Stresslaxing: kiedy relaks powoduje stres

Stresslaxing: kiedy relaks powoduje stres
Sara González Juárez

Napisane i zweryfikowane przez psycholog Sara González Juárez.

Ostatnia aktualizacja: 28 stycznia, 2023

Kończysz długi dzień w pracy i wsiadasz do zatłoczonego metra, aby wrócić do domu. Kiedy tam dotrzesz, musisz wyprowadzić psa. Zapada noc, a Ty chcesz włączyć sobie swój ulubiony serial i zrelaksować się, ale gdy tylko usiądziesz na kanapie, wszystkie negatywne myśli z całego dnia wracają do Ciebie i czujesz się jeszcze bardziej przytłoczony. Jeśli powyższy opis przypomina Ci Twoją codzienność, możesz doświadczać zjawiska, jakim jest stresslaxing.

Ten niedawno powstały termin odnosi się do niepokoju wywołanego próbą relaksu. Choć wydaje się to sprzeczne, 30-50 procent osób, które próbują stosować techniki relaksacyjne, odczuwa więcej objawów stresu. Nie jest to więc tak niezwykłe zjawisko. Niektórzy pacjenci zgłaszali nawet objawy fizyczne, takie jak kołatanie serca i pocenie się.

Dzisiejsze życie jest agresywne, zawrotne i wpływa na naturalne rytmy Twojego ciała. Jak możesz sobie wyobrazić (i być może doświadczyłeś), przejście od poziomu 100 do poziomu 0 nie jest łatwe w środku tego rodzaju wiru. W poniższym artykule wyjaśnimy trochę więcej na temat tego, czym jest stresslaxing i co możesz zrobić, aby go uniknąć.

zestresowana kobieta
Choć wydaje się to sprzecznością samą w sobie, wymagania wobec siebie mogą nam uniemożliwić relaks, a wolny czas staje się obowiązkiem.

Stresslaxing – co się za tym kryje?

Jeśli stresujesz się, gdy próbujesz się zrelaksować, musisz przemyśleć tę sytuację. Poniżej przedstawiamy niektóre z możliwych przyczyn stresslaxingu i jego skutki.

1. Zaprzeczenie

Zaprzeczanie stresowi jest jedną z najczęstszych dróg ucieczki, ale jedną z najmniej skutecznych. O ile w krótkich okresach pomaga w naturalny sposób ułożyć i uporządkować swoje emocje (jak w przypadku śmierci bliskiej osoby), o tyle stosowanie tej metody cyklicznie jest naprawdę szkodliwe.

Czasami zaprzeczasz, że odczuwasz stres. To nie jest dobrowolna afirmacja, ale Twój nieświadomy sposób pójścia naprzód. Tworzysz wrażenie, że najlepszym sposobem na zakończenie stresu jest ukończenie wszystkich zadań i czynności, które go powodują. Jednak te zadania nigdy się nie kończą, więc kończysz w błędnym kole.

2. Aktywacja fizjologiczna

Jak zapewne już wiesz, stres jest naturalną reakcją na niebezpieczną sytuację. Dzięki współczulnemu układowi nerwowemu Twoje ciało reaguje na zagrożenie. Przywspółczulny układ nerwowy przywraca natomiast normalny stan (homeostazę). Jednak gdy stres się przedłuża, następuje również aktywacja fizjologiczna, co powoduje problemy zdrowotne.

Dlatego Twoje ciało nie relaksuje się automatycznie, gdy znajdziesz trochę wolnego czasu. Jeśli normą dla Ciebie jest stres związany z wykonywaniem wszystkich codziennych zadań, Twoje ciało postrzega relaks jako kolejny obowiązek. Mówisz sobie, że musisz się zrelaksować, ponieważ jutro masz dużo pracy, ale z drugiej strony, jeśli się zrelaksujesz, skończysz na tym, że będziesz musiał wykonać podwójną pracę. Czy to nie brzmi znajomo?

