Obliczeniowa teoria umysłu

Obliczeniowa teoria umysłu to model wyjaśniający, który stwierdza, że umysł przetwarza informacje w procesie algorytmicznym.

Napisane i zweryfikowane przez filozof Maria Alejandra Morgado Cusati.

Ostatnia aktualizacja: 10 października, 2022

Od czasów starożytnych i prawdopodobnie wcześniej, jako ludzie zastanawialiśmy się, co odróżnia nas od innych zwierząt. To doprowadziło nas do spekulacji na temat natury tego, co obecnie nazywamy umysłem. Stworzono wiele modeli wyjaśniających istnienie tej istoty, dla łatwiejszego zrozumienia jej. Jednym z nich jest obliczeniowa teoria umysłu. Twierdzi ona, że ludzki system poznawczy jest systemem obliczeniowym.

Zgodnie z obliczeniową teorią umysłu ludzie przetwarzają, przekształcają, kodują, przechowują, pobierają i wykorzystują informacje w taki sam sposób, jak robi to komputer. Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o tym modelu, czytaj dalej.

Obliczeniowa teoria umysłu

Teoria ta, znana również jako komputacjonalizm, jest zbiorem wyjaśnień, które sugerują, że ludzki umysł jest systemem przetwarzania informacji, a poznanie i świadomość mają formę obliczeń.

Zgodnie z tą teorią, umysł pobiera informacje ze środowiska (wejście), przetwarza je, przekształca i generuje odpowiedź (wyjście) poprzez proces algorytmiczny. W tym sensie myśl porównuje się do kalkulacji, a dokładniej do stosowania pewnego systemu reguł.

Obliczeniowa teoria umysłu utrzymuje, że umysł nie jest po prostu analogiczny do programu komputerowego, ale jest dosłownie systemem obliczeniowym.

Oczywiście najbardziej znane sztuczne systemy komputerowe są wykonane z chipów krzemowych lub podobnych materiałów, podczas gdy ludzkie ciało składa się z krwi i kości. Jednak teoria ta twierdzi, że za fizyczną różnicą kryje się fundamentalne podobieństwo: operacje są przeprowadzane za pomocą obliczeń.

Tło obliczeniowej teorii umysłu

Podstawy obliczeniowej teorii umysłu można podsumować następująco:

Formalizm matematyczny

Intuicyjne pojęcia dotyczące obliczeń i algorytmów mają fundamentalne znaczenie dla matematyki. Ogólnie rzecz biorąc, algorytm jest jawną procedurą odpowiedzi na określone pytanie lub rozwiązania problemu. Algorytm dostarcza rutynowych instrukcji mechanicznych, dyktujących, jak postępować na każdym kroku.

Stosowanie się do tych poleceń nie wymaga pomysłowości ani szczególnej kreatywności. Na przykład znane ze szkoły podstawowej algorytmy opisują, jak wykonać dodawanie, mnożenie i dzielenie. Dlatego matematykę można uznać za jedną z pierwszych dyscyplin zajmujących się obliczeniami.

Maszyna Turinga

Maszyna Turinga to teoretyczny model komputera, który dysponuje nieograniczonym czasem obliczeń i przestrzenią pamięci. Urządzenie operuje symbolami w taki sam sposób, w jaki człowiek operuje informacjami podczas obliczeń arytmetycznych.

Zgodnie z komputacjonizmem umysł jest systemem obliczeniowym podobnym do maszyny Turinga. Podstawowe procesy umysłowe (takie jak rozumowanie, podejmowanie decyzji i rozwiązywanie problemów) są obliczeniami podobnymi do tych wykonywanych przez taką maszynę.

Fizykalizm

Fizykalizm to filozoficzna teoria natury rzeczywistości. Broni twierdzenia, że to, co istnieje, jest wyłącznie fizyczne. Przenosi również aspekt mentalny do tego poziomu. Wyznawcy tej teorii postrzegają procesy umysłowe jako epifenomen mózgu. Oznacza to, że umysł jest rozumiany, gdy nauka jest wystarczająco rozwinięta, aby zrozumieć aktywność mózgu.

Przedstawiciele teorii

Warren McCulloch i Walter Pitts (1943) jako pierwsi zasugerowali, że aktywność neuronowa ma charakter obliczeniowy. Stwierdzili, że obliczenia neuronowe wyjaśniają procesy poznania.

Jednak obliczeniowa teoria umysłu została zaproponowana przez Hilary Putnam w 1967 roku. Została później rozwinięta przez jej doktoranta, filozofa i kognitywistę Jerry’ego Fodora, w latach 60., 70. i 80. XX wieku.

Zasady obliczeniowej teorii umysłu

Aby lepiej zrozumieć obliczeniową teorię umysłu, oto niektóre z jej podstawowych zasad:

• Umysł ludzki to system, który sekwencyjnie przetwarza informacje symboliczne, w oparciu o zestaw reguł obliczeniowych (algorytmów).
• Komputery i ludzkie systemy poznawcze odbierają, kodują, przekształcają, przechowują i odzyskują informacje w oparciu o reguły obliczeniowe.
• Ludzki umysł i systemy sztucznej inteligencji (takie jak komputer) są strukturalnie różne, ale funkcjonalnie równoważne.

Krytycy

Obliczeniowa teoria umysłu spotkała się z liczna krytyką, zwłaszcza ze strony filozofów Johna Searle’a, Huberta Dreyfusa i Rogera Penrose’a. Skupiają się oni wokół redukcji myśli i rozumienia do prostego zastosowania systemu reguł.

Na przykład dla Searle’a umysł nie ogranicza się do prostej manipulacji symbolami (gramatyka lub składnia), ale ma również semantyczną zdolność do uświadomienia sobie znaczenia symboli lub bycia świadomym ich znaczenia. To właśnie odróżnia nas od sztucznej inteligencji.

Z drugiej strony Hubert Dreyfus twierdzi, że intuicyjna, twórcza lub umiejętna ludzka działalność wydaje się opierać formalizacji przez program komputerowy. Na przykład, czy komputer mógłby skomponować symfonię Eroica? Czy może odkryć ogólną teorię względności? A może może odtworzyć bezwysiłkową zdolność dziecka do postrzegania otoczenia, wiązania sznurowadeł i rozpoznawania emocji innych?