Dadaizm, sztuka absurdu

W tym artykule mówimy o nurcie artystycznym, który oderwał się od przeszłości i był otwarciem na nowy sposób tworzenia sztuki. To był dadaizm.

Awangarda XX wieku reprezentowały rewolucję na kilku płaszczyznach. Był to czas, kiedy otworzył się horyzont i rosły możliwości dla artystów. W ten sposób wyobraźnia i kreatywność rosły w obliczu racjonalnego i bardziej akademickiego myślenia. Jednym z takich prądów był dadaizm, sztuka absurdu.

W latach rozwoju tego ruchu działały również inne awangardy. Ruchy takie jak kubizm, surrealizm, fowizm, futuryzm itp. Wszystkie miały swoje własne cechy i określoną tożsamość, która zerwała z klasycznymi parametrami przeszłości. Otworzyło to nowe drzwi w dziedzinie twórczości artystycznej.

Historyczny kontekst dadaizmu

Początki dadaizmu można znaleźć około 1916-1917. Jej założycielem był niemiecki poeta Hugo Ball. Później dołączył Tristan Tzara. Był kolejnym poetą, który propagował idee tego, co znamy jako antysztukę lub dadaizm. W rzeczywistości dadaizm stał się punktem odniesienia dla wielu artystów. Jej manifest został opublikowany w 1918 roku.

Od drugiej połowy XIX wieku do pierwszej tercji XX wieku racjonalistyczne podejścia teoretyczne pozytywizmu ustanawiały ogólne prawa. Jednak dadaizm sprzeciwiał się tym zasadom i próbował pokazać inną koncepcję artystyczną. Używali humoru, kpiny i prowokacji jako podstawowych i elementarnych pojęć.

Dadaizm był używany w poezji, rzeźbie i malarstwie. Czasami mieszano różne aspekty, aby osiągnąć ten sam cel: oryginalność kontra konwencjonalność. W ostatecznym rozrachunku dadaizm był postawą buntu, który zrodził się z powodu tragedii I wojny światowej i późniejszej sytuacji kryzysowej. Zapoczątkowało to wspaniały okres międzywojenny, w którym zaczęto doceniać rzeczy, które wcześniej nie miały znaczenia.

Myślenie dadaistyczne

Dadaizm wdarł się na scenę artystyczną z sarkastycznym, uderzającym i wyjątkowym podejściem. Przyjrzyjmy się niektórym jego cechom:

• Dadaizm należy traktować nie tylko jako gatunek artystyczny, ale jako sposób na życie. Artyści popierający dadaizm odrzucali tradycję i klasyczny idealizm, a także delimitację doktryn i unikalne podejście do sztuki.
• Dadaizm jest uważany za manifest przeciwko pięknu, normom i logicznym prawom. Zamiast ściśle określać wszystko, pozwala na wolność myśli na abstrakcyjnych zasadach. W rzeczywistości nie wszystko musi być prawem uniwersalnym. Dzieje się tak, ponieważ każda osoba może swobodnie tworzyć to, czego chce, zgodnie z własnym sposobem wyrażania siebie.
• Spontaniczność, improwizacja i absurd mają swoje szczególne miejsce w muzeach. W rzeczywistości dadaizm posuwa się tak daleko, że kwestionuje zasady piękna i estetyzmu. Sugerują, że każdy może pojąć piękno na swój indywidualny i inny sposób.
• Ruch dadaizmu wierzy, że każdy może zostać artystą. Ludzie po prostu potrzebują zdolności twórczych, które odbiegają od normy i są w stanie wyjaśnić procesy myślowe stojące za ich twórczością.

Marcel Duchamp, dadaista par excellence

Jeśli w tym ruchu jest jedna kluczowa postać, byłby nią Marcel Duchamp. Przełamał wszelkie ustalone granice sztuki i zmusił widzów do udziału w swoich pracach. Jednym z jego najsłynniejszych zwrotów jest: „Akt twórczy nie jest wykonywany sam przez artystę; widz kontaktuje dzieło ze światem zewnętrznym, rozszyfrowując i interpretując jego wewnętrzne cechy iw ten sposób wnosi swój wkład w akt twórczy”.

Jego arcydzieło Fontanna (1917) to rzeźba publicznego pisuaru sygnowana przez „R. Mutta”. Został zgłoszony na wystawę Stowarzyszenia Artystów Niezależnych, którego członkiem był Duchamp. Chciał wywołać niepewność, a także wiedzieć, jakie będą reakcje innych ekspertów.

Praca wywołała zarówno kontrowersje, jak i krytykę. Jednak to również zapoczątkowało początek jego ready-mades. Chodziło o to, że aby tworzyć sztukę trzeba nie tylko dobrze posługiwać się rękoma, ale także tworzyć dzięki intelektowi.

W tym sensie granice sztuki zostały przełamane i zaczęła się swoista otwartość. Bez wątpienia był to przełomowy moment w historii sztuki. Rzeczywiście, nawet dzisiaj Fontanna pozostaje jednym z najsłynniejszych dzieł sztuki wszechczasów.

Co dadaizm wniósł do historii sztuki?

To pytanie ma długą odpowiedź. Według Gombricha dadaizm stał się środkiem do otwarcia nowych ścieżek, które w głębi duszy były konieczne. Inni specjaliści, tacy jak Robert Frances, również się z tym zgadzają. Jednocześnie możemy odnieść manifest dadaistyczny do zbiorowej nieświadomości badanej przez psychologów, takich jak Jung.

Co zatem dadaizm wniósł do historii sztuki? W rzeczywistości zachęcał nas do zakwestionowania wielu imperatywów, które wcześniej uważano za prawa. Co więcej, przypomniała nam, że istnieje wolność myśli. Wreszcie możemy bez wątpienia powiedzieć, że pojęcie absurdu z pewnością zajmuje ważne miejsce w każdym muzeum.