3. Wymagania wobec siebie

Niepokój i stres czyhają tuż za rogiem, jeśli wymagasz od siebie więcej, niż możesz dać. Jeśli pracujesz, gdy jesteś chory, sprawdzasz skrzynkę email na wakacjach lub wychodzisz na miasto ze swoim partnerem mimo ogromnego zmęczenia, jesteś ofiarą samego siebie. Wynika to z nieświadomej idei, że zawsze trzeba dawać z siebie wszystko.

Kiedy w końcu zdasz sobie sprawę, że chwile relaksu są potrzebne, stają się one kolejnym obowiązkiem. W ten sposób Twój umysł i ciało nadal dążą do osiągnięcia „celu” relaksacji i pojawia się u Ciebie stresslaxing.

4. Presja społeczna i stresslaxing

Presja społeczna jest zjawiskiem sprzecznym. Zachęcamy do dbania o swoje zdrowie, ale także do maksymalnej produktywności i bycia najszczęśliwszym, najpiękniejszym i najbardziej zaangażowanym człowiekiem na świecie.

Wiesz jednak, że spełnienie tych wszystkich wymagań jest niemożliwe. Dzieje się tak nie tylko z powodu wewnętrznej sprzeczności, ale także dlatego, że fizycznie niemożliwe jest pracować 12 godzin dziennie, chodzić na siłownię, opiekować się dziećmi, być wolontariuszem i utrzymywać w miarę schludny dom. Skończy się to załamaniem psychicznym lub fizycznym.

Te wymagania mogą zmienić wypoczynek w jeszcze jedno zadanie do spełnienia. Co więcej, jeśli nie masz chwili dla siebie, oznacza to, że możesz być pracoholikiem. Musisz znaleźć chwilę na relaks i spróbować zbalansować swoje życie.

zestresowana dziewczyna
Opinia innych, choć nie wpływa na nas świadomie, może spowodować, że skonfigurujemy nasze otoczenie w opresyjny sposób.

Co zrobić, jeśli dotknął Cię stresslaxing?

Kiedy nawet relaks powoduje u Ciebie stres, czas udać się do psychologa. Będziesz mógł zrobić sobie przerwę i zbadać własne powody stresslaxingu, a także zdobyć zasoby do walki z nim. Rozwiązania mogą obejmować zmianę pracy, opracowanie rutyny samoopieki, szkolenie w zakresie technik relaksacyjnych lub leczenie.

Wreszcie troska o uwolnienie się od stresu może stać się jeszcze jednym powodem Twojego uczucia udręki. Aby sobie z tym poradzić, pośród narzuconego Ci szału codzienności, musisz stać się w pełni świadomy siebie, ale także nauczyć się polegać na innych.

„W świecie, w którym jesteśmy wyróżniani jako jedyni architekci naszego przeznaczenia, przestańmy być wyspami”.

-Anonimowy-


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Heide, F. J., & Borkovec, T. D. (1983). Relaxation-induced anxiety: Paradoxical anxiety enhancement due to relaxation training. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 51(2), 171–182. https://doi.org/10.1037/0022-006X.51.2.171
  • Dijkstra, M. T., & Homan, A. C. (2016). Engaging in rather than disengaging from stress: Effective coping and perceived control. Frontiers in psychology7, 1415.
  • Dalpé, J., Demers, M., Verner-Filion, J., & Vallerand, R. J. (2019). From personality to passion: The role of the Big Five factors. Personality and Individual Differences138, 280-285.
  • de Bruin, W. B., Parker, A. M., & Strough, J. BRIEF REPORT Choosing to be happy? Age differences in ‘maximizing’decision strategies and experienced emotional well-being.
  • Oró Palau, P. (2016). Efectos de un entrenamiento basado en mindfulness (atención o conciencia plena) sobre la salud psíquica y las habilidades de autocuidado y cuidado de otros en estudiantes de medicina (Doctoral dissertation, Universitat de Lleida).
  • Kim, H., & Newman, M. G. (2019). The paradox of relaxation training: Relaxation induced anxiety and mediation effects of negative contrast sensitivity in generalized anxiety disorder and major depressive disorder. Journal of affective disorders259, 271-278.

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.