – będziesz się dobrze bawić oglądając go